Leiderschapsontwikkeling
Nieuws
Door: Mariel Hovemann
4 februari 2013
Beslissingen nemen we niet rationeel. We beslissen op basis van emotie, en zoeken daar vervolgens argumenten bij. Deze onbewuste ideeën die als vanzelf in ons hoofd opkomen zorgen ervoor dat we niet de beste kandidaten selecteren. Esther Mollema, managing director van Direction, gaf tijdens het congres Do or Die-versity van ABN AMRO een workshop over mindbugs.

Mollema noemt in het interne magazine van ABN AMRO Anno Nu de vier hardnekkigste mindbugs:

  • Mannen zijn betere leiders: “Typisch een voorbeeld van een mindbug die heel lang geleden is ontstaan – toen we nog in groepen van 150 man rondzwierven op de savanne. De sterkste figuur liep voorop en had de leiding. Dat was een man.”
  • Vrouwen die kinderen hebben, zijn niet meer ambitieus: “Collega’s die merken dat een vrouwelijke collega eerder weg moet of er een keer niet is vanwege haar kind, onthouden dit drie maanden. Dat de betreffende vrouwelijke collega die ‘verloren’ tijd allang heeft ingehaald, is na twee weken weer vergeten.”
  • Mensen met een typische niet-Westerse naam, denk aan Mohammed, zijn niet hoog opgeleid: “De universiteit van Chicago heeft onderzoek gedaan met cv’s: boven de ene stond een niet-Westerse naam, boven de andere een typisch Amerikaanse. De ‘Amerikaanse’ mensen werden 50 procent meer uitgenodigd dan de niet-Amerikanen. Onbewust, in een nano-seconde, denken we: de persoon met de niet-Westerse naam kan niet hoogopgeleid zijn.”
  • Vrouwen met hoofddoeken hebben thuis niets te zeggen en daar heb je op het werk dus niets aan: “We denken dat vrouwen door hun partner worden verplicht een hoofddoek te dragen. Vrouwen die zich blijkbaar zo onderdanig opstellen, kunnen niet  bijdragen in managementposities, denken we.”

 

Onderzoek mannen zijn betere leiders

Uit onderzoek van Direction onder 881 respondenten blijkt dat 77 procent van de mannen een onbewuste voorkeur heeft voor mannelijk leiderschap. 54 procent daarvan heeft een sterke of zeer sterke onbewuste voorkeur voor mannelijk leiderschap. Bij de vrouwen heeft 64 procent een mindbug, waarvan 41 procent een sterke of zeer sterke voorkeur. Dit terwijl 94 procent van alle respondenten heeft aangegeven dat mannen en vrouwen allebei geschikt zijn als leidinggevenden. Mindbugs rond de kwaliteit van mannelijk en vrouwelijk leiderschap is bij alle functieniveaus en organisatiegroottes nagenoeg gelijk zo blijkt uit het onderzoek. Wel heeft de groep van 35 t/m 44 jaar in de test iets minder last van een onbewuste voorkeur voor mannelijk leiderschap vergeleken met andere leeftijdscategorieën.
 

Vrouwen hoger rendement

Onderzoek van Erasmus laat zien dat bedrijven met een vrouw in het bestuur gemiddeld 23,3% rendement op het eigen vermogen behalen. Bij bedrijven met alleen mannen in de top is dat 13,7%. Ook onderzoeken van onder andere Catalyst, McKinsey, Cranfield University, en het HPO Center laten soortgelijke resultaten zien. Organisaties met een divers werknemersbestand presteren financieel en operationeel beter aldus Mollema. Zij pleit er dan ook voor om alert te zijn: “Iedereen heeft mindbugs. We denken allemaal echter dat het bij onszelf wel mee zal vallen. Het is geen opzet of onwil. Het zijn onze hersenen, die leggen ongevraagd verbindingen. Kritisch kijken naar de meningen van ons en blijven nadenken, lijkt de enige remedie.”
 

Mindbugs op in de praktijk

Dat het opruimen van mindbugs werkt laten volgens Mollema bijvoorbeeld Philips Lighting en Ernst & Young zien. Zij hebben de instroom van vrouwen weten te verhogen van twaalf procent naar meer dan dertig procent (Philips) en van drie procent naar elf procent (Ernst & Young).

 

Meer over diversiteit bij ABN AMRO: Do or Die-versity