Zo'n 80 procent van de (630) respondenten zegt dat ze meer werken dan de overeengekomen arbeidstijd. De helft van hen werkt meer dan 4 uur per week over, 14 procent meer dan 10 uur per week. Ook blijkt dat 22 procent van de werknemers altijd verplicht moet overwerken en 44 procent soms wordt verplicht om over te werken. Voor bijna 80 procent levert overwerk problemen in de privé-situatie op.

 

Zelfroosteren

De uitslag van de enquête is voor FNV Bondgenoten reden om nog scherper in cao's in te zetten op afspraken over arbeidstijden. Volgens voorzitter Henk van der Kolk is dat ook nodig nu de Arbeidstijdenwet niet meer voorziet in duidelijkheid over wat een normale werkdag is. Daarnaast zet de bond in op zeggenschap voor werknemers over arbeidstijden. "We zijn aan het experimenteren met zelfroosteren," zegt Van der Kolk. "Mensen kunnen daarbij zelf met hun collega's hun roosters inplannen. Dat levert meer effectieve tijd op, waardoor overwerk minder nodig is."

Waar zelfroosteren op neer komt:

• Urenroosters komen in de plaats van bestaande ploegendiensten;
• Het bedrijf geeft aan hoeveel mensen er op een bepaald moment minimaal en maximaal aanwezig moeten zijn;
• Het bedrijf kan rekening houden met te verwachten pieken en dalen in het werkaanbod;
• De werknemers kunnen naar believen intekenen op het rooster;
• Werknemers kunnen uren waarop ze per se niet willen of kunnen werken omzeilen;
• Voor de minder populaire uren zijn regels te ontwerpen. Wanneer daar budget voor is, kunnen die uren beter worden uitbetaald, bijvoorbeeld. Of er wordt vooraf afgesproken dat werknemers die altijd de voordeligste uren werken, indien nodig als eersten worden ingepland op minder voordelige tijden.

 

Voordelen voor werkgever en werknemer

• Meer invloed op arbeidstijden, waardoor werk en privé beter op elkaar zijn afgestemd;
• Ruilen van diensten, dat nu vaak informeel gebeurt en zich daardoor kan onttrekken aan de waarneming van de werkgever;
• Slimmer werken, doordat het werk beter past bij het draagvlak van de werknemer;
• Shift-picking, ofwel de krenten uit de pap halen die voor jóú van belang zijn;
• Ruimte voor individuele wensen;
• In de huidige krappe arbeidsmarkt wordt een bedrijf zo aantrekkelijker voor werknemers;
• Door slimmer werken kan de productiviteit stijgen.