Aan de slag met een positieve werkcultuur? Maak een manifest

Eigenlijk is het een continu proces dat nooit af is. Dus wanneer je met je team wilt bouwen aan een positievere werkcultuur in een nieuwe situatie, begin je daar nu mee. Met het maken van een manifest, oftewel een beknopte weergave van waar jullie als team voor staan.

Een positieve werkcultuur begint bij gezamenlijke en duidelijke uitgangspunten, die je vastlegt in een inspirerend statement. Dit geeft ruimte om, binnen de gezamenlijk overeengekomen kaders, zelf keuzes te maken.

Ontdek je purpose

Een goed manifest begint met de purpose van jullie team. Is die helder? Zo niet, dan start je hier. En nee, dat betekent niet dat je iets creatiefs moet verzinnen. Je purpose bestaat al, je moet hem alleen nog ‘ontdekken’. Ga daarvoor terug naar jullie oorsprong. Waarom is jullie organisatie en uiteindelijk jullie team ooit opgericht? Welke overtuiging, geloof, aanname lag daaraan ten grondslag?  Waar draait het echt om en welke toegevoegde waarde leveren jullie voor wie? Welke producten, diensten of acties maken jullie succesvol? Soms is een purpose klip en klaar, soms is het vinden ervan een langdurig en frustrerend traject. Het is niet anders. Vaak hebben verschillende mensen, verschillende perspectieven en daarmee verschillende stukjes van de puzzel. Betrek dus zo veel mogelijk collega’s.

Kernwaarden: less is more

Naast een heldere purpose heb je ook een goede set kernwaarden nodig. Deze maken duidelijk wat jullie als team belangrijk vinden, hoe jullie alternatieven wegen en welke keuzes voor jullie logisch zijn. Voor kernwaarden geldt less is more. Drie of vier is mooi, meer dan vijf raden we af, dat kun je niet onthouden. Ook hierbij is het devies bij de formulering: haak zo veel mogelijk mensen aan, maar houd het wel praktisch!

Formuleer gedrag

Met een heldere purpose (waarom) en expliciete waarden (hoe) ben je al een heel eind. Deze moeten uiteindelijk worden vertaald in passend gedrag. Als dit jullie uitgangspunten zijn, als jullie dit willen bereiken, hoe gedragen jullie je dan? Met het op papier zetten van concreet gedrag kun je samen gerichter bouwen.

Let op

Hoewel het maken van je manifest een nuttig en leuk proces is, is er ook een aantal valkuilen. Let op dat je:

1. niet vast komt te zitten in de formulering van de purpose. De zoektocht gaat dan namelijk niet meer over het vinden wat jullie werkelijk drijft, maar de mooiste volzin die zo veel mogelijk omvat. Als je in die valkuil trapt, kun je het beste even stoppen en van een afstandje kijken wat er gebeurt. Alles willen meenemen, maakt een purpose namelijk nietszeggend. Maak duidelijke keuzes en formuleer een inspirerende ambitie. En pas op voor een mooie marketingslogan. Het allerbelangrijkste is dat de purpose echt is en door iedereen gevoeld wordt;
2. voldoende tijd neemt om met elkaar door te spreken waar bepaalde woorden voor staan en welk gedrag daarbij hoort. Bij waarden zien we nog wel eens ‘spraakverwarring’. Zo is er een bekende organisatie die ‘communicatie, integriteit, respect en excellence’ als kernwaarden had genoteerd en een jaar later failliet ging na ontdekking van fraude en mismanagement. Blijkbaar werd het woord ‘integriteit’ door mensen verschillend geïnterpreteerd. Goed dus om hier met elkaar helderheid over te hebben;
3. purpose en waarden voldoende blijft communiceren en herhalen. Laat ze in alle aspecten van jullie communicatie terugkomen: in wat jullie op papier zetten, tijdens vergaderingen, events en borrels. Hoe meer en hoe vaker, hoe beter.

Positieve werkcultuur

En als je bovenstaande stappen neemt, leidt dat dan automatisch tot een positievere werkcultuur? Samen de uitgangspunten op papier zetten en je daarnaar gedragen, leidt zeker tot betere samenwerking en meer werkplezier. Maar wil je echt met elkaar een positieve werkcultuur creëren, dan is het belangrijk dat jullie purpose, kernwaarden en gedrag aansluiten bij de vier pijlers van werkgeluk: Purpose, People, Progress en Positivity. Hoe gedragen mensen zich in een positieve werkcultuur? Oftewel: welke gedragsprincipes zijn hier leidend? Een paar voorbeelden:

1. Het gezamenlijke belang staat voorop en de werkzaamheden zijn gericht op ‘het klaren van de klus’, niet op hiërarchie en status.
2. Collegialiteit staat centraal. Mensen vragen elkaar om hulp en helpen elkaar. Ze spreken in de wij-vorm in plaats van in de ik-vorm.
3. Mensen gaan moeilijke gesprekken niet uit de weg. Ze voeren ze op constructieve wijze en geven en vragen elkaar actief feedback. Ze zoeken actief naar mogelijkheden om te leren, te groeien en zich te ontwikkelen. Ze reageren positief op nieuwe uitdagingen.
4. Mensen praten niet over, maar met elkaar en gaan uit van het goede van anderen. Ze hanteren positief taalgebruik.
5. Mensen zijn oprecht nieuwsgierig naar de mening van anderen en stellen dus veel vragen, ongeveer even vaak als dat ze hun mening geven.

Wil je meer weten over hoe je een positieve werkcultuur bouwt? Lees dan het boek: Het Happy Office Manifest, de vier pijlers van een positieve werkcultuur. Of neem contact met ons op…

Tijdens het online congres Hybride werken van HR Academy legt Maartje Wolff uit hoe u betekenisgeving, verbinding, voldoening en plezier kunt blijven ervaren binnen organisaties die sterk veranderen. Aan de hand van voorbeelden laat zij zien hoe organisaties als Independer en Tony’s hybride werken koppelen aan een positieve werkcultuur en waar hun sleutel tot succes ligt.