Het gemiddelde verzuim in Nederland blijft stijgen, naar 4,2% in 2018 ten opzichte van 3,8% in 2017 en 3,5% in 2016. Psychische klachten zorgen voor een onverminderd hoog aantal verzuimdagen. 

Dit hoge percentage wordt met name veroorzaakt door de grote bedrijven die de grens van 5% bereiken (ten opzichte van 4,3% in 2017 en 3,9% in 2016). Binnen het mkb (tot 200 werknemers) is het verzuim het laagst: 3,8%. Toch is ook hier een stijging te zien ten opzichte van 3,5% in 2017 en 3,3% in 2016. Met name in de zorg en niet-commerciële dienstverlening is het verzuim het hoogst. Dit baseert ArboNed op een analyse van haar data over geheel 2018.

Stijging verzuim zorgelijk

Dr. Truus van Amerongen, directeur medische zaken ArboNed: “Hoewel het verzuimpercentage vaak ook gerelateerd is aan de economie, is het zorgwekkend dat de stijgende lijn van verzuim jaarlijks doorzet. Dat geldt voor zowel grote als kleinere bedrijven. In de cijfers van 2018 is weer goed zichtbaar dat het verzuim hoger is naarmate het bedrijf meer medewerkers in dienst heeft. Waar het verzuimpercentage bij bedrijven met maximaal 10 medewerkers in dienst op 3,5% ligt, stijgt het bij maximaal 50 medewerkers naar 3,8% en naar 4,3% bij bedrijven met tussen de 51 en 200 medewerkers in dienst. Daarboven gaat het zelfs de grens van 5% over. Ook het aantal keer dat men zich ziek meldt ligt hoger naarmate het bedrijf groter is, van 0,27 keer bij de hele kleintjes tot 1,02 bij meer dan 200 werknemers. Grote en kleine bedrijven hebben ieder hun eigen uitdagingen en vereisen dus ook een andere aanpak om het verzuim terug te dringen.”

Langdurend verzuim kan mkb’er de kop kosten

Van Amerongen: “ArboNed richt zich specifiek op het mkb. Het is een bekend gegeven dat in kleine bedrijven minder wordt verzuimd dan in grote bedrijven. Dat kan meerdere oorzaken hebben. Zo is de betrokkenheid en loyaliteit naar elkaar in een klein bedrijf meestal groter. Al kampt het mkb relatief met het minste verzuim, áls iemand langdurig uitvalt dan zijn de gevolgen voor een mkb’er echter veel groter dan voor een groot bedrijf. Als je je bedenkt dat één verzuimdag gemiddeld 250 euro kost, los van productieverlies en extra werkdruk op de collega’s, dan kan het je als mkb’er zelfs de kop kosten. Dat maakt het belang van het voorkomen van verzuim binnen het mkb nog groter. Maar daar komen veel ondernemers helaas vaak pas achter als het te laat is.”

Hoge verzuimduur psychische klachten

“De oorzaak van het verzuim komt natuurlijk niet altijd door werk en je hebt hier als werkgever en werknemer niet altijd invloed op”, aldus Van Amerongen. “Zo levert de griepgolf begin 2018 een grote bijdrage aan de stijging van het gemiddelde verzuimpercentage. Kijken we specifiek naar het langdurend verzuim (langer dan 6 weken) binnen het mkb, dan zien we een onverminderd hoge verzuimduur door psychische klachten, gemiddeld 225 dagen.”

Arbowet

Een derde van het langdurend verzuim heeft een psychische oorzaak. Hiervan bestaat binnen het mkb 25% uit stressgerelateerde klachten (spanning, overspanning en burn-out), een lichte stijging ten opzichte van 24% in 2017 en 22% in 2016. Van Amerongen: “Verzuim door stressgerelateerde klachten is wel iets wat je als werkgever en werknemer kunt aanpakken. Het is één van de redenen waarom MKB-Nederland vanaf 1 juli 2018 rond dit onderwerp optrekt met ArboNed om samen mkb-ondernemers te steunen bij hun preventieve arbozaken. Ook de overheid stuurt met de gewijzigde Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) vanaf 1 juli 2017 aan op meer aandacht voor preventie. Toch lijkt dit ondanks de aangescherpte toezicht van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) niet voldoende om het tij van stijgend verzuim te keren en dat is zorgelijk. We zullen dus nog meer onze krachten moeten bundelen om het stijgend verzuim een halt toe te roepen.”