Verzuimduur korter en ook minder psychisch verzuim. Maar we moeten 'niet te vroeg juichen'
Het aantal verzuimdagen is nog steeds hoog, terwijl de gemiddelde verzuimduur juist is verkort in het tweede kwartaal 2021 ten opzichte van dezelfde periode in 2020. Ook het aandeel psychisch verzuim is lager dan in het voorjaar van 2020, vooral in het basisonderwijs en bij de overheid. Na een corona jaar met historisch weinig ziekmeldingen is het aantal ziekmeldingen in het tweede kwartaal van 2021 weer vergelijkbaar met ‘normale jaren’ 2018 en 2019.
Dat meldt Arbo Unie in haar kwartaal update.
“De verzuimcijfers normaliseren, voor zover je van normaal verzuim kunt spreken”, aldus prof. dr. Corné Roelen, bedrijfsarts bij Arbo Unie en tevens hoogleraar Verzuim en Werkfunctioneren in Groningen. Het aantal verzuimdagen is in het tweede kwartaal weliswaar hoog ten opzichte van vorig jaar: 28% meer verzuimdagen bij de overheid, 26% in het basisonderwijs, 23% in de zakelijke dienstverlening, 21% in de zorg en 19% in de industrie, maar de verzuimduur is juist korter. Was de gemiddelde verzuimduur in het tweede kwartaal van 2020 nog achttien dagen, nu is dat zes dagen.
Arbo Unie ziet voor het toenemen van het kortdurend verzuim als belangrijkste reden dat de lockdown maatregelen in het tweede kwartaal zijn versoepeld, waardoor weer meer mensen samenkomen en daardoor ook weer verkoudheid en griep aan elkaar kunnen overdragen. In veel organisaties wordt weer één of twee dagen op kantoor gewerkt in plaats van vanuit thuis. “Iemand met verkoudheid of griepklachten kan vaak thuis nog wel wat werk doen, maar zal nu niet zo snel naar kantoor gaan,” zegt Roelen.
Verrassend genoeg minder psychisch verzuim
Ook opvallend in de kwartaal verzuimcijfers is dat het psychisch verzuim meevalt. Bij de overheid en in het basis- en voortgezet onderwijs is het zelfs lager dan in het tweede kwartaal van 2020. De lockdownmaatregelen hebben mentaal grote impact op mensen gehad. Roelen: “Mensen hadden last van afstand houden, sterk ingeperkte sociale activiteiten, thuiswerken en thuisonderwijs en ik had verwacht dat dit zich zou vertalen in relatief meer psychisch verzuim”. De cijfers laten vooralsnog eerder het tegendeel zien. Ook in de zorg waar lange tijd onder hoogspanning is gewerkt, was er in de maanden mei en juni minder psychisch verzuim dan vorig jaar. “Maar we moeten niet te vroeg juichen”, vindt Roelen, “in tijden van crisis werken mensen vaak op adrenaline en automatische piloot door. Dat kan lang goed gaan, maar op een gegeven moment komt toch de man met de hamer.” Daarom adviseert Arbo Unie leidinggevenden om alert te blijven op signalen van gejaagdheid, somberheid, vermoeidheid en cynisme bij medewerkers. Dat zijn tekenen van beginnende mentale overbelasting. Met elkaar in gesprek gaan om de werkbelasting aan te passen of preventief de energiebronnen van mensen te versterken helpt om psychisch verzuim te voorkómen. Zinvol, want de gemiddelde verzuimduur bij psychische klachten is nog altijd 134 dagen.