Gedeeld leiderschap in Den Haag

Door: Peter van den Hout

11 februari 2013

Nadat het Catshuis-overleg was mislukt heeft een gelegenheidscoalitie van vijf politieke partijen alsnog een bezuinigingsakkoord gesloten. En dat allemaal binnen één week. Geen geringe prestatie gezien de miljardenomvang van de bezuinigingen en de versplintering van het politieke landschap. Wat heeft deze doorbraak veroorzaakt?

Gedeeld leiderschap! De traditionele politieke machtsverhoudingen lijken tot het verleden te behoren. Waar de ene week het kabinet plus gedoogpartner aan zet zijn, is dit een week later het gezamenlijk optrekken van demissionaire regeringspartijen en oppositie. Elke situatie vraagt om een specifiek soort leiderschap. Het enkelvoudige leiderconcept is niet langer leidend.

Paul-Peter Feld en Jelle Dijkstra hadden dit al voorzien in hun boek Gedeeld leiderschap dat onlangs is uitgeroepen tot ‘Managementboek van het Jaar’. Hierin tonen zij aan dat de autoriteit van de traditionele alwetende manager afbrokkelt door maatschappelijke en economische ontwikkelingen, zoals de opkomst van informele (sociale) netwerken en lossere arbeidsrelaties. Leiderschap staat volgens de auteurs voor ‘elkaar de leiding geven’. Leiderschap en volgerschap wisselen elkaar voortdurend af.

Wat betekent dit nu allemaal voor HR? Het zet in ieder geval vraagtekens bij de grotendeels hiërarchisch ingerichte organisatiestructuren die nog steeds de boventoon voeren in de westerse maatschappij. Tegen de achtergrond van gedeeld leiderschap zou HR er dan ook goed aan doen om bestaande leiderschapsprogramma’s en MD-trajecten nog eens tegen het licht te houden.

Zijn we niet bezig met het opleiden van de verkeerde leiders? Is het tijd voor een koerswijziging?