De onderzoekers concluderen dat het opleidingsniveau een rol speelt bij de grootte van het verschil. Hoe hoger de genoten opleiding, hoe groter het verschil in salaris, in het nadeel van vrouwen. Voor een aantal sectoren in de opleidingscategorie 'laag' geldt zelfs dat het bruto jaarsalaris van vrouwen hoger is dan dat van mannen.

'Afspraken over extra salaris worden vaak gemaakt buiten de cao om'

Maar over de gehele linie steeg het inkomen van mannen dus sterker dan dat van vrouwen. Twee jaar geleden bleek uit het onderzoek nog dat de kloof juist iets kleiner werd. Zo stegen de salarissen van mannen met een 'laag' opleidingsniveau met 15 procent, voor vrouwen was dat 7 procent. Binnen de categorie 'midden' ging het om stijgingen van respectievelijk 16 procent en 8 procent. Mannen met een hoog opleidingsniveau gingen er ten slotte 18 procent op vooruit ten opzichte van 2021. Vrouwen binnen deze categorie verdienden gemiddeld 14 procent meer.

Onderhandelen noodzaak geworden

Het vermoeden van onderzoeker Jaap van Muijen, hoogleraar psychologie en medeopsteller van het Nationaal Salaris Onderzoek is dat door de hoge inflatie onderhandelen noodzaak is geworden. En dat vrouwen daar minder goed uitkomen dan mannen. “Vrouwen stellen soms minder harde eisen dan mannen en nemen eerder genoegen met het geboden salaris, omdat ze de baan inhoudelijk interessant vinden. Terwijl mannen een salarisonderhandeling zakelijker insteken en juist inzetten op een bonus, auto van de zaak en meer loon,” zo stelt Van Muijen in het Parool.

Om de loonkloof te dichten, zouden werkgevers de verplichting moeten hebben om aan te kunnen tonen dat ze mannen en vrouwen in dezelfde functie hetzelfde geven. "Maak het maar openbaar in jaarverslagen," aldus Van Muijen.

Wet voor loontransparantie

Op 30 maart is hiertoe door de Europese Commissie een wet voor loontransparantie aangenomen. Met de transparantieverplichting verplicht de EU organisaties openheid te bieden over hun beloningsbeleid. EU-lidstaten hebben drie jaar de tijd om deze wet om te zetten in nationale wetgeving. Nederland moet deze wet dus uiterlijk in 2026 ingevoerd hebben.

Gebrek aan assertiviteit is onzin

Vakbond CNV vindt het 'volstrekt onacceptabel' dat het loon van mannen meer toeneemt dan dat van vrouwen. Volgens voorzitter Piet Fortuin moeten vooral werkgevers hier iets aan doen. "Zij moeten over hun vooroordelen heenstappen en vrouwen net zo goed belonen als mannen. Werkgevers schuiven de loonkloof vaak af op het gebrek aan assertiviteit bij vrouwen. Daar klopt niets van en is een dekmantel om zelf niets te hoeven doen." Hij stelt dat Nederland een 'hardnekkig cultuurprobleem' heeft dat zo snel mogelijk doorbroken moet worden. Veel vrouwen zijn zelfs kostwinner, aldus Fortuin.

Ook meldt de vakbondsvoorzitter dat veel mensen denken dat gelijke lonen zijn geregeld in de cao. Afspraken over extra salaris worden volgens Fortuin echter vaak gemaakt buiten de cao om.