In geval van een dienstbetrekking die achteraf wordt geconstateerd, is de opdrachtgever de partij waarbij wordt aangeklopt door de Belastingdienst. Een naheffing loonheffingen omvat de loonbelasting, premie voor de volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen, de inkomensafhankelijke (werkgevers-)bijdrage Zorgverzekeringswet, rente en eventuele boetes. En dat over maximaal vijf jaar.
Met de komst van de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is geprobeerd om meer verantwoordelijkheid voor beide partijen te creëren, maar wat houdt die ‘gedeelde verantwoordelijkheid’ concreet in? In de praktijk betekent dit dat de opdrachtgever (de vermeende ‘werkgever’) het genoemde (naheffings)bonnetje gepresenteerd krijgt.
Hoe het eerst zat…
Voorheen had u als opdrachtgever meer rechtszekerheid met de VAR Winst uit onderneming (VAR-wuo) en de VAR Directeur-grootaandeelhouder (VAR-dga). Als opdrachtgever was u dan gevrijwaard, terwijl een eventuele naheffingsaanslag op de deurmat belandde bij de zzp-er. Dat gebeurde echter niet vaak; het is niet praktisch om de vele honderdduizenden zzp-ers elk apart te controleren. De Belastingdienst raakte steeds minder gecharmeerd van de VAR. Zij dacht te merken dat steeds meer opdrachtgevers al dan niet doelbewust zzp-ers inzetten, terwijl in feite een werknemer op diens stoel had moeten zitten. Dit aanpakken was echter lastig. En passant bleef het leger van zzp-ers maar groeien, mede door de crisis.
Overgangstermijn verlengd tot 1 januari 2018
De genoemde gedeelde verantwoordelijkheid zorgde voor de nodige ophef in de praktijk. Opdrachtgevers vreesden voor een naheffing, of wilden in ieder geval het risico niet nemen. Gevolg: veel zzp-ers verloren hun opdrachten. De economie die voorzichtig opkrabbelde, kreeg wat zand in de motor gestrooid. Bij brief van 18 november 2016 is na alle Kamervragen en ‘roerige’ mediaberichten de overgangsperiode verlengd tot in ieder geval 1 januari 2018 in de hoop dat opdrachtgevers het weer aandurven om zzp’ers te contracteren. Boetes en naheffingen zullen nog niet worden opgelegd.
Let hierbij op dat het gaat om uitstel en niet om afstel. Partijen dienen dus nog wel de vereiste stappen te nemen om ‘DBA-proof’ te worden. Voor ‘kwaadwillende’ opdrachtgevers geldt één en ander niet: zij kunnen nu al naheffingsaanslagen en boetes opgelegd krijgen. Wanneer ben je kwaadwillend? De toelichting daarop blinkt niet helemaal uit in duidelijkheid, maar kortweg had de opdrachtgever moeten (kunnen) weten dat sprake is van een dienstbetrekking. Een op het oog brede definitie.
Blijf stappen zetten
Uiteraard voelt u zich een goedwillende opdrachtgever. De stappen die u dan op korte termijn neemt (of al heeft genomen) bestaan uit het toepassen van de door de Belastingdienst gepubliceerde modelovereenkomsten, het waar nodig aanpassen van de werksituatie en als dat allemaal geen soelaas kan bieden: het in dienst nemen van de betreffende zzp-er. En vooraf kan het zeker geen kwaad om het gesprek aan te gaan met uw adviseur. Hij of zij kan met een frisse blik nagaan wat voor soort arbeidsrelatie alle ‘derden’ die aan u factureren nu in feite (lijken) te hebben. Om vervolgens de juiste stappen te zetten.
Leer in één ochtend hoe je als HR-professional effectief omgaat met de juridische en fiscale uitdagingen bij het inhuren van zzp’ers. Na deze training weet je wanneer een medewerker echt als zzp’er kwalificeert. Je krijgt ook inzicht in de aanpak van de Belastingdienst, die vanaf 1 januari 2025 weer gaat handhaven op arbeidsrelaties voor loonheffingen.
