Toen Manus Aa een paar  jaar geleden op zoek ging naar een nieuwe baan, verbaasde hij zich erover dat alle vacatures zo op elkaar leken: “Het gaat altijd om een jong, dynamisch bedrijf dat op zoek is naar een hands on teamplayer zonder 9 tot 5 mentaliteit," aldus de 29-jarige oprichter van Spielwork: “Ik las die vacatures en realiseerde me dat ze totaal geen praktische informatie bevatten over de uiteindelijke baan. Na het lezen had ik geen idee wat ik op een dag zou gaan doen in die functie.”

Ook het idee dat vacatureteksten doorgaans de uitstraling hadden van een verkooppraatje in plaats van een inhoudelijke en realistische functiebeschrijving stond hem tegen. De gedachte dat vacatures heel anders en effectiever konden zijn liet hem niet meer los en hij ging aan de slag met het concept dat zou resulteren in Spielwork. Manus: “Ik heb eerst onderzoek gedaan onder mensen in de doelgroep; studenten die net gingen starten en mensen die nog maar kort op de arbeidsmarkt waren. Ik ontdekte dat zij dezelfde kritiek hadden als ik. Ze vonden de vacatures vaak slecht en niet informatief. Vervolgens deed ik onderzoek onder HR-managers en recruiters. Gevraagd naar hun grootste probleem zeiden ze: tijdgebrek. Het viel me op dat ze aangaven dat het plaatsen van vacatureteksten vaak niet goed gaat omdat het onder druk gebeurt. Het maken van een goede tekst is niet makkelijk en kost veel tijd. Vanuit die constatering bedacht ik dat we geen tool moesten gaan ontwikkelen voor het maken van betere vacatures, maar dat we het probleem moesten oplossen door de werkgever ook de productie van de vacatures uit handen te nemen.”

Verkooppraatje

In de onderzoeksfase ontdekte Manus ook verschillende wetenschappelijke onderzoeken die zijn idee ondersteunden: “Uit die onderzoeken blijkt dat drie op de vier werknemers geen goed beeld hebben van hoe hun werk eruit gaat zien als ze op hun eerste werkdag naar hun nieuwe baan rijden. Ik las onderzoeken over realistic job previews. In die onderzoeken stond dat een realistische vacature zorgt voor een betere match en productievere werknemers. Bij een realistische omschrijving van de functie kunnen mensen van tevoren zelf selecteren of een baan bij ze past of niet. Na het lezen van al die onderzoeken vond ik het steeds vreemder dat de vacatures nog niet op een andere manier worden gemaakt.”

Spielwork koos voor een radicaal andere benadering. “Een paar dingen zijn bij ons cruciaal," zegt Manus: “Als je kijkt naar traditionele vacatures, dan gaat het op drie punten fout: Ten eerste zijn ze volledig tekstueel. Ten tweede staan ze vol met holle termen, waardoor je een vaag en generiek verhaal krijgt, en ten derde hebben ze te veel het karakter van een verkooppraatje. Die drie dingen draaien wij om: We maken de vacatures visueel, we maken ze heel concreet en ze zijn realistisch. Dat betekent onder meer dat we niet alleen de leuke, maar ook de minder leuke kanten van de baan laten zien. We vragen mensen in de organisatie hun leukste en hun minst leuke werkdag in de week te beschrijven. We houden bovendien de regie. Sommige bedrijven zeggen ‘We hebben zelf al een mooie video', maar dat willen we niet. Dan loop je toch weer het risico op een gelikt filmpje. Wij maken de films zelf, want we willen niets in scene zetten. Omdat we de mensen random selecteren en niet laten aandragen door de werkgever, creëren we een realistisch beeld van de organisatie.”

Zo weinig mogelijk sollicitanten

Bedrijven moeten dus echt met de billen bloot. Moeten ze daaraan wennen? “Absoluut!,” zegt Manus: “We doen ook geen concessies. We hebben al nee gezegd tegen een paar grote bedrijven die geen salaris willen noemen in de tekst. Wij vinden dat het salaris erin moet. Als we beginnen met het doen van concessies, ontstaat het risico dat er toch weer een standaard verhaal uit komt.”

Na een pilotfase is Spielwork.com in de zomer van 2017 live gegaan. De reacties zijn zeer positief, zegt Manus: “We merken dat klanten al vacatures en video’s aan het bijbestellen zijn.” De dienst lijkt te komen op een moment dat de markt er klaar voor is. De filosofie van inhoudelijke en realistische vacatures sluit immers goed aan bij het streven van veel werkgevers naar een eerlijke en transparante uitstraling en bij een tijd waarin employer branding steeds belangrijker is.

Ook de steeds grotere aandacht voor het onboarding-traject past goed bij de uitgangspunten van Spielwork. Als werknemers een goed beeld krijgen van een mogelijke baan, is de kans op een match een stuk groter. Manus: “Onze klanten zeggen ook dat het sollicitatieproces veel efficiënter wordt. Bedrijven streven vaak naar zoveel mogelijk sollicitanten, maar wij zeggen: Je moet juist streven naar zo weinig mogelijk sollicitanten. Mensen die op gesprek komen zijn goede mensen, die al veel weten van de baan waarop ze solliciteren. Als je in je vacature eerlijk bent en bewust ook mensen afschrikt voor wie de baan niet geschikt zou zijn, ga je er de mensen uitfilteren die echt bij de functie en bij je organisatie passen.”

LEES OOK: Spraakmakende startups: Kennis binnenhalen door medewerkers uit te ruilen en Feedforward-gesprekken voeren met je buddy