1. Neem een paar dagen rust voor je vertrek

“De belangrijkste tip om bij te kunnen komen op vakantie, is om niet meteen te vertrekken nadat je je laptop hebt afgesloten”, zegt Arbo Unie-psycholoog Bas Olde Bijvank. “Het komt veel voor dat mensen ziek worden op het moment dat hun vakantie begint. Wanneer er een last van hun schouders valt en ze even niks hoeven te doen. Dat komt doordat het brein emoties kan onderdrukken wanneer het in de overleefstand staat. Daardoor reageer je in gevaarlijke situaties eerst op angst voordat je iets doet met alle andere emoties. Als je bijvoorbeeld in een brand zit, is je eerste reflex: vluchten. Pas in veiligheid komt het verdriet of de pijn naar boven. Iets dergelijks kan in werksituaties gebeuren: als mensen al een hele tijd in de overlevingsstand staan en ze zijn eindelijk vrij, komt alle opgebouwde spanning eruit. Daarom is het verstandig om even rust te nemen voordat je op reis gaat. Anders is de overgang zo groot dat je het risico loopt dat je tijdens je vakantie ziek wordt.”

2. Ga ook bewegen om op te laden

“Misschien tegen de verwachting in: als je gestrest op vakantie gaat, dan ontspant het juist niet om in de vakantie helemaal niks te doen. Daar is je lichaam op dat moment gewoon niet klaar voor. Ik zou juist adviseren om als je merkt dat je lichaam nog vol spanning zit van het werk, af en toe een stuk te gaan lopen of iets anders actiefs te ondernemen. Want hoe lekker het ook kan zijn om je vakantie op een strandbedje in de zon door te brengen, wil je echt ontspannen, dan is het belangrijk om die totale rust af te wisselen met andere indrukken en beweging.”

3. Het codewoord is ook in de vakantie: regie – zorg dat je zelf de regie hebt

“Sommige mensen kunnen pas ontspannen als ze echt buiten de deur zijn, anderen komen heerlijk bij in hun eigen tuin. De één wordt er rustig van om af en toe de mailbox te checken, voor de ander is elke handeling die iets met werken te maken heeft tijdens de vakantie een no-go. Daar zijn dan ook geen algemene adviezen voor te geven. Wel is het altijd van belang om in de vakantie zelf de regie te houden. Zeker als je het hele jaar al opdrachten uitvoert en orders opvolgt, laad je er niet van op als je op reis ook nog eens achter een groep aan gaat lopen. Bedenk liever ’s ochtends waar je die dag echt zin in hebt en ga dát doen.”

4. Plan niet te veel en houd een beetje ritme en regelmaat

“Bewegen en indrukken opdoen tijdens de vakantie werkt ontspannend, maar doe dit met mate. Probeer ook echt je rust te pakken – elke nacht tot de kleine uurtjes stappen helpt je niet de vermoeidheid uit je lichaam te verdrijven. Ook een te vol of te actief programma draagt daar niet aan bij. Daarmee overbelast je jezelf alleen maar. Neem ook je rust, zodat je niet op je reservebatterij blijft draaien. En wil je opladen, let dan ook een beetje op je voeding en je nachtrust en probeer niet te veel af te wijken van het ritme dat je gewend bent.”

5. Wacht niet op je vakantie om tot rust te komen

“Als je al je ontspanning van je vakantie moet hebben, is dat niet goed. Probeer ook buiten de vakantie om af en toe een adempauze te nemen. Zeker als je een tijdje flink hebt doorgeknald. En als je terugkomt van weggeweest, neem dan even de tijd om weer te acclimatiseren. Dan kan je daarna weer helemaal opgeknapt aan de slag.”