Afwijken van standaard-cao mag zelfs niet als het beter is
Een werknemer en een werkgever maken samen een afspraak over het inregelen van het werkrooster. Als vervolgens een andere standaard-cao de relatie gaat beheersen, komt de regeling te vervallen. De werknemer beroept zich op een verworven recht, maar de rechter oordeelt dat afwijken van een standaard-cao niet is toegestaan: zelfs niet als dat voor de werknemer goed uitpakt.
Er zijn twee soorten cao’s: standaard- en minimum-cao’s. Van standaard-cao’s mag in de regel niet worden afgeweken. Van minimum-cao’s kan alleen in het voordeel van de werknemer worden afgeweken. Als partijen toch een afwijking willen van een standaard-cao, dan moeten ze ervoor zorgen dat wat zij willen regelen, niet al geregeld is in de cao. Dat is niet altijd eenvoudig. Iedere negatieve afwijking door werkgever en werknemer van een cao is nietig. Dat betekent dat partijen nooit iets mogen afspreken dat nadelig voor een of meer werknemers uitpakt. Een mogelijke oplossing kan nog zijn dat de cao-partijen bij de cao zelf afwijken van de cao, bijvoorbeeld door een sociaal plan te sluiten.
Tip
Bij het maken van afspraken die afwijken van de cao moet goed worden nagegaan of er sprake is van een standaard- of een minimum-cao. In beginsel geldt een standaard-cao voor alle gevallen en mag hier niet van worden afgeweken. Ook niet als dit positief is voor een werknemer.
Kantonrechter Almelo, 14 mei 2009, LJN BI5189
