Cijfers uit bijna 20 jaar het Nationaal Beloningsonderzoek laten zien in hoeverre het beloningslandschap tussen toen en nu veranderd is.

Hoe hard zijn de lonen de afgelopen jaren gestegen? Het gemiddelde uurloon laat in de periode 1995-2013 een vrijwel ononderbroken stijging zien van ruim € 16 per uur tot € 26 per uur.

 

Grafiek 1: Uurloonontwikkeling 1995-2013

Het is interessant om na te gaan in welke sectoren van de economie de loonstijging het hardst is gegaan. De volgende grafieken laten zien hoe het gemiddeld uurloon in de desbetreffende sector zich verhoudt tot het hierboven gegeven landelijk gemiddelde.

Loonverschillen vergelijkbare functies

Let op: de getoonde loonverschillen tussen de diverse sectoren zijn grotendeels te verklaren uit het verschil in opleidingsniveau wat voor de gangbare functies in deze sectoren gevraagd wordt. De loonverschillen binnen vergelijkbare functies zijn in het algemeen veel kleiner dan de hieronder aangegeven verschillen tussen de sectoren. Eén van de belangrijkste onderdelen van het Nationaal Beloningsonderzoek is het in kaart brengen van loonverschillen binnen vergelijkbare functies: dit levert belangrijke informatie op voor werkgevers om na te gaan in hoeverre de beloning van de medewerkers marktconform is.

Wat bij de onderstaande vier sectoren opvalt, is dat de verhouding tussen het loonniveau in de sector en het landelijk gemiddelde weliswaar fluctueert, maar geen duidelijk stijgende of dalende trend vertoont. Dat wil zeggen dat in deze sectoren, gerekend over de gehele periode van twintig jaar, de loonstijging ongeveer net zo hard gegaan is als het landelijk gemiddelde.

Grafiek 2: Uurloonontwikkeling in enkele sectoren waar de stijging vrijwel gelijke tred houdt met het landelijk gemiddelde.

Transport, handel en horeca onder gemiddelde

Dit ligt anders in de transport, de handel en met name de horeca. De volgende grafiek laat niet alleen zien dat in al deze sectoren het loonpeil lager ligt dan gemiddeld in Nederland, maar ook dat in de loop van de tijd de achterstand steeds groter wordt, doordat de loonstijging in deze sectoren achter loopt bij het landelijk gemiddelde.

Grafiek 3: Uurloonontwikkeling in enkele sectoren waar de loonstijging achterloopt bij het landelijk gemiddelde.

Finance, overheid en energie boven gemiddelde

De volgende grafiek toont vier sectoren waarin over de totale periode het loonpeil juist harder dan gemiddeld is gestegen. Hierbij zitten drie sectoren (overheid, energie en met name financiële dienstverlening) waarin het loonpeil al hoger ligt dan gemiddeld. In de bouwsector lag twintig jaar geleden het loonpeil nog ca. 5% onder het landelijk gemiddelde, nu ligt dat door de harder dan gemiddelde loonstijging ongeveer gelijk.

Grafiek 4: Uurloonontwikkeling in enkele sectoren met hoger dan gemiddelde loonstijging.

Samenvattend: de algemene trend is er dus één van denivellering, doordat lonen harder stijgen in de sectoren waarin het loonpeil al relatief hoog ligt en omgekeerd.