We hebben verschillende aspecten bekeken. Bijvoorbeeld hoe scoren medewerkers in Nederland op zaken als betekenisgeving, vertrouwen, waardering, verbinding, autonomie en plezier, oftewel op de 4 P’s van werkgeluk (Purpose, People, Progress, Positivity). En waar zien we de effecten van de coronamaatregelen het sterkst? De meest opvallende resultaten uit het Onderzoek Werkgeluk 2020 hierbij op een rij.
Representatief onderzoek voor werkend Nederland
Het onderzoek is uitgevoerd in de periode juni – juni 2020 en er hebben 1.400 werkenden deelgenomen. De analyses zijn gebaseerd op 917 werkenden die minimaal 20 uur per week werken en werkzaam zijn in organisaties met meer dan 10 medewerkers. Deze groep deelnemers is representatief voor werkend Nederland.
Klein betekent fijn
Interessant is de relatie tussen de grootte van de organisatie en het cijfer dat mensen hun werkgeluk geven. In organisaties met een omvang van 11 – 50 medewerkers geven medewerkers hun werkgeluk gemiddeld een 7,5. In organisaties met meer dan 250 medewerkers is dat een 7,1. Dus hoe kleiner de organisatie, hoe hoger het werkgelukcijfer.
Na een jaar krijgt werkgeluk een dip
Het maakt uit of je net nieuw bent bij een organisatie of er al langer werkt. Het eerste jaar zijn mensen het meest gelukkig, daarna komt er een dip. Medewerkers die 1-3 jaar bij een organisatie werken geven hun werkgeluk het laagste cijfer, daarna stijgt het werkgeluk weer een beetje. Na vijf jaar zitten mensen weer min of meer op het oude niveau. Voor wat betreft werkgeluk is er dus sprake van een zogenaamde U-curve.
Ons werkgeluk tikkeltje gestegen
Gemiddeld geeft werkend Nederland het eigen werkgeluk een 7,3. Dat cijfer is praktisch gelijk, of eigenlijk een tikkeltje hoger dan in 2019 (+0,1). De factoren voldoening, het zich thuis voelen bij de organisatie en verbinding dragen veel bij aan dit werkgelukscijfer. Overigens zijn deze cijfers van juni/juli en er is een groot verschil tussen het werkgeluk aan het begin van de coronacrisis, in de tijd van meten en nu. In het begin van de crisis kelderde het werkgeluk namelijk en na drie weken keerde het terug naar het oude niveau. We verwachten dat het werkgeluk vandaag de dag iets lager ligt en dat ook dat weer terugkomt op het oude niveau. Dit sluit namelijk aan bij wat de Positieve Psychologie zegt over onze mentale aanpassing. Namelijk dat onze omstandigheden maar voor ene klein deel bijdragen aan hoe gelukkig we ons voelen. Als er iets gebeurt wat ons werkgeluk omhoog of omlaag brengt, zal dat na verloop van tijd weer teruggaan naar ons gemiddelde geluksniveau.
Werkgeluk en corona
Zijn de verschillen in werkgeluk een gevolg van de coronacrisis? Een vergelijking met de resultaten uit 2019 laat inderdaad zien dat in de sectoren waar de gevolgen van corona het meest voelbaar zijn, het werkgeluk is gedaald. In de recreatie, entertainment en horeca én in de sector zorg, welzijn en gezondheid heeft het werkgeluk een knauw gekregen. In de IT-sector is het werkgeluk het juist toegenomen, terwijl de Bouw en Wonen sector gelijk is gebleven en het hoogste scoort (zie volgende grafiek).
Verschillen tussen sectoren groter
Hoe gelukkig mensen zich voelen op hun werk, verschilt dus per sector. En door de coronacrisis lijken deze verschillen alleen nog maar groter geworden.
Thuiswerken
Misschien wel het grootste verschil dat mensen merken naar aanleiding van de coronacrisis, is het thuiswerken. Deze grafiek toont het werkgeluk in combinatie met de werklocatie.
Werkgeluk en de pijlers, ook in coronatijd
Hoe dragen de vier pijlers betekenisgeving, verbinding, voldoening en plezier bij aan ons werkgeluk en welke impact heeft de coronacrisis hierop? Dat de coronacrisis een grote impact heeft op organisaties en het werk is duidelijk. Leidinggevenden, HR-managers en medewerkers hebben nieuwe vragen rondom betekenisgeving, verbinding, vertrouwen en effectief digitaal samenwerken. In het Onderzoek Werkgeluk 2020 hebben we uiteraard ook de effecten van de coronacrisis op het werkgeluk en de werkbeleving meegenomen. Voor meer dan de helft van de werkenden zijn de effecten van de coronacrisis niet extreem positief of negatief. 23% van de werkenden ervaart licht tot sterk negatieve effecten op zijn/haar werk. Voor 20% van de werkenden zijn de veranderingen van positieve invloed op het werkgeluk.
Wanneer we in ons onderzoek kijken naar de pijlers van werkgeluk zien we dat ons werkgeluk op een aantal pijlers is toegenomen, op een aantal pijlers gelijk is gebleven en op een aantal pijlers is gedaald.
Betekenisgeving
Hoe meer betekenisgeving we ervaren, hoe hoger ons werkgeluk. Ons gevoel van betekenisgeving is iets gestegen. Door de coronacrisis waarderen we het hebben van een baan en inkomen meer. Daarnaast is de betekenis van bepaalde sectoren veel zichtbaarder geworden. De zorg en de logistiek zijn expliciet benoemd tot vitale sectoren. Ook merken we dat betekenisgeving an sich in alle sectoren nog meer aandacht krijgt.
Verbinding, vertrouwen en waardering
Je thuisvoelen bij de organisatie waar je werkt, is belangrijk voor ons werkgeluk, nog belangrijker zelfs dan de relatie tussen management en medewerkers en de aandacht van managers voor medewerkers. Natuurlijk hangen al deze factoren met elkaar samen als het gaat om verbinding. Uit ons onderzoek blijkt dat ons gevoel van verbinding is afgenomen, maar zaken die daarmee samenhangen, zoals vertrouwen en waardering lijken gelijk te zijn gebleven. Het thuiswerken levert zeker vraagstukken ten aanzien van verbinding op. Hoe houden we informeel contact als we elkaar niet meer fysiek tegenkomen? Er moet meer moeite worden gestoken in ‘toevallige’ ontmoetingen en geplande communicatie heeft al snel een functionele insteek. Tegelijkertijd zien we in ons onderzoek dat vertrouwen en waardering niet zijn afgenomen. Kennelijk lukt het om dat nog steeds over te brengen. Overigens is ons onderzoek een afspiegeling van alle sectoren en niet in alle sectoren is het aantal thuiswerkers fors toegenomen. Dat betekent dat ook voor wat betreft het gevoel van verbinding de verschillen tussen sectoren groter zijn geworden.
Voldoening en competentie afgenomen
Voldoening in je werk, autonomie, het gevoel dat je talenten en kwaliteiten benut worden (competentie) en kunnen groeien (competentie) dragen allemaal bij aan ons gevoel van voldoening en ons werkgeluk. Ons gevoel van autonomie is door de coronacrisis en het thuiswerken toegenomen, terwijl het gevoel van competentie juist is afgenomen.
Plezier
Het hebben van plezier in ons werk is belangrijk voor ons werkgeluk. Het lijkt de meeste impact te hebben, waarbij plezier maken met collega’s nog meer impact heeft, dan plezier hebben in de taken zelf. Daarbij blijkt uit ons onderzoek dat ons werkplezier heel licht is toegenomen.
Over het onderzoek
Het jaarlijkse onderzoek naar Werkgeluk in Nederland is een samenwerking van de MonitorGroep de Gelukkig Werken Academy en Happy Office.
Leer in één ochtend hoe je als HR-professional effectief omgaat met de juridische en fiscale uitdagingen bij het inhuren van zzp’ers. Na deze training weet je wanneer een medewerker echt als zzp’er kwalificeert. Je krijgt ook inzicht in de aanpak van de Belastingdienst, die vanaf 1 januari 2025 weer gaat handhaven op arbeidsrelaties voor loonheffingen.
