Tijdens HR-bijeenkomsten in de afgelopen weken werd deze term meermalen gebruikt om aan te geven wat een kaal en dor leefgebied de arbeidsmarkt voor 45-plussers is. Nu ben ik misschien een beetje overgevoelig omdat ik onderdeel uitmaak van deze leeftijdscategorie en al geruime tijd in between jobs verkeer. Tenminste, dat was mijn overtuiging tot nog toe. Maar nu krijg ik het gevoel totaal afgeschreven te zijn en niet meer mee te doen net zoals zo veel echte bejaarden in dit land.
Waarom doe je als oudere werkzoekende niet meer mee? Nog uit recent onderzoek blijkt dat werkgevers oudere werknemers associëren met verminderde arbeidsproductiviteit, hogere arbeidskosten en een zekere weerstand tegen innovatie (NiDi 2010). De oudere werknemer scoort wel goed op loyaliteit, betrouwbaarheid en social skills, maar deze leggen minder gewicht in de schaal bij de keuze voor een nieuwe medewerker dan de flexibiliteit, creativiteit en social media skills die de jongere garde wordt toegedicht. Je bent dus niet meer hip and happening…
Zit er bij mensen van 45 jaar en ouder dan een steekje los en kunnen ze niet meer meekomen? Natuurlijk is er een verschil tussen fysieke en cognitieve gezondheid. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat onze cognitieve vermogens zich wel tot ons 80ste kunnen ontwikkelen en op peil kunnen blijven (Snel & Cremer, 1994). Is niet het merendeel van onze wereldleiders, politici en wetenschappers ouder dan 50 jaar? Zijn koningin Elizabeth van Engeland (87) en Simon Perez (90), president van Israël geen lichtende voorbeelden van ‘doorwerken na je 65ste’? En wat te denken van onze Neelie Smit (72) die er voor zorgt dat heel Europa aan het snelle internet zit?
Maar ja, daar sta je dan als arbeidsmarktbejaarde: uitgerangeerd, langs de zijlijn. Solliciteren en netwerken is de opdracht, maar dat is bijna onbegonnen werk voor 45-plussers. Het probleem is dat er een tekort aan banen is en dat jij met jouw werkervaring op dit moment alleen wordt aangenomen op de baan die je al gedaan hebt in dezelfde branche als waar je eerder in hebt gewerkt. Als die er niet is, dan heb je dikke pech. Bovendien moet je opboksen tegen de overvloed aan andere (jongere) kandidaten. Dat in een dergelijke baan voor jou weinig uitdaging en ontwikkeling zit, telt niet mee.
Hoe vaker de term arbeidsmarktbejaarde gebruikt wordt, des te meer deze ingeburgerd raakt en hoe meer we er in gaan geloven. Niet alleen onder managementgoeroes, recruiters en werkgevers, maar ook in de media. Zo ontstaat een stereotypering die niet wenselijk is. Het is stigmatiserend en draagt niet bij aan een positieve beeldvorming over ongeveer de helft van de beroepsbevolking in Nederland. Discriminatie op grond van leeftijd (WGBL) mag niet. Derhalve roep ik op om dit soort terminologie niet meer te gebruiken. Spreek over ervaring, levenswijsheid of senioriteit, dat geeft meteen een positievere kijk op deze categorie arbeidspotentieel van ongeveer vier miljoen mensen!
Ik begrijp het wel: het is vraag en aanbod. En momenteel is het arbeidsaanbod enorm. Je moet je dus bekwamen in Sales en Marketing oftewel Personal Branding. Indien ik een dergelijke baan zou ambiëren, had ik ooit wel die richting gekozen. Maar ik ben goed in mijn eigen vakgebied: Human Resources Management. Alhoewel… nog recentelijk werd ik afgewezen omdat ik te commercieel was. Misschien toch een gemiste carrièrekans?
Nu maar wachten tot de vraag het aanbod overstijgt? Blijkbaar lopen de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt altijd anderhalf jaar achter op de economie. Dat zou betekenen dat ik nog een hele tijd op de bank blijf zitten. Ondanks mijn geriatrische arbeidsmarktstatus, ben ik zeker geen bejaarde. Integendeel: ik zorg dat mijn fysieke en mentale gezondheid op topniveau blijven. Er zal er toch wel één werkgever zijn die mij ziet voor wat ik waard ben… Blijven netwerken dus!
