Bij veruit de meeste bedrijfsongevallen met letsel tot gevolg, is de werkgever aansprakelijk voor letselschade, geregeld in artikel 7:658 BW. Indien het ongeval plaatsvond tijdens werktijd en als de werkgever zijn zorgplicht schond, dan staat aansprakelijkheid in principe vast. De werkgever draait dan voor de materiële schade op. Daar komt straks dus ook nog de wettelijke vergoeding van affectieschade bij.

Het wetsvoorstel is ook van toepassing op onder meer een verkeersongeluk, medische fout of geweldsmisdrijf. Dus voor alle nabestaanden van slachtoffers met ernstig en blijvend letsel ten gevolge van een gebeurtenis waarvoor een ander aansprakelijk is. Vergoeding van affectieschade is een vorm van smartengeld voor naasten: het nadeel dat niet in vermogensschade bestaat, maar in leed dat wordt ondervonden doordat een persoon waarmee een affectieve band bestaat, ernstig gewond raakt of overlijdt.

Vaste bedragen als vergoeding

Van der Steur kiest voor een regeling met vaste bedragen als vergoeding. Door te variëren in categorieën en in de omvang van de vergoeding, houdt het systeem rekening met de persoonlijke omstandigheden van nabestaanden en naasten. Niet iedereen komt in aanmerking voor vergoeding van affectieschade. Het wetsvoorstel gaat uit van een vaste kring van gerechtigden: de partner van het slachtoffer, zijn kinderen en ouders. De vergoeding ligt tussen de 12.500 en 20.000 euro, te betalen door de partij die aansprakelijk is voor het ongeval.

Inhoud wetsvoorstel:

• Er wordt een wettelijke grondslag gecreëerd in het Burgerlijk Wetboek; ook wordt de Wet schadefonds geweldsmisdrijven (Wsg) aangepast.
• Er komt de mogelijkheid dat deze naasten zich kunnen voegen als benadeelde partij in het strafproces voor de vergoeding van affectieschade en voor kosten die zij ten behoeve van het slachtoffer hebben gemaakt.
• Er wordt geregeld dat aan de veroordeelde van een strafbaar feit een schadevergoedingsmaatregel kan worden opgelegd ten behoeve van het verhaal van affectie- en verplaatste schade.
• Ten slotte vormt de invoering van een recht op vergoeding van affectieschade de aanleiding om de regels te wijzigen betreffende overgang onder bijzondere titel en beslag op immateriële schadevergoedingen.

In vrijwel alle Europese landen bestaat in enige vorm de mogelijkheid van vergoeding van affectieschade. In de afgelopen jaren hebben ook Oostenrijk en Zweden een recht op vergoeding van affectieschade erkend. In Europa bestaat er alleen nog in Nederland en Duitsland geen recht op vergoeding van affectieschade. De vorm en de mate waarin in de andere Europese landen een vergoeding kan worden verkregen is verschillend.