Toen een medewerker directeur Martin Cnossen attent maakte op het op een structurele manier implementeren van buitenwerken door het bedrijf Buitenbomen, hoefde hij daar niet lang over na te denken. "Dat past bij ons Friezen. Wij zijn een buitenprovincie en houden van een gezond en vitaal leven. We zitten overal dichtbij het landschap en de elementen. En toch zitten we te veel binnen.”

'Ons volgende kantoorartikel is een nieuwe jas'

Op allerlei manieren was hij het buitenwerken al aan het stimuleren. Wandelen en buiten vergaderen werden aangemoedigd. En toen was daar, ‘per toeval’, het contact met Buitenbomen, dat kantoortuinen ontwikkelt en medewerkers activeert met een combinatie van kennis, vaardigheden, technieken en tools.

Gebruik van landgoederen

Al snel dacht hij groot. Voor heel Friesland zou dit namelijk interessant zijn. Voor de 675.000 Friezen, maar ook voor de miljoenen jaarlijkse gasten. "We hebben ook een zakelijke markt. De propositie van buitenwerken zouden we daaraan kunnen koppelen. En de Friese adelstand heeft veel prachtige landgoederen, maar moeite dat allemaal te onderhouden. Het zou mooi zijn wanneer zakelijke gasten daar gebruik van kunnen maken voor bijvoorbeeld congressen en teamuitjes in de buitenlucht.”

Hij zag ook snel een verband met de toeristische doelgroep waarop Merk Fryslân zich richt: de postmodernist die een authentieke beleving zoekt tijdens korte trips én aandacht heeft voor een lagere footprint. En daar past een duurzaam buitenleven bij.

Interne coördinator

Deze vergezichten liet hij even rusten en concentreerde zich op zijn eigen organisatie. HR-zaken behartigt hij zelf en hij dropte het buitenwerkplan bij de 25 medewerkers. De zes die daar direct enthousiast van werden vormden de groep ambassadeurs die samen met Buitenbomen aan de slag ging.

'De start van de week op maandag ging standaard met de ambassadeurs buiten plaatsvinden, de hele winter door hielden ze dat simpel vol'

Dat was vorig jaar zomer, onder leiding van een interne coördinator. De start van de week op maandag ging standaard met de ambassadeurs buiten plaatsvinden, de hele winter door hielden ze dat simpel vol. Ze staken er collega’s mee aan, zag Cnossen. En wandelen tijdens werktijd werd steeds gewoner. Vooral na de komst van Sukha (‘levensvreugde’ in het Sanskriet), de Merk Fryslân hond. 

Goede wifi in tuinkantoor

Sinds kort is er ook een kantoor buiten, op de slechts twintig vierkante meter buitenruimte die beschikbaar is. Cnossen noemt het ‘het tuinkantoor’. Circa acht mensen kunnen tegelijkertijd werken in de geheel duurzaam ingerichte buitenruimte. Er staan twee tafels en vier stoelen van hergebruikte kunststof, een houten bankje en een werkblad. En uiteraard goede wifi. Er is een zonplek en een schaduwplek en natuurlijke begroeiing siert dit groene binnenplaatsje.
"Er zijn geen excuses meer om niet buiten te werken”, zegt Cnossen. "We hebben ook een toolkit met van alles om je op weg te helpen. Van een accuoplader tot een warmhoudbeker voor de koffie.”
Thuis werkt hij ook vaak buiten onder een overkapping, en dan komt zijn houthok in beeld. "Daar worden vaak grapjes over gemaakt. Dat is voor mij een aanleiding om uit te leggen wat wij aan het doen zijn. Dan kaats je de bal terug en raakt de ander geïnteresseerd.”

Onderdeel van je HR-beleid

Grotere bedrijven raadt hij aan het buitenwerken ‘echt te implementeren als onderdeel van je HR-beleid’. Hij is met Merk Fryslân een koploper in het structureel buitenwerken en neemt ook graag de rol als ambassadeur op zich. "We opperen het bij andere bedrijven. Het is toch een kwestie van erop geattendeerd worden. Maar je moet mensen niet dwingen het te gaan doen.” 
Hij noemt wel twee stoorzenders: het weer en rigiditeit. De aanvankelijke opening van het tuinkantoor viel bijvoorbeeld letterlijk in het water. "En we willen geen diehards worden die acht uur per dag buiten zijn. Wanneer je bewust gaat nadenken wat je buiten kunt doen, zul je zien dat je minimaal een uur per dag buiten werkt. Dan gaat het ook in je systeem zitten, en dat is echt nodig om het te laten functioneren.”

Onderzoek naar hersenactiviteit

Buitenwerken hoort bij Friesland en is goed voor je lichamelijke gezondheid. Er is nog een belangrijke reden om het te omarmen, stelt Cnossen. "Je hersenen schijnen er ook beter door te gaan functioneren, zeker wanneer je ook nog in beweging bent.”
Daarover heeft hij nauw contact met psycholoog Bernard Maarsingh uit Leeuwarden. Samen met hem en Buitenbomen wil Merk Fryslân een onderzoek uitvoeren onder de eigen medewerkers en bij partners, met twee groepen: binnen- en buitenwerkers. "We willen de hersenactiviteit monitoren en eventuele verschillen meten.”

Duurzaam & circulair

De tuin is een echte kantoortuin door o.a. meubilair dat snel opdroogt, een pergola voor zon- en windwering en de aanwezigheid van zowel sta- als zit werkplekken. Buitenbomen heeft voor de realisatie van de buitenwerkplekken de samenwerking gezocht met Snoek Puur Groen, een hoveniersbedrijf dat buitenruimtes duurzaam en circulair ontwikkelt. Ze vonden elkaar via hun partnership van NL Greenlabel dat een meetbaar duurzame leefomgeving promoot door certificering. De binnentuin van Merk Fryslân heeft certificering B ontvangen van het NL Tuinlabel. “Een uitzonderlijk prestatie” volgens oprichter van NL Greenlabel Lodewijk Hoekstra. “Wij stimuleren deze geïnitieerde ontwikkeling van kantoortuinen, zodat bedrijven niet alleen waarde toevoegen aan hun mensen maar ook aan de natuur.”

Lees ook: Buitenwerken als derde werkvorm