Zelfsturing in zorg op retour?

Directievoorzitter van Cordaan Thuiszorg, André Brand vertelt in Trouw waarom de teamleider weer terugkeert in de teams.  De organisatie zag veel personeel vertrekken omdat ze het werk niet leuk vonden. Om die reden zijn ze een half jaar intensief met de medewerkers in gesprek gegaan.  Brand: “In individuele sessies en in groepjes hebben we gevraagd: wat maakt werken bij Cordaan wel en niet leuk?” Een van de antwoorden was dat de medewerkers de aandacht van een teamleider misten en zich er alleen voor voelden staan.

Faciliterend leiderschap

De teamleider komt dus terug op uitdrukkelijk verzoek van de medewerkers maar in een andere rol, een faciliterende. Het faciliterend leiderschap waarbij de teamleider medewerkers zelf laat beslissen in plaats van vertelt wat zij moeten doen, sluit volgens Brand prima aan op zelfsturing: “Zo’n nieuwe teamleider stelt mensen juist in staat hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. Maar als er iets aan de hand is, een probleem met iemands functioneren bijvoorbeeld, dan moet iemand dat probleem oplossen.”

Nieuw type leider en verantwoordelijkheden

Cordaan heeft zes jaar lang zelfsturend gewerkt. De teamleden die sociaal net iets vaardiger waren en al een informele leidersrol hadden heeft Cordaan nu onder anderen benoemd tot de nieuwe teamleiders. Brand: “Zij hebben een zorgachtergrond en geen bedrijfskundige opleiding. Daar kiezen we bewust voor. Dat zorgt voor een nieuw type leider.” Een half jaar geleden heeft de thuiszorgorganisastie een visie op leiderschap gedefinieerd aldus Brand in Trouw. “De teamleider is verantwoordelijk voor het tot bloei laten komen van de medewerkers en zorgt voor een goede werkomgeving. Met opleidingen, trainingen en een goed basisrooster.”

Zelfsturing met meer nuance

Trouw signaleert een nieuwe trend, meerdere thuiszorgorganisaties stoppen met zelfsturende teams. Organisatiepsycholoog Wieger Janse geeft in het dagblad aan dat hij  kritische geluiden over zelfsturing hoort. Er ontstaat volgens hem meer nuance. Er zijn zoveel regels en protocollen die volgens verzorgenden en verpleegkundigen goede zorg in de weg zitten. Volgens Janse is het goed om dan niet de leidinggevenden naar de regels te laten kijken, maar de medewerkers zelf een plan te laten bedenken over hoe zij hun werk het beste kunnen doen. Om vervolgens in overleg met de leiding een nieuwe werkwijze in te voeren.