Scholen gaan richting 2020 veel meer sturen op verzuim. Dat hebben de vier grote Nederlandse gemeenten begin februari afgesproken met de scholen. Als een kind een paar keer niet op school is geweest, wordt dat beter geregistreerd en er wordt gevraagd hoe dat kan. Jeugdzorg, jeugdartsen en leerplichtambtenaren gaan tegelijkertijd beter samenwerken om te voorkomen dat kinderen thuis blijven zitten. Het bedrijfsleven kan een voorbeeld nemen aan deze integrale aanpak om ziekteverzuim te voorkomen.

Iedereen wordt weleens ziek en dat is vervelend voor de werkgever en de werknemer. Zowel de werkgever als de werknemer moet er namelijk alles aan doen om weer deel te kunnen nemen aan het arbeidsproces. Bedrijven zijn gebaat bij een korter verzuim om een aantal redenen. Zo kost een zieke/verzuimende werknemer gemiddeld gezien 250 tot 300 euro per dag aan loondoorbetaling en dat bedrag kan dus aardig oplopen als de werknemer langdurig ziek is. Minder verzuim betekent dus direct minder kosten. Daarnaast willen bedrijven vanuit sociaal oogpunt het ziekteverzuim beperken; door ervoor te zorgen dat er een goed preventief beleid wordt gevoerd.

Een signaal dat er wellicht meer speelt

Hoewel werknemers en werkgevers het ziekteverzuim willen minimaliseren, is het niet altijd eenvoudig om dat te bewerkstelligen. We gaan bij een zieke collega vaak op de stoel van de dokter zitten, maar we zijn geen dokter en dus niet in staat een juiste diagnose te bepalen. Dit is de rol van de bedrijfsarts, maar daarnaast zijn er voor de werkgever ook genoeg mogelijkheden om te signaleren en te acteren. Dat mensen ziek worden is een feit, maar het gaat om hoe je daar als werkgever zo goed mogelijk mee kunt omgaan. Als een werknemer zich namelijk ziekmeldt, is dit vaak een signaal  dat er meer speelt; bijvoorbeeld een te hoge werkdruk of problemen in de privésfeer. Door het ziekmelden vanaf dag een in kaart te brengen, kunnen organisaties veel eerder rekening houden met die in- en externe factoren en kan er eerder worden gehandeld; zodat werknemers minder vaak langdurig ziek zijn of zelfs voorkomen dat een medewerker zich (opnieuw) ziekmeldt.

Er is natuurlijk een groot verschil tussen de bakker op de hoek en een groot bedrijf met veel werknemers, maar het is voor iedere organisatie raadzaam om een ziekteverzuimbeleid op te stellen. Met een duidelijk ziekteverzuimbeleid, inclusief gemaakte afspraken en protocollen, kan iedere organisatie het verzuim minimaliseren en daarmee hoge kosten besparen. Iedere organisatie zou deze drie elementen moeten doorvoeren voor een effectief ziekteverzuimbeleid:

1. Zorg voor een verzuimprotocol, zodat iedereen (leidinggevende en medewerker) weet wat hij moet doen qua registratie en contact.

2. Gebruik software om (frequent) kortdurend verzuim in kaart te brengen, zodat er meer inzicht komt per afdeling en je hiermee langdurig verzuim kunt voorkomen.

3. Iedere organisatie moet uitgaan van preventie, bijvoorbeeld door het aanbieden van een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) of een online vragenlijst. Ook hier geldt natuurlijk dat voorkomen beter is dan genezen.

Een gedegen dossier vergroot het inzicht

In het ziekteverzuimbeleid leggen organisaties de gemaakte afspraken duidelijk vast, zoals hoe men zich ziekmeldt en wat de vervolgcontactmomenten zijn. Er moet contact blijven tussen werknemer en werkgever; alleen registreren van het verzuimverlof is niet voldoende. Bedrijven horen daarbij een gedegen dossier op te bouwen, want hoe meer informatie over het verzuim, hoe meer inzicht in de mechanismes die het verzuim kunnen veroorzaken. Daarbij is een goed opgebouwd dossier van essentieel belang wanneer er vervolgstappen moeten worden genomen aangaande de loopbaan van een werknemer.

Dat is ook precies wat de genoemde gemeenten en scholen hebben afgesproken met elkaar: de zorg en het onderwijs worden aan elkaar gekoppeld om langdurige uitval te voorkomen. Omdat er daardoor meer inzicht ontstaat in het gedrag, kan er sneller worden gehandeld en wordt er veel beter gestuurd op preventie. Dat is ook mogelijk in het bedrijfsleven: onze software maakt mensen niet beter, maar kan wel beter in kaart brengen waar er mogelijke problemen zijn, om die vervolgens eerder te verhelpen.

Het ziekteverzuimbeleid gaat dus niet slechts over het bijhouden van het aantal keer ziekmelden per werknemer, want dat is slechts de basis. Door een effectief ziekteverzuimbeleid op te stellen, met de juiste registratie en protocollen, draait de organisatie de uitdaging in het minimaliseren van het ziekteverzuim om: wat kunnen ze met die gegevens doen om te voorkomen dat hetzelfde gesprek met de werknemer die vaak ziek is volgend jaar weer moet plaatsvinden?