Om succesvol te zijn in je werk heb je het vertrouwen nodig van anderen, zegt onderzoeker Stefano Tasselli, onderzoeker aan Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM). Vrienden worden met collega’s lijkt op het eerste gezicht de uitgelezen manier om vertrouwen te winnen binnen de organisatie. In een recente studie ontdekte Tasselli echter dat wanneer de mate van openheid en diplomatie niet passen bij de aard van je vriendennetwerk, vriendschappen ook juist vertrouwen kunnen ondermijnen.

Vrienden worden met een collega maakt niet alleen het werk aangenamer, het heeft andere voordelen, zegt Tasselli. Vertrouwelijke informatie die normaal gesproken alleen discreet gedeeld met de mensen die het echt moeten weten, worden tussen vrienden ineens zonder remmingen uitgewisseld. Die extra inzichten kunnen mensen helpen bij het uitvoeren van hun projecten en het bedenken van innovatieve ideeën.

Maar blijven diezelfde collega’s je wel vertrouwen wanneer je netwerk groter wordt en je onderdeel wordt van meerdere vriendengroepen? Tasselli onderzocht die vraag aan de hand van enquêtes onder 126 professionals en 75 medewerkers van een ziekenhuis.

Hij ontdekte dat vriendschappen alleen maar leiden tot meer vertrouwen wanneer je persoonlijkheid past bij je vriendennetwerk.

Spontaniteit

Ben je onderdeel van een hechte groep waarin vriendschappen vooral onderling en binnen de groep ontstaan? Dan wordt je meer vertrouwd wanneer je zonder remmingen deelt wat op je hart ligt en wanneer je niet al te zeer nadenkt hoe je over wilt komen, ontdekte Tasselli. In een dergelijk hecht netwerk van vrienden wordt zulke spontaniteit eerder als ‘consistent’ ervaren en dat zorgt ervoor dat anderen je meer vertrouwen. Gereserveerd overkomen leidt in dit soort groepen alleen maar tot wantrouwen.

Diplomaat

Dit verandert wanneer je vrienden hebt in meerdere groepen binnen de organisatie en jij de verbindende schakel bent. In dat geval zullen beiden groepen je alleen vertrouwen, wanneer je niet zomaar alles wat in je opkomt met ze deelt en wanneer je je uitstraling en presentatie aanpast aan de sociale omgeving waarin je je bevindt. Heb je niet zo’n diplomatieke persoonlijkheid en ben je bijvoorbeeld te loslippig, dan verwachten de leden van de groep dat je dit ook bij je andere vriendengroep zult doen. Dat vermindert het vertrouwen dat mensen in je hebben en dat kan je weer minder effectief maken in je werk.

‘Vriendschapsmakelaars’

Zulke diplomatieke ‘vriendschapsmakelaars’ kunnen overigens wel een belangrijke rol vervullen binnen organisaties, zegt Tasselli. Door hun netwerk en flexibiliteit, kunnen ze teams en afdelingen dichter bij elkaar brengen en bevorderen ze uitwisseling van kennis. Hiervan is bekend dat dit leidt tot meer innovatie. Vriendschapsmakelaars moeten hun woorden en gedrag dus wel constant blijven wegen, zegt Tasselli. Anders kunnen de goede intenties van een bemiddelende rol eindigen in wantrouwen van alle kanten.