Zes acties om personeelstekort aan te pakken
Om de arbeidsmarktkrapte aan te pakken, zet het kabinet in op het verminderen van de vraag naar arbeid, het vergroten van het arbeidsaanbod en het verbeteren van de match tussen vraag naar en aanbod van arbeid. De aanpak bestaat uit zes acties voor de overheid. Daarnaast roept het kabinet – samen met sociale partners en (onderwijs)organisaties –werkgevers op om aanvullende acties te ondernemen.
De arbeidsmarkt is nu al uitzonderlijk krap en de verwachting is dat tekorten verder oplopen. In een kamerbrief over aanpak krapte op arbeidsmarkt informeerde minister Van Gennip (SZW) de Tweede Kamer over de maatregelen die zij wil nemen tegen de arbeidsmarktkrapte. Deze brief is medeondertekend door de ministers Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen), Adriaansens (EZK), Dijkgraaf (OCW), Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) en Helder (Langdurige Zorg en Sport).
Het kabinet zet in op:
- stimuleren van technologie- en procesinnovatie;
- inzet op arbeidsaanbod;
- verbeteren van de match;
- stimuleren van meer uren werken;
- inzet op leven lang ontwikkelen;
- verbeteren aansluiting initieel onderwijs en arbeidsmarkt.
Deze maatregelen vormen de basis om het krapteprobleem aan te pakken aldus het kabinet. Ook werkgevers zullen acties moeten ondernemen. Naast de maatregelen die ze al nemen. Zo roept het kabinet werkgevers op om:
- werk anders in te richten;
- in te zetten op innovatie;
- betere arbeidsvoorwaarden te bieden;
- te kijken naar onderbenutte deeltijders;
- anders te werven; en
- samen te werken tussen sectoren.
Een greep uit de inhoud van de brief:
1. Richt werk anders in
Niet alle vacatures die werkgevers openstellen zijn geschikt voor mensen die nu nog thuis zitten zo schrijft de minister. Deze doelgroep voldoet niet altijd aan de opleidings- en ervaringseisen, heeft soms meer begeleiding nodig of kan maar een deel van de beoogde taken uitvoeren. Om vacatures makkelijker in te kunnen vullen met mensen die nu nog langs de kant staan, kunnen werkgevers functies opknippen en aanpassen. Denk aan jobcarving en functiecreatie. Daarnaast kan leren en werken ook beter worden gecombineerd door als werkgever een (leer)baan aan te bieden, met de reële kans dat dit werk ook na afronding van de opleiding kan worden behouden aldus de minister.
2: Zet in op innovatie
‘Het kabinet ziet dat veel werkgevers stappen zetten op het gebied van technologische vernieuwing, procesinnovatie en administratieve druk. Naast de meerwaarde van deze doelen op zichzelf, roept het kabinet grotere én kleinere werkgevers op om hier aandacht voor te hebben vanuit het kraptevraagstuk. Zeker op de langere termijn, met het oog op vergrijzing, is het versterken van de productiviteitsgroei een essentiële route om krapte aan te pakken.’
3: Bied betere arbeidsvoorwaarden
‘Loonsverhogingen spelen een rol om mensen aan te trekken en te behouden. Goede secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals mogelijkheden om verlof op te nemen bij ouderschap, flexibiliteit om thuis en/of andere uren te werken kunnen mensen helpen hun werk makkelijker af te stemmen op hun privéleven. Ook kan er in cao-afspraken specifiek gekeken worden naar de mogelijkheid om – op vrijwillige basis – langer door te werken na het bereiken van de AOW leeftijd.’
4: Benut onderbenutte deeltijders
‘Het kabinet spoort werkgevers aan om ook te kijken naar de groep onderbenutte deeltijders binnen het eigen personeelsbestand.’
5: Werf anders
‘Het helpt om meer inzicht te hebben in wat specifieke groepen, waaronder jongeren, deeltijdwerkers, mensen met een migratieachtergrond, mensen met een beperking en senioren, drijft in het maken van loopbaankeuzes. Daarnaast is er ook inzicht nodig in wat werkgevers drijft om mensen wel of niet aan te nemen en eventuele vooroordelen die daar een rol in spelen. Het kabinet roept werkgevers op om mensen te benaderen die nu nog langs de kant van de arbeidsmarkt staan, bijvoorbeeld door Open Hiring. Ook voldoende mogelijkheden voor learning-on-the-job is een beproefde methode om mensen aan te trekken die voorheen aan de kant stonden of de overstap naar een andere sector willen maken.’
6: Werk samen met andere sectoren
‘Voorbeelden van samenwerkingsinitiatieven binnen en tussen sectoren zijn Werkpespectief.NL, De Nationale Zorgklas, House of Skills en het recent gesloten convenant ‘Laat kennis werken’ tussen de Vereniging Hogescholen, MKB Nederland en VNO-NCW. Dit geldt ook voor netwerkaanpakken als Techniekpact en het Groenpact waarbij overheid, werkgevers en onderwijsinstellingen afspraken hebben gemaakt en samenwerking zoeken op het gebied van aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt. Het Groenpact versnelt bijvoorbeeld onderwijsvernieuwing gericht op de toekomstige arbeidsmarkt zoals op het gebied van digitalisering, verduurzaming, klimaat, etc. ten behoeve van een duurzame groene arbeidsmarkt. Ook combinatiebanen zou een mogelijke uitkomst voor meerdere kraptesectoren kunnen zijn.’
