Uit internationaal onderzoek blijkt dat er grote verschillen bestaan in waardering van het ambacht en de ambachtscultuur. In Italië bijvoorbeeld geldt ambacht als ‘artistiek en esthetisch’ en staan vakmensen in hoog aanzien. In Nederland associëren we ambacht veel meer met functionaliteit en maatwerk. Gezien het dreigend tekort aan vakmensen vragen experts dan ook om meer waardering voor het ambacht en de waarde en kwaliteit die ambachtsmensen leveren.

Hoe zorgen we dat de ambachtseconomie één van de topsectoren van de Nederlandse economie blijft? En wat moeten we doen om talenten te laten excelleren in het ambacht?” Deze vragen stonden centraal tijdens de Nacht van het Ambacht in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam. Als onderdeel van de campagne ‘Ieder z’n vak’ gingen ambachtsmensen, deskundigen en politici hier met elkaar in discussie over de belangrijkste uitdagingen voor de ambachtseconomie. Voor de ambachtseconomie dreigt namelijk een groot tekort aan getalenteerde en ervaren vakmensen door het grote aantal ouderen dat met pensioen gaat. Tot 2020 zijn minimaal een kwart miljoen nieuwe vakmensen nodig. 
 

Achterblijvende instroom

Elrie Bakker, voorzitter van het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) en de initiatiefnemer van de Nacht van het Ambacht: “De achterblijvende instroom wordt echt een probleem voor de ambachtseconomie. Het HBA wil zorgen dat meer jonge mensen met hun talenten aan de slag gaan in de ambachtseconomie. Als er hindernissen zijn in het onderwijs, bij vervolgopleidingen of in het werk en de aansluiting met het bedrijfsleven dan moeten we die samen wegnemen.” 
 

Meester in het ambacht

Een meerderheid van de ambachtelijke branches is geïnteresseerd in (her)invoering van een Meestertitel voor hun ambacht. Dat blijkt uit onderzoek van CINOP in opdracht van het HBA. Een meestertitel maakt het versterken van de kwaliteit van onderwijs en opleidingen mogelijk. Het verbindt vakmensen en bedrijven door een gedragen beeld van excellentie te creëren en daarmee uit te dragen waar het vak voor staat. Het maakt excelleren mogelijk, waarmee beroepsbeoefenaren (individueel) en branches (collectief) zich kunnen profileren. Op dit moment kent slechts een beperkt aantal branches zo’n meestertitel, maar een meerderheid van de ondervraagde branches overweegt een meestertitel in te voeren. 
 

Waardering

Arjo Klamer, hoogleraar culturele economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam besprak de eerste bevindingen van een internationaal onderzoek naar ambachten (crafts) dat hij momenteel uitvoert. Daaruit blijkt dat er tussen de onderzochte landen grote verschillen bestaan in waardering van het ambacht en de ambachtscultuur. In Italië bijvoorbeeld gelden ambacht als ‘artistiek en esthetisch’ en staan vakmensen in hoog aanzien. In Nederland associëren we ambacht veel meer met functionaliteit en maatwerk.  Klamer: “Nederlandse ambachtsmensen moeten nadrukkelijker hun vakmanschap etaleren en hun verhaal vertellen zodat meer mensen oog krijgen voor hun werk.” Meer waardering voor het ambacht en de waarde en kwaliteit die ambachtsmensen leveren, zal uiteindelijke een positieve invloed hebben op de instroom van nieuwe talenten.

 

Meer informatie is te vinden op www.iederzijnvak.org