De moderne versie van de hofnar ofwel de profnar loopt rond op de werkvloer. Om zo een een fijne werkplek, waar iedereen zich veilig voelt en zich durft uit te spreken te creëren. En hij doet dit zoals een echte nar betaamt rauw maar luchtig aldus profnar van het eerste uur Juri Hoedemakers.

Bas van der Veldt, AFAS - 'Er worden betere beslissingen genomen; medewerkers zijn voelbaar gelukkiger'

In 2020 won Hoedemakers met zijn scriptie over de meerwaarde van de hofnar in moderne organisaties de scriptieprijs van de Rotterdam School of Management. Hij schrijft niet alleen over het onderwerp - de teller staat nu op drie boeken - hij is erop gepromoveerd, geeft lezingen en werkt dus als professioneel hofnar bij organisaties. Samen met bedrijfskundige en leiderschapscoach Tim de Zeeuw heeft hij een narrengilde opgezet. Inmiddels zijn er al 51 profnarren opgeleid. 

Hofnarren helpen bedrijven dus door op een luchtige manier een spiegel voor te houden aan de leiding en medewerkers en te zoeken naar blinde vlekken binnen de organisatie. Zo wandelt Hoedemakers met medewerkers om een goed gesprek op gang te brengen, draait hij mee op afdelingen en schuift hij ongevraagd aan bij overleggen. Vervolgens koppelt hij zinvolle informatie geanonimiseerd terug naar de leiding van een bedrijf. 

Op een directe manier zonder verzachtende woorden zo laat Aad de Groot, voorzitter van de raad van bestuur van DSW Zorgverzekeraar weten aan de NOS. Hij vindt dat prettig, maar soms wel wat confronterend: "Werknemers willen je heel graag heel vaak zien op een afdeling en dat probeer ik ook zoveel mogelijk te doen. Maar dan krijg ik terug van de hofnar dat mensen mij meer willen zien."

Verbinding en openheid

De spiegel is er niet alleen voor de leiding, ook de medewerkers worden uitgenodigd om eens goed bij zichzelf te rade te gaan. De manier van Hoedemakers is 'ook heel erg gericht op de vraag: wat heb jij zelf gedaan?' aldus Ingrid van Huijkelom van de raad van bestuur van SDW Zorg. "Hij geeft mensen daarmee een stem en nodigt ze uit om in actie te komen. Ik zie nu meer energie, verbinding en openheid in de organisatie komen." 

Dat is ook de ervaring van de ceo van AFAS Software Bas van der Veldt. Hij huurde Juri Hoedemakers in voor een jaar. En dat leverde volgens Van der Veldt heel wat op: "De mensen binnen de organisatie trekken meer hun mond open; het management weet beter wat er speelt in een bedrijf; Er worden betere beslissingen genomen; medewerkers zijn voelbaar gelukkiger." Hij schreef dan ook het voorwoord voor het Handboek Hofnar van Hoedemakers. Bron: Nieuwe Ankers

Bedrijfscultuur

Cultureel antropoloog en organisatiedeskundige Daniëlle Braun ziet ook dat bedrijven zich steeds actiever richten op het organiseren van een tegengeluid. "Het onderwerp staat in de belangstelling omdat er de afgelopen tijd veel schandalen in de media zijn verschenen. Dit soort incidenten leggen vaak een bedrijfscultuur bloot. Bedrijven willen dit soort incidenten voorkomen, en daarom proberen ze op een nieuwe manier gesprekken te faciliteren", zegt Braun tegen de NOS. In plaats van een vergadering zo snel mogelijk af te ronden, houden steeds meer bedrijven zogenaamde kampvuurgesprekken waarbij de focus ligt op het voeren van een open gesprek.

De professionele hofnar is een goede manier aldus Braun. Maar als deze weer weg is bij het bedrijf moeten medewerkers zich wel nog steeds vrij voelen om hun mening te geven. Bedrijven moeten dus wel een weg vinden om dit in de cultuur te verankeren.