Doordat veel bedrijven zich het afgelopen jaar in crisisstand bevonden, was er weinig tijd en aandacht voor een effectieve personeelsstrategie. De coronapandemie heeft niet alleen gezorgd voor lagere productiviteit, ook is bijna de helft van de werknemers van plan om de komende tijd van baan te veranderen.

Dit zijn enkele uitkomsten van een survey onder 1.000 medewerkers en 500 HR-beslissers in Nederland, in opdracht van Personio, de toonaangevende alles-in-één HR-software voor het midden- en kleinbedrijf. Uit de survey blijkt dat HR-afdelingen het roer moeten omgooien en zich de komende twaalf maanden moeten focussen op wat bedrijven succesvol maakt: hun medewerkers. Die willen vooral meer waardering, betere ondersteuning en minder digitale tools.

Een dreigende golf van opzeggingen

Bedrijven lopen risico door een dreigende golf van opzeggingen door medewerkers. Bijna de helft van de ondervraagde werknemers (46%) wil in de komende zes (11%) of twaalf (16%) maanden van baan veranderen, of zodra de economie weer aantrekt (19%). Slechts de helft van de werkgevers (51%) is zich hiervan bewust. Desondanks zegt minder dan een derde (30%) van de HR-beslissers dat behoud van talent de komende 12 maanden een hoge prioriteit is voor hun organisatie.

Ook als het gaat om de redenen waarom mensen vertrekken, blijken HR-managers hun medewerkers verkeerd in te schatten. Hoewel ze gelijk hebben als ze denken dat een verslechterende werk-privébalans (22% HR-beslissers vs 34% werknemers) of een loonstop/-verlaging (11% HR-beslissers vs 9% werknemers) ertoe kunnen leiden dat werknemers ergens anders gaan kijken, onderschatten ze de rol die een verslechtering van of gebrek aan carrièremogelijkheden (17% HR-beslissers vs 23% werknemers), gebrek waardering (9% HR-beslissers vs 17% medewerkers), de behoefte om in een andere sector aan de slag te gaan (11% HR-beslissers vs 17% werknemers) of slecht management (7% HR-beslissers vs 14% medewerkers) hierin spelen. In plaats daarvan zijn HR-beslissers van mening dat factoren zoals collega’s die met onbetaald verlof worden gestuurd of worden ontslagen, of het verzoek om toch fulltime thuis te blijven werken als de coronarestricties zijn opgeheven, de grootste invloed zullen hebben.

De vijf belangrijkste redenen voor vertrek volgens HR:

  1. Ontslag van collega’s – 24%
  2. Verslechtering van de werk-privébalans – 22%
  3. Verzoek om thuis te blijven werken na opheffing van de coronarestricties– 20%
  4. Verzoek om weer fulltime naar kantoor te gaan na opheffing van de coronarestricties – 19%
  5. Ontslag – 18%

De vijf belangrijkste redenen voor vertrek volgens medewerkers:

  1. Verslechtering van de werk-privébalans – 34%
  2. Verslechtering van of gebrek aan carrièremogelijkheden – 23%
  3. Gebrek aan waardering voor het werk – 17%
  4. Ik wil aan de slag in een andere sector – 17%
  5. Slecht management – 14%

Productiviteitsverlies en te veel tools

Ook als het gaat om de vraag in hoeverre de coronapandemie de productiviteit binnen bedrijven heeft beïnvloed, verschillen de percepties van medewerkers en werkgevers. Vier op de tien werknemers (41%) zegt dat ze tijdens de pandemie productiever zijn geworden. Werkgevers zijn optimistischer en overschatten de toename in productiviteit (60%). Van zowel de werknemers als de werkgevers denkt bijna een derde (29%) dat de productiviteit er onder lijdt.
Als belangrijkste redenen voor een lagere productiviteit noemen werknemers vooral een lage motivatie en moreel (20%), Zoom-vermoeidheid (19%) en inefficiënte communicatie met collega’s (18%). Ook hier is er een verschil met de perceptie door werkgevers. Die denken dat de lagere productiviteit vooral te wijten is aan Zoom-vermoeidheid (24%), afleiding tijdens het werk (21%) en de noodzaak voor werknemers om thuis voor de kinderen te zorgen of les te geven (21%).
Een punt van zorg is dat de snelle overstap op thuiswerken ertoe heeft geleid dat bedrijven het afgelopen jaar veel meer digitale tools zijn gaan gebruiken. Bijna de helft van de werknemers (45%) zegt dat ze te veel tools moeten gebruiken. Vier op de tien (40%) vindt dit vervelend en denkt daardoor minder productief te zijn.

Barrières voor een effectieve HR-strategie

Om een op handen zijnde vertrekgolf en productiviteitsdalingen tegen te gaan en andere dringende problemen aan te pakken, is het belangrijk dat de HR-strategie de hoogste prioriteit krijgt. Het is dan ook zorgelijk om te constateren dat minder dan een op de vier (37%) van de ondervraagde HR-beslissers aangaf dat de HR-strategie een hoge prioriteit heeft voor hun bedrijf. Dit zou 100 procent moeten zijn, vooral omdat een goede HR-strategie vaak hand in hand lijkt te gaan met een hoge productiviteit. Van de HR-beslissers die tijdens de coronapandemie een stijging van de productiviteit zagen, zegt 63% dat de HR-strategie een prioriteit is binnen hun bedrijf, vergeleken met 12% dat aangeeft dat dit geen prioriteit is.

Om die HR-strategie de nodige aandacht te geven, moeten veel HR-teams nog een aantal belangrijke hordes nemen. Volgens de HR-medewerkers zijn de belangrijkste belemmeringen waar zij mee te maken hebben budgetbeperkingen (20%), te weinig tijd of HR-personeel (19%) en te veel administratieve inspanning (18%). Opvallend is ook dat de helft (49%) zegt dat HR niet beschikt over de data en de inzichten die nodig zijn om het bedrijf zo goed mogelijk te ondersteunen.