Uit onderzoek van Zorg van de Zaak onder 1017 werkende Nederlanders (18-66 jaar) blijkt dat meer dan de helft van werkend Nederland (53%) meerdere keren per maand lusteloos thuis komt van een dag werken. 19% van werkend Nederland ervaart dit zelfs meerdere keren per week. Bijna twee derde (63%) van werkend Nederland heeft meerdere keren per maand grote moeite om zich te concentreren op het werk, waarvan iets meer dan een kwart (26%) dit meerdere keren per week ervaart. 42% ervaart meerdere malen per maand minder werkplezier, omdat er geen mogelijkheden zijn om zoals Zorg van de Zaak het noemt 'Breinvriendelijk' te werken. Een derde van de werkgevers krijgt van zijn medewerkers een onvoldoende op dat gebied.

3 versnellingen mentale inspanningen

Ulrika Leons, directeur Skils, onderdeel van Zorg van de Zaak Netwerk, en GZ-psycholoog: "Het brein kent drie versnellingen van mentale inspanningen, namelijk: (1) de lage versnelling oftewel het breinherstelmodus. Het gaat hierbij om ontfocussen, niet taakgericht, dagdromen, uit het raam staren. (2) De middelste versnelling of switchmodus. Hierbij gaat het om veel, niet al te complexe taken door elkaar doen. (3) De hoge versnelling of diepe focus. Hierbij gaat het om verdieping, concentratie op een complexe taak en creatief denkwerk."

"De eerste versnelling komt in het werk steeds minder voor. Digitalisering, het altijd 'aanstaan', het voortdurend verleggen van de aandacht van de ene opdracht naar de andere en regelmatige afleiding zorgen voor een zware belasting en ontregeling van het brein. Daarmee neemt het aantal rustmomenten voor het brein af. Werknemers verliezen hun concentratie en gaan met een vol hoofd, futloos naar huis. De rust van de eerste versnelling heeft plaatsgemaakt voor de toenemende en constante prikkelstroom van de tweede versnelling. Doordat ons brein aan de tweede versnelling gewend is geraakt, wordt de stap naar de derde versnelling lastiger, waardoor we ons moeilijker kunnen focussen. Met de campagne willen we de breinkennis en de impact daarvan op werkprocessen, werkomgeving en omgang met elkaar vergroten. Hier ligt een taak voor zowel werknemer als werkgever", aldus Ulrika Leons.

Meer aandacht voor het brein

Marius Touwen, founder en grootaandeelhouder Zorg van de Zaak Netwerk: "Concentratieproblemen, futloosheid en vermoeidheid kunnen tijdelijk voorkomen, maar ook van blijvende aard zijn. Er zijn op de werkvloer verschillende oorzaken te vinden, zoals het regelmatig gestoord worden door collega’s, mobiele telefoons, inkomende mails en het uitvoeren van meerdere taken tegelijk. Dit zorgt ervoor dan het brein - zo blijkt - constant wordt overprikkeld en niet de tijd krijgt om te herstellen. Het brein slaat informatie minder goed op, waardoor we minder scherp kunnen nadenken en onze creativiteit vermindert. Het is daarom belangrijk om de oorzaak aan te pakken, zodat alle werkenden - inclusief het eigen personeel van Zorg van de Zaak - hun brein ontzien en zich daardoor uiteindelijk beter kunnen focussen. Om die reden wil ik Breinvriendelijk werken onder de aandacht brengen."

Ontfocussen

Het onderzoek laat zien dat werkend Nederland behoefte heeft aan speciale kamers waar je rustig kunt werken (22%) en dat men de mogelijkheid tot thuiswerken wil hebben (24%). Ruim één op de vijf (21%) heeft behoefte aan gedragsregels om elkaar niet te storen op het werk. "Organisaties moeten daarom deze mogelijkheden bieden en gedragsregels opstellen die ertoe leiden dat het brein zich kan ontfocussen aldus de onderzoekers. De leidinggevende moet het goede voorbeeld geven in de strijd tegen de overbelasting van het brein. Breinvriendelijk werken is evenwel een gedeelde verantwoordelijkheid, dus werknemers moeten zelf ook hun gedrag aanpassen."

Tips & Tricks om breinvriendelijk te werken

• Richt het werk(en) in op basis van de kennis over de drie versnellingen. Zo is het bijvoorbeeld efficiënter om de ochtenden aan taken te besteden die veel denkkracht vergen. En kunnen vergaderingen beter aan het einde van de dag worden ingepland.
• Introduceer telefoonvrije vergaderingen. Wees hierin een voorbeeld en spreek elkaar hierop aan.
• Hanteer de ‘stille modus’ op telefoons om binnenkomende notificatiegeluiden uit te sluiten. Hierbij gaat het met name om werkplekken waar meerdere werknemers dichtbij elkaar zitten.
• Stimuleer je medewerkers om zoveel mogelijk de notificatiefunctie van communicatieverkeer uit te schakelen. Denk hierbij aan het uitzetten van notificaties van binnenkomende e-mails, agendaherinneringen, softwareupdates etc.
• Faciliteer en stimuleer dat telefoongesprekken in kantoortuinen zoveel mogelijk in andere ruimtes worden gevoerd om collega’s niet in hun werk te storen. In geval van taken met vaste telefonie kunnen omgevingsgeluiden worden buitengesloten door o.a. het gebruik van kwalitatief goede headsets.
• Doorbreek urgentieverslaving: maak concrete afspraken met elkaar binnen welke termijn een reactie op e-mail, telefoon-of appverkeer verwacht. Bijvoorbeeld ‘onmiddellijk reageren’, wat betekent dat? Is dat een kwestie van minuten, uren of dagen?
• Stimuleer, reguleer en respecteer het ‘niet bereikbaar’ zijn van medewerkers zowel binnen als buiten werktijd. Zorg voor duidelijke afspraken, wanneer je medewerkers wel en niet zult benaderen. Communiceer expliciet wat je niet verwacht: legitimeer het niet ‘aanstaan’.