Traditionele vakantiebaan verdwijnt
De traditionele vakantiebaan lijkt te verdwijnen. Niet de economische crisis maar vooral verdergaande flexibilisering, de vergrijzing en het feit dat er minder ongeschoold werk beschikbaar is, zijn hiervoor de belangrijkste oorzaken. Dit verklaart de sinds 2009 structureel dalende vraag naar vakantiekrachten, zo blijkt uit onderzoek van uitzendbureau Start People.
Uitzondering vormen seizoensgebonden sectoren zoals de horeca, de tuinbouw, het toerisme en de eventmarkt (festivals). Ook voor schoonmaakwerk en, in mindere mate, productiewerk in industrie en logistiek worden nog wel vakantiewerkers ingehuurd.
Minder ongeschoold werk
De ‘traditionele vakantiebaan’ bestaat in veel sectoren eigenlijk niet meer. Nog steeds is wel behoefte aan medewerkers die de functie van vakantievierende vaste mensen tijdelijk waarnemen. Maar deze moeten dan wel beschikken over specifieke kwalificaties (opleiding, certificaten, ervaring). In sectoren als industrie en logistiek werden vakantiewerkers in het verleden vooral ingezet op functies ‘aan de onderkant van de arbeidsmarkt’. Taken waar weinig tot geen specifieke scholing voor nodig was. Deze taken zijn tegenwoordig vaak geautomatiseerd. Daarnaast speelt de trend om ongeschoold werk uit te laten voeren in zogenoemde lageloonlanden een rol. In de zakelijke en financiële dienstverlening speelt vooral het feit dat hogere eisen aan vakbekwaamheid worden gesteld een rol. De circa 850.000 scholieren die jaarlijks een vakantiebaantje zoeken voldoen hier meestal niet aan.
Vergaande flexibilisering en vergrijzing
Bovendien geven werkgevers in verschillende sectoren aan dat door steeds verdergaande flexibilisering er gemakkelijker om de traditionele vakantieperiodes heen gepland kan worden. Zowel voor de food- en maakindustrie als voor de overheid geldt dat productiepieken meer worden verspreid over het hele jaar en er wordt gewerkt met een dikkere flexibele schil (minder vaste medewerkers, meer tijdelijke contracten) dan voor de economische crisis. Bovendien speelt de vergrijzing van de beroepsbevolking een rol: omdat oudere medewerkers over het algemeen minder gebonden zijn aan schoolvakanties, neemt de vakantiespreiding onder medewerkers toe. Dit leidt tot minder capaciteitsproblemen in reguliere vakantieperioden.
Rol uitzendbureaus / payroll aanbieders
Uitzendbureaus speelden jarenlang een belangrijke rol in de werving van vakantiekrachten, met name voor werkgevers die grotere aantallen vakantiewerkers voor een langere periode in de zomer nodig hadden. Ook nu nog zien werkgevers voor de werving van vakantiekrachten een belangrijke taak voor uitzendbureaus aldus Start People. Hierbij speelt de werving en selectie echter een minder belangrijke rol dan voorheen, opdrachtgevers zien met name voordeel in de uitzendcontracten; het feit dat werkgeverschap en verloning uit handen worden genomen en dat de uitzender de verantwoordelijkheid neemt om in te grijpen op het moment dat een vakantiewerker niet goed functioneert. Dit door deze ofwel te begeleiden in verbetering op korte termijn ofwel door snel te zorgen voor vervanging. Dit in combinatie met het aantrekkelijkere tarief voor vakantiekrachten. In dat verband geven werkgevers in de sectoren die door seizoensinvloeden typische vakantiebanen in de aanbieding hebben en dus veel vakantiekrachten inhuren vaak ook de voorkeur aan payrolling. Werving en selectie van regelen zij vaak zelf, maar het juridisch werkgeverschap en alle administratieve rompslomp besteden zij graag uit aan een payrollspecialist.