De Duitse socioloog Ulrich Beck schrijft hier over en spreekt van de tweede moderniteit. Dat denken in termen van of/of hoort meer bij de tijd waarin een aantal van onze belangrijke instituties zijn ontstaan zoals politieke partijen, vakbonden en ook HRM. Tot zover dus goed nieuws en het is jammer dat journalisten het maar niet kunnen laten om nu al te zoeken naar scheurtjes, breuklijnen, tikkende tijdbommen en dreigende rampen (‘Amsterdammers mislukken meestal in Den Haag’). Maar ja, ze kunnen niet anders. Het oude adagium: Hond bijt man is geen nieuws geldt nog steeds. Terwijl een vraag zou kunnen zijn hoe de man en de hond elkaar samen op straat tegen kwamen.
De vraag is nu wat de nieuwe regering gaat betekenen voor HRM. Van Rutte is bekend dat hij als HRM-er heeft gewerkt (bij Unilever) en van Unilever wel wordt gezegd dat ze de beste HRM-ers leveren. Er komen enige wijzigingen in het ontslagrecht waar al heel lang om wordt gevraagd door het bedrijfsleven. Ik vraag me wel af of het nu echt zo moeilijk was om mensen te ontslaan of dat bedrijven vooral niet in staat zijn om dit netjes te regelen. Ik ben tijdens mijn loopbaan aardig wat interessante dossiers tegen gekomen wat dit betreft. Versoepeling van het ontslagrecht en aanpassing van de bijbehorende wetgeving is niet echt innovatief te noemen.
Waar zou wel winst zijn te boeken? Zou het bijvoorbeeld niet eens tijd worden om goed na te denken over het feit dat ‘de werknemers’ binnen de SER (en binnen de Stichting van de Arbeid) nog steeds worden vertegenwoordigd door de vakbonden waar slechts 20% van de werknemers lid van is? En zou het niet interessant zijn om eens te kijken naar de eigendomsstructuur van de (meeste) pensioenfondsen? Gepensioneerden hebben hier meestal niets te vertellen. Of laten we iets eenvoudigers nemen als de groeiende groep ZZP-ers die nog steeds worden beschouwd als gemankeerde werknemers terwijl zij staan voor een nieuwe type werkende en een nieuw type arbeidsverhoudingen. Of de rol van CAO’s? Wie zit daar nog op te wachten behalve de CAO-onderhandelaars zelf? Zijn dit HRM vraagstukken? Naar mijn idee wel of dat zouden het moeten zijn. De veranderingen in het bedrijfsleven zijn zo fundamenteel dat HRM zich hieraan zal moeten aanpassen en de instituties die we hiervoor hebben, zijn niet langer passend. Hervormingen op dit vlak zijn harder nodig dan een hervorming van het ontslagrecht. Een serieuse studie hierover zou geen kwaad kunnen. Maar dan niet een die door de SER wordt uitgevoerd want die zijn te veel partij. We zullen zien of Rutte dat aandurft. Voorlopig krijgt hij het voordeel van de twijfel.
