Blom benadrukt dat de totale budgetruimte grosso modo hetzelfde is gebleven: “Het verschil is, dat de werkgever eerst volledig de regie had: de werkgever maakte organisatiebreed een opleidingsplan en stuurde volledig de uitgave. Nu stuurt de werkgever met die 1 procent alleen nog op organisatiebrede items als management development. De werknemer had in de CAO een aantal rechten en plichten bij opleiding en is nu met het PBB verantwoordelijk voor het bijhouden van de kennis op zijn vakgebied en voor zijn inzetbaarheid.”

Cultuuromslag

Blom ziet dat ook nu de eerste reactie bij enkele P&O’ers is om toch weer om regels te vragen (‘welke opleidingen horen bij de organisatie, welke bij het PBB?’), maar ze constateert tegelijkertijd dat bij een groter aantal betrokkenen al een cultuuromslag heeft plaatsgevonden. “Zij kunnen bij het PBB veel beter dan bij het IKB [Individueel Keuzebudget, red] uit de voeten met het feit dat er alleen kaders zijn en hebben geen behoefte meer aan gedetailleerde regels.” Daarnaast wijst ze op het belang van een goede communicatie: “We willen duidelijk maken dat het PBB een administratieve wijziging is met als hoger doel de duurzame inzetbaarheid van de werknemer. En dat het in het belang van de werknemer is om dat PBB ook daadwerkelijk te gebruiken. Sociale partners dragen dit ook beiden uit.

Veranderende arbeidsverhouding

Het zijn allemaal stapjes in het groter geheel om op alle gebieden te werken met centrale kaders en om vervolgens zoveel mogelijk ruimte te brengen naar het individu en de leidinggevende, die er samen in goed overleg en vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid uit moeten komen. “Dat past ook in een andere nog komende overgang. Tot nu toe hebben ambtenaren een eenzijdige rechtspositie, maar dat gaat – waarschijnlijk per 1 januari 2018 – veranderen. Dan krijgen ambtenaren een aanstelling op basis van een arbeidsovereenkomst. Dat betekent dat je een unieke kans hebt om je arbeidsverhouding en medezeggenschap in te richten. Bovendien past de juridische figuur van de arbeidsovereenkomst met zijn wilsovereenstemming dan bij het type arbeidsrelatie die je in de sector wilt hebben.”

Ingrid Blom-Meeusen is een van de sprekers tijdens het congres Arbeidsvoorwaarden in de praktijk. Zij zal tijdens het congres meer vertellen over Modernisering arbeidsvoorwaarden in de cao, waaronder de lessons learned.