Giny: “Het Nibud heeft ook een peiling gehouden onder bedrijven. Daarin gaf 62% aan dat ze medewerkers hebben in financiële nood. Er is alle reden om hier serieus aandacht aan te besteden. Voor de medewerkers die het betreft, maar ook omdat de gevolgen voor een deel ook bij de werkgever terechtkomen. Zo zien we forse effecten op het werkvermogen: een productiviteit die 20% lager ligt, gemiddeld zeven werkdagen per jaar extra ziekteverzuim en een hoger risico op uitval.”
Het kan iedereen overkomen
Het beeld heerst dat schulden voornamelijk voorkomen bij de laagste inkomensgroepen. “Toch speelt het probleem breder”, zegt Giny. “Er ontstaan bijvoorbeeld soms financiële problemen na een scheiding of bij gezinsuitbreiding. Een goed inkomen beschermt tegen schulden, maar als inkomsten (deels) wegvallen en er komen kosten bij, dan zien we dat mensen hun uitgavenpatroon daar niet meteen op aanpassen. Dat velen zich toch verrekenen op de vaste lasten. Zo kun je voor je het weet in de financiële problemen raken. Bij mensen met een goed inkomen, is hierover vaak nog een grotere schaamte dan in de lagere inkomensgroepen. Daarom is het belangrijk dat je als werkgever ook alert bent op dit verborgen leed.”
Medewerkers met schulden ondersteunen in drie stappen
1. Het begint met het herkennen van het signaal
Giny: “Mensen lopen niet met hun financiële problemen te koop. Het belangrijkste is dat je je voelsprieten uit hebt staan, dat je je ervan bewust zijn dat schuldenproblematiek ook in jouw organisatie kan spelen. Bij een loonbeslag ben je al te laat. Bij diefstal en fraude ook. Probeer eerder signalen op te vangen. Heeft een medewerker last van stressklachten, houd er dan rekening met financiële problemen hierin een rol kunnen hebben. En wees bijvoorbeeld alert als iemand extra wil (over)werken of vakantiedagen niet opneemt maar liever laat uitbetalen, voorschotten vraagt, zich moeilijk kan concentreren vermoeid is en bedrijfsuitjes overslaat. Ook als iemand zich vaker ziek meldt, kan dat een signaal zijn: soms heeft iemand niet eens genoeg geld om naar het werk te komen.”
2. Maak het probleem bespreekbaar, zonder waardeoordeel
“Heb je het vermoeden dat iemand in de schulden zit, of zie je het bijvoorbeeld aan een loonbeslag, maak het probleem dan bespreekbaar. Zonder te oordelen. Realiseer je dat er allerlei oorzaken zijn waardoor mensen nét de grens overgaan naar schulden en dan geleidelijk afglijden naar problematische schulden. Het gaat er niet om in hoeverre iemand dat zelf in de hand heeft gewerkt, maar om hoe diegene er weer uitkomt. En hoe jij dat als werkgever bij kunt faciliteren.”
3. Bied goede ondersteuning
- Dat begint met de medewerker helpen inzichtelijk te maken waar de schulden zitten. Mensen die in de schulden zitten, zijn vaak het overzicht kwijt. Deels doordat ze voortdurend het ene gat met het andere dichten, deels ook als gevolg van chronische stress. Je ziet ook vaak de neiging om de buitenwereld buiten te sluiten en post niet meer te openen, wat ook niet helpt om overzicht te houden.
- Kan een medewerker de problemen niet (meer) zelf oplossen, wijs dan op instanties die daarbij kunnen helpen, zoals een sociale raadsvrouw, het Nibud, de gemeente of budgetcoaches.
- Met voorschotten los je het probleem niet op; investeer liever in een traject dat je medewerker helpt schulden te saneren. De kosten die je daar als werkgever mee maakt, wegen al heel snel op tegen de gevolgen van chronische stress en de kosten daarvan voor het bedrijf.
- Een goede conditie helpt om beter om te gaan met stress. Maar schulden hebben juist een negatieve impact op je conditie: sporten is duur, en stress versterkt de behoefte aan vet en suiker. Op voedingscentrum.nl vind je budgetrecepten, waarmee je met minimale middelen toch een gezonde maaltijd op tafel zet. Weet ook dat veel gemeenten goedkope mogelijkheden bieden voor sport en ontspanning. En een simpele oplossing is natuurlijk: veel wandelen.
Meer weten?
Arbo Unie helpt je organisatie en je medewerkers graag bij het stimuleren en ontwikkelen van een gezondere leefstijl. Onder meer met collectieve en individuele leefstijlprogramma’s. Wil je meer weten? Neem dan contact op met onze bedrijfsarts leefstijl giny.norder@arbounie.nl.