1. Let op het beleggingsbeleid (en niet alleen op de kosten)

Bij het vergelijken van pensioenregelingen wordt door werkgevers vooral gekeken naar de kosten. Natuurlijk is het slim om op de kosten te letten; op die manier weet je welk deel van het pensioenbudget belegd gaat worden. Nog belangrijker is het om te letten op het beleggingsbeleid. In welke fondsen wordt belegd en wat is het rendement daarvan? Dat bepaalt namelijk in hoge mate hoeveel pensioenkapitaal er straks is voor de werknemer.

2. Beleggingsvrijheid moet bij de werkgever én de werknemer passen

Beleggen is ingewikkeld. Daarom kan de werknemer dit niet zomaar zelf overnemen: niet iedereen beschikt over de kennis, kunde en de tijd die nodig is om succesvol te beleggen. De  werkgever beslist welk risico acceptabel is voor de deelnemers in de pensioenregeling. Daarom is het van belang om na te gaan of werknemers bereid zijn om risico’s te nemen en de verantwoordelijkheid voor de beleggingen in hun pensioen over te nemen. Hierover maakt de werkgever afspraken met de pensioenuitvoerder. Een adviseur kan hier uiteraard bij helpen.

3. Check de risico’s (en wees kritisch)

Het staat in de wet: de pensioenuitvoerder is verantwoordelijk voor de beleggingen. Ze moeten de premies ‘prudent’ beleggen. Hoe ze dit invullen, mogen ze zelf weten. Wees daarom kritisch bij de keuze voor een pensioenuitvoerder en kijk naar het beleggingsbeleid. Voor een jonge werknemer wordt risicovoller belegd dan voor een werknemer waarvan de pensioendatum nadert. De beleggingsmix wordt dus afgestemd op de levensfase van de werknemer. Dit wordt ook wel 'lifecycle beleggen' genoemd. Check of dit past bij de wensen van werkgever en/of werknemers m.b.t. het risico dat ze mogen lopen.

4. Een hoog prognosekapitaal leidt niet altijd tot hoge pensioenuitkeringen

Een belangrijke rol speelt de rente vlak voor en op het moment van aankoop van de pensioenuitkering. Een stijging van de rente kan zorgen voor een daling van het pensioenkapitaal. Maar: het aankopen van een pensioenuitkering wordt tegelijkertijd wel weer goedkoper. Andersom geldt dat bij een daling van de rente, het pensioenkapitaal kan stijgen en het aankopen van een pensioenuitkering duurder wordt. Je kunt van tevoren niet zeggen wat de hoogste pensioenuitkering oplevert. Nu is er een manier waarmee het effect van schommelingen in de rente kan worden beperkt. Dit heet inkoopgericht beleggen, met langlopende staatsleningen die zijn afgestemd op de rente die geldt voor de aankoop van de pensioenuitkering. In het belang van de werknemer is het dus verstandig als er aandachtig wordt gekeken naar de samenstelling van de lifecycle van de pensioenbeleggingen. Met name in de periode vlak voor de pensioendatum, voor een zo stabiel mogelijke pensioenuitkering.

5. Laat je voorlichten over beleggingskeuzes

Bij een pensioenuitvoerder kan worden afgegaan op rendementen uit het verleden. Of dit altijd verstandig is, is een tweede. Het kan best zijn dat een uitvoerder een bewuste keuze heeft gemaakt en dit goed kan uitleggen. Of dat een verminderd rendement een gevolg is van een onverwachte gebeurtenis of incident. Ga na of de uitvoerder zijn beleggingsbeleid goed kan uitleggen zodat je het als HR-professional begrijpt, of hij achter zijn beleid staat en niet onnodig veel risico neemt, of dat hij ‘gokt’ met de pensioenpremies van werknemers.

6. Pas op voor ‘greenwashing’. Er zijn verschillende opvattingen van ‘duurzaam’

Het is best moeilijk om na te gaan of je echt te maken hebt met een ‘duurzaam pensioen’. Er zijn immers zoveel verschillende opvattingen van wat duurzaam nou precies is. Als een claim dat iets duurzaam is, niet duurzaam blijkt te zijn, spreken we van ‘greenwashing’. Waar je op kunt letten bij het beleggingsbeleid van een pensioenuitvoerder zijn de volgende zaken:

• het gevoerde uitsluitingsbeleid: het uitsluiten van bepaalde bedrijven die de duurzaamheidsregels schenden. Het gaat dan bijvoorbeeld om milieuovertredingen of fraude. Als een uitvoerder veel bedrijven op zijn zwarte lijst heeft staan, is dat vaak een goede indicatie van hoe actief hij bezig is met dit onderwerp;
• de invloed op de onderneming waarin wordt belegd: hoe actief voert de pensioenuitvoerder gesprekken met het management van de bedrijven waarin hij belegt? Probeert hij invloed uit te oefenen op het duurzaamheidsbeleid?

Als HR-professional wil je dat het pensioen van werknemers goed geregeld is. Met een beschikbare premieregeling kan er een mooie pensioenopbrengst gerealiseerd worden. Maar er zijn wel valkuilen. Gebruik bovenstaande tips in het gesprek met de adviseur, pensioenuitvoerder of werknemers om tot een zo goed mogelijke pensioenregeling te komen.