Ook in crisis mismatch vraag en aanbod personeel
Jongere en oudere werknemers kiezen steeds meer voor een baan die feitelijk onder hun opleidings- en ervaringsniveau ligt. De crisis leidt zo tot ‘scheefwerken.’ Werkgevers kunnen intussen lastige vacatures niet invullen met de juiste mensen. Zij werven nieuwe medewerkers daarom liever op lager opleidingsniveau of met minder werkervaring, om ze vervolgens zelf op te leiden.
Dit en meer blijkt uit de Randstad-onderzoeken: de WerkMonitor onder werkzoekenden (Blauw Research, 810 werkenden) en de Randstad Arbeidsmarktverkenning 2013 (Intomart GfK, 514 werkgevers).
Ervaring belangrijker dan opleiding
Met name hoogopgeleiden zouden volgens tweederde van de werknemers (65 procent) vaak een baan beneden hun opleidingsniveau accepteren. Ongeveer de helft van werkend Nederland denkt dat de hoogopgeleiden de banen voor de neus van de laagopgeleiden wegkapen (47 procent). Vooral jongeren en ouderen hebben het lastig een plek op de arbeidsmarkt te vinden en te behouden. Tegelijk lijken werkgevers het aantrekken van jongere werknemers belangrijk te vinden als positieve impuls voor de organisatie. En hoewel veel ouderen al hun baan verloren, worden zij in veel organisaties juist heel waardevol gevonden om hun werkervaring. Die ervaring is, zo zegt een ruime meerderheid (83 procent) van de Nederlandse werknemers, belangrijker dan een opleiding bij het vinden van een geschikte baan.
Mismatch arbeidsmarkt
Aan werkgeverszijde wordt de mismatch tussen vraag naar en aanbod van personeel nog steeds zeer gevoeld. Er is nog altijd sprake van moeilijk vervulbare vacatures bij bedrijven, vooral in sales- en commerciële functies en in de techniek. Van de bedrijven ervaart 42 procent dit aantal op hetzelfde niveau als drie jaar geleden, 20 procent heeft zelfs nog meer last van moeilijk vervulbare vacatures dan in 2010. Om de schaarse doelgroepen te bereiken lijken vooral intermediairs ingeschakeld te worden. Ook sturen steeds meer mensen open sollicitaties. 56 Procent van de bedrijven zegt meer open sollicitaties te ontvangen dan drie jaar geleden.
Vraag- en aanbodproblemen
Bij deze vraag- en aanbodproblemen is het opvallend dat HR voor werkgevers nog nauwelijks een strategisch onderwerp is. Ruim de helft van de werkgevers heeft geen helder beeld wat voor soort personeel men over vijf jaar nodig heeft. Van de werkgevers stelt 23 procent dat het aantrekken van personeel een belangrijke uitdaging is. Genoemde oplossingen zijn het aannemen van minder gekwalificeerd personeel en het vervolgens zelf opleiden, het inhuren van flexkrachten en door meer met zzp’ers/freelancers te werken.
Flexibiliteit en hoge arbeidsbereidheid
De crisis heeft er voor gezorgd dat veel mensen hun eisen bijstellen om aan het werk te komen of blijven. Vier op de tien werknemers (37 procent) zegt bereid te zijn salaris in te leveren als ze daarmee hun baan zouden redden. Twee derde (61 procent) zou naar het buitenland verhuizen indien zij daar een baan aangeboden krijgen.
Flexibel salaris
Waar werknemers aangeven een lager salaris te willen accepteren, is het opvallend dat werkgevers zelf weinig mogelijkheden zien om het salaris van medewerkers flexibel te maken. 74 Procent geeft aan dit niet toe te passen en ziet het de komende drie jaar ook niet gebeuren, omdat het salarisbouwwerk moeilijk aan te passen is.
Liever baan dan geen baan
Negen op de tien werknemers in Nederland hebben liever een baan die tijdelijk is dan helemaal geen baan (90 procent). In het geval van ontslag gaan ruim acht op de tien werknemers (85 procent) ook naar een uitzendbureau om naar een baan te zoeken. Baanzekerheid bestaat niet in Nederland, zegt 77 procent van de werkenden en nog maar vier op de tien werknemers (37 procent) vinden dat tijdelijk werk iets is voor jongeren.