Hoe herken je overgangsklachten?

Vrouwen in de overgang maken een omgekeerde puberteit door: van vruchtbaar naar onvruchtbaar. “In die periode, die wel 10 jaar kan duren, treden er in je lichaam allerlei hormonale veranderingen op”, vertelt bedrijfsarts Rulanda van Kruysbergen. “Dat brengt vaak ongemakken met zich mee waarvan opvliegers en hartkloppingen de bekendste zijn. Maar je kunt ook denken aan stemmingswisselingen en nachtzweten en een hele reeks klachten die makkelijk verward kunnen worden met stressklachten. Van slaapstoornissen tot oververmoeidheid, hoofdpijn, spier- en gewrichtsklachten. Niet iedere huisarts herkent dit soort overgangsklachten. Daarom is voorlichting zo belangrijk: met de juiste diagnose kun je goede maatregelen nemen.”

Een overgangsvriendelijkere werkvloer

De overgang kan, zeker bij ernstige klachten, een impact hebben op het werkvermogen. Volgens recent onderzoek is gemiddeld genomen 0,5% van de verzuimkosten toe te schrijven aan overgangsklachten. Rulanda: “Bij grote organisaties gaat dat om fikse bedragen, die je terug zou kunnen dringen met de juiste maatregelen. En met de juiste maatregelen draag je natuurlijk ook bij aan de kwaliteit van leven en werk tijdens de overgang. Er is dus alle reden om de werkomgeving overgangsvriendelijker te maken. Ik merk ook dat de bewustwording hierover in organisaties toeneemt. Zo hebben verschillende bedrijven een werkgroep opgezet die zich met dit thema bezighoudt.”

Wat willen vrouwen in de overgang?

Die werkgroepen halen bijvoorbeeld binnen de eigen organisatie het net op: waar hebben vrouwen in de leeftijd waarin de overgang speelt, zelf behoefte aan? Wat kunnen werkgevers doen om de impact van de klachten op het werkvermogen te verkleinen? Daaruit komen nu al interessante inzichten. Rulanda noemt de twee belangrijkste: “Werkgevers helpen door enigszins flexibel om te gaan met werktijden. Als je slecht geslapen hebt omdat je last had van nachtzweten en tien keer wakker bent geweest, is het logisch dat je ’s morgens niet echt uitgerust bent. Dan is het prettig als je wat later kan beginnen. Daarnaast hebben vrouwen behoefte aan begrip voor wat ze doormaken, en willen ze niet geconfronteerd worden met flauwe grappen of andere ongewenste opmerkingen over opvliegers.”

Wat kun je als organisatie doen?

• Creëer een veilige omgeving en moedig vrouwen aan hun klachten te bespreken met collega’s en leidinggevenden. Erover praten geeft lucht en het haalt het onderwerp uit de taboesfeer.
• Wanneer vrouwen als gevolg van overgangsklachten slecht slapen, geef dan als dat mogelijk is, de ruimte om hun werktijden tijdelijk anders in te richten of om tijdelijk verlof op te nemen.
• Promoot een gezonde leefstijl: gezonde voeding, veel beweging, niet roken, matig met alcohol. Uit onderzoek blijkt dat dit een positief effect heeft op het ervaren van overgangsklachten.
• Arbo Unie verzorgt ook voorlichtingsbijeenkomsten over de overgang. Niet alleen gericht op vrouwen die er gezien hun leeftijd mee te maken krijgen of hebben, maar ook voor leidinggevenden en HR-medewerkers.