Volgens de onderzoekers dr. ing. Alexander van Deursen en prof. dr. Jan van Dijk zijn de uitkomsten ‘schokkend’ vanwege de omvang en omdat leidinggevenden en werknemers zich nauwelijks bewust zijn van het productiviteitsverlies. Van Deursen pleitte tijdens de presentatie van het onderzoek op het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie voor meer gestructureerde ICT-trainingen, het verbreden van de rol van helpdesks en het formeler maken van spontane hulp van collega’s.
Dr. ing. Alexander van Deursen: “Elk uur dat we op een computer werken, verliezen we per persoon 4 minuten en 34 seconden. Vooral laagopgeleiden verliezen veel, oplopend tot 10 procent van hun werktijd op een pc.”
ICT-buddy
Voor werkgevers is de improductiviteit een enorme kostenpost die eigenlijk moet worden opgeteld bij de ‘klassieke’ ICT-kosten zoals hard- en software, energie en ICT-ondersteuning. Uit de steekproef blijkt dat medewerkers gemiddeld 1,7 keer per week een serieus ICT-probleem ervaren. Laagopgeleiden zelfs 2,5 keer per week waarbij het oplossen van hun probleem gemiddeld 35 minuten en 57 seconden duurt. De helpdesk wordt het meest ingeschakeld als hulpbron bij problemen (49 procent). 31 procent van de werknemers lost problemen zelf op, 17 procent schakelt collega’s in. Collegiale hulp blijkt de meest efficiënte oplossingsmethode. Van Deursen: “Het is laagdrempelig, kost de minste tijd en je leert nieuwe digitale vaardigheden. Door op iedere afdeling een ICT-buddy aan te wijzen die ICT-ondersteuning als neventaak heeft, creëer je een verlengstuk van de helpdesk. Een succesvolle oplossing die gemakkelijk kan worden ingebed in organisaties.”
Collegiaal en hulpvaardig
Werknemers onderschatten hun digitale vaardigheden flink. 52 procent van de ondervraagden leest een binnenkomende e-mail direct terwijl dit een weinig efficiënte manier van e-mail gebruik is. Nederlandse werknemers zijn wel collegiaal. Ruim 63 procent van de werknemers biedt wel eens hulp aan een collega met ontoereikende digitale vaardigheden. Werknemers die hulp aanbieden besteden hier gemiddeld 23 minuten en 58 seconden per week aan. Van Deursen: “Enerzijds kan dit een leerzame oplossingsmethode zijn, zeker wanneer het om minder complexe vaardigheden gaat, anderzijds weten we niet hoe effectief deze hulp daadwerkelijk is.”
Effect ICT-training
Slechts een vijfde (22 procent) van de ondervraagden, jongeren meer dan ouderen, heeft de afgelopen drie jaar een ICT-training gevolgd. Uit de groep directie en hoger management volgde slechts 1 op de 10 werknemers de laatste drie jaar een ICT-training. 60 procent geeft ‘heb ik niet nodig’ als belangrijkste reden op om dit niet te doen. Opvallend is het verschil tussen de verwachte tijdswinst door een training en de daadwerkelijk geschatte tijdswinst. De daadwerkelijke tijdswinst is twee maal zo hoog als de verwachte tijdswinst.
Aanbevelingen uit Crtl Alt Delete:
1. |
Inventariseer bronnen van productiviteitsverlies |
2. |
Institutionaliseer hulp aan collega’s |
3. |
Maak een afweging over de breedte van de rol van de helpdesk |
4. |
Schenk in het bijzonder aandacht aan laaggeschoolde werknemers |
5. |
Schenk meer aandacht aan internetvaardigheden |
6. |
Toets digitale vaardigheden bij werving nieuw personeel en monitor die vaardigheden |
7. |
Zorg voor gericht beleid ten aanzien van de inzet van smartphones en tablet PC’s |
8. |
Stel vuistregels op voor efficiënt e-mail gebruik |
9. |
Besteed aandacht aan training en certificering |
10. |
Inventariseer door personeel gekozen oplossingen voor ICT-problemen |