Medische informatie bij ziekmeldingen: wat mag wel en wat mag niet?
Deze week bracht de FNV naar buiten dat er veel klachten gekomen zijn over het omgaan met medische informatie bij ziekmeldingen. Medische informatie is iets waar zeer zorgvuldig mee omgegaan moet worden. Laat daar geen discussie over bestaan. Maar wat is zorgvuldig en wat niet?
De klachten waarmee de FNV komt lijken op de klachten waarmee VerzuimReductie vorig jaar in het programma Zembla negatief in het nieuws kwam: het doorvragen van leidinggevenden naar medische informatie omtrent ziekte.
Vragen naar medische informatie
Het lijkt misschien raar om te zeggen maar het vragen naar medische informatie is toegestaan. Zowel door een werkgever als een (externe) casemanager. Maar minstens net zo belangrijk is: een werknemer hoeft hier geen antwoorden op te geven! En daar zit 'm het punt. Hierover ontstaan misverstanden. Werknemer is vaak geneigd om toch deze vraag te beantwoorden. Immers, het geeft een blijk van wantrouwen als je expliciet aangeeft iets niet te willen vertellen aan je werkgever...?
Daarom raad ik werkgevers ten zeerste af om naar medische omstandigheden te vragen. Het is een bron van misverstanden, bron van conflicten, en als werkgever mag je daar niets mee als niet-medicus.
De enige stap die een werkgever of casemanager kan nemen is een afspraak maken bij de bedrijfsarts. Want hier zal een ziek werknemer wél verplicht zijn om inlichtingen te verstrekken.
Maar aan de andere kant, het blijkt dat werknemers vaak geneigd zijn om zelf met medische informatie te komen als er simpelweg gevraagd wordt hoe het gaat. Een mogelijke verklaring hiervoor kan zijn dat werknemers geneigd zijn om ´volledige verantwoording´ aan hun werkgever af te leggen, en daarnaast niet degene willen zijn die iets ´bewust verzwijgt´.
Tja, en als het dán verkeerd loopt in het verzuimtraject, dan weet niemand meer of werknemer uit eigen beweging nu de medische info heeft gegeven of op expliciete vraag van werkgever… Een grijs gebied.
Bedrijfsartsen
Wat bedrijfsartsen betreft, daar is maar één antwoord mogelijk: een bedrijfsarts mag geen medische informatie doorsturen naar werkgever. Punt. Nu niet, nooit niet.
Er zijn incidenten omtrent deze zaak geweest waarvoor bedrijfsartsen voor de Medische Tuchtcommissie zijn verschenen.
Het enige advies dat ik hierin kan geven: is een bedrijfsarts geneigd om dit te doen of heeft hij het al gedaan, neem vooral heel snel afscheid van deze bedrijfsarts.
Het enige wat een bedrijfsarts wél doorgeeft aan de werkgever zijn wat zijn de beperkingen, wat zijn de mogelijkheden, en hoe lang kan het gaan duren. En als het een goede bedrijfsarts is, dan kan deze ook nog adviezen geven over hoe werkgever eventueel een de re-integratie zou kunnen bespoedigen, als dat van toepassing is. Meer dus niet!
Wie bepaalt of iemand kan werken of niet? Dat is de bedrijfsarts. Niemand anders. Werkgevers bepalen niet of iemand 'al dan niet ziek genoeg is om te verzuimen'. Alleen de bedrijfsarts.
Werkgevers mogen dan ook geen medische informatie opvragen bij werknemers. Trouwens, wat moeten deze werkgevers daarmee? Als niet-medicus mag je domweg hier niets mee doen.
Kanttekening
Toch wil ik een kritische kanttekening zetten bij het artikel. Ik kan mij zeer moeilijk voorstellen dat een werkgever 'inzage gehad heeft' in een medisch dossier bij het genoemde schoonmaakbedrijf. Ondanks dat ik veel bedrijfsartsen ken die mijns inziens slecht presteren, heb ik in alle jaren waarin ik mij met verzuim bezighoud (en dat is al zo'n kleine acht jaar) nog nooit een bedrijfsarts meegemaakt die werkgever inzage geeft in medische gegevens. Als bedrijfsarts bega je hiermee een zeer ernstige fout. En de reeds genoemde Medische Tuchtcommissie is niet mals met dit soort fouten.
Daarbij, twee op de drie gevallen die naar medische info vragen… ik vraag mij wel af in hoeverre betrokken werknemers geen antwoord op deze vraag hebben gegeven. En in hoeverre deze betrokken werknemers niet tóch zélf met medische informatie zijn gekomen zonder dat daar expliciet naar gevraagd werd.
Daarom wil ik de FNV wel waarschuwen dat zij zorgvuldig zijn in hun uitingen. Het is niet de eerste keer dat zij met ' klachten' van het meldpunt behoorlijk uit de bocht zijn gevlogen. Op http://www.verminderverzuim/blogs heb ik dit al een paar keer aan de kaak gesteld. Het moet niet (wederom) een hetze worden tegen werkgevers. Natuurlijk, FNV komt op voor werknemers, maar zij moet daarbij de realiteit, en relevante wet- en regelgeving niet uit het oog verliezen, laat staan onjuiste informatie geven die werkgevers in negatief daglicht zet.