De premie is in veel traditionele pensioenregelingen de afgelopen jaren sterk opgelopen door de daling van de rente. De totale premielast kan in huidige tijden wel oplopen tot 30% van de salarissom. Daarbij komen onverwachte bijbetalingen voor de uitvoering van waardeoverdrachten, een almaar stijgende levensverwachting en pensioenfondsen in dekkingstekort die graag een bijstorting van hun sponsor zien.

IFRS-proof

Door de geschetste ontwikkelingen is er de afgelopen jaren sprake van een toenemende belangstelling voor het ‘IFRS-proof’ maken van de pensioenregeling. Ondernemingen willen de risico’s verbonden aan Defined Benefit (DB) regelingen zoveel mogelijk elimineren. Een Defined Contribution (DC) regeling voorziet in die behoefte. Bij een DC-regeling bestaat de volledige en enige verplichting uit het voldoen van de vastgelegde jaarlijkse premie. Deze premie is nagenoeg volledig voorspelbaar en daarmee budgetteerbaar. Kosten van moderne DC-regelingen zijn vooraf helder en de uitvoeringskosten zijn zodanig concurrerend dat ze vaak aantoonbaar lager liggen dan bij de grootste pensioenfondsen.

Opkomst PPI

Sinds 2011 is het, naast verzekeraars en pensioenfondsen, ook voor een premiepensioeninstelling (PPI) mogelijk om DC-regelingen uit te voeren. De PPI wint aan populariteit en biedt, naast de voordelen van een DC-regeling ten opzichte van een traditionele regeling, nog enkele voordelen. Zo worden door een relatief eenvoudig administratieproces, de kosten laag gehouden. Enkele PPI’s kiezen zelfs voor een moderne infrastructuur op basis van een beleggingsadministratie, waardoor de efficiency behoorlijk toeneemt. Tot slot zijn de governance-eisen voor een PPI lager dan bij een traditionele uitvoerder, omdat de PPI geen verzekerings- en beleggingsrisico’s mag lopen. Hierdoor is de organisatie bijzonder efficiënt.

Hoe beheers je de risico’s?

Binnen de collectiviteit wordt het nabestaandenpensioen en het risico op arbeidsongeschiktheid geregeld. Dat risico wordt gezamenlijk gedragen. Het ouderdomspensioen kent daarentegen geen solidair element, omdat door zorgvuldig te beleggen en de lange beleggingshorizon de bijbehorende risico’s uitstekend zelf gedragen kunnen worden. Zo kunnen beleggingsrisico’s beperkt worden door op een verantwoorde wijze leeftijdsafhankelijk te beleggen, ook wel Lifecycle-beleggen genoemd. Door aan het begin wat meer risico te nemen heeft de werknemer kans op een goed rendement. Vervolgens worden beleggingsrisico’s op een verstandige manier afgebouwd. Door te beleggen in pensioenstabilisatiefondsen wordt ook het renterisico beperkt naarmate de pensioenleeftijd van de werknemer dichterbij komt. Met deze invulling hebben naast de beurskoersen ook de rentestanden steeds minder effect op de pensioenuitkering naarmate de pensioendatum nadert.

Geef werknemers ook invloed

Juist omdat de werknemer risico loopt is het belangrijk dat hij inzicht en invloed heeft op zijn eigen pensioen. Heldere communicatie is hierbij erg belangrijk. Waarom niet via een online pensioenrekening aan een werknemer laten zien wat er gebeurt met zijn pensioen?
Door vooraf helder te communiceren over de effecten van keuzes, zoals bijsparen, eerder stoppen met werken of juist het wijzigen van het risicoprofiel, is een werknemer in staat de juiste keuze te maken. Je kunt werknemers – binnen bepaalde grenzen- ook zelf hun pensioen laten beleggen.
Laat ze zelf de optimale verhouding tussen rendement en risico bepalen.

Varianten

Het overstappen van een DB- naar DC-regeling wordt vaak nog als zeer grote en wellicht onoverkomelijke drempel gezien. Toch is dat niet nodig. Veel angst voor DC is weg te nemen door goede begeleiding van het proces en duidelijke communicatie. Ook zijn er verschillende tussenvarianten mogelijk. Zo is het mogelijk om alleen een excedentregeling in DC-vorm te realiseren. Een andere variant die in toenemende mate wordt toegepast is het opzetten van een DC-regeling voor nieuwe medewerkers. Met het gebruik van de staffel op basis van 3% rekenrente is de ambitie van een beschikbare premieregeling vergelijkbaar aan een regeling op basis van middelloon.

Het is dus zeker interessant voor bedrijven om de pensioenregeling voor haar werknemers onder te brengen bij een PPI. Naast de betaalbaarheid en transparantie is de budgetteerbaarheid een groot voordeel en kan hiermee aan de IFRS worden voldaan. Werknemers hebben online inzicht in hun pensioen en de mogelijkheid om zelf invloed uit te oefenen. Door de heldere communicatie en de mogelijkheid om zelf de regie te nemen over het pensioen wordt het pensioenbewustzijn van de werknemers vergroot.