HR in 2020: wat komt er uit van alle voorspellingen?

Emeritus hoogleraar Rob Vinke – bekend van zijn standaardwerk HRM voor de toekomst – schreef in juni 2016 een mooi essay over de rol van HR in 2020. Vinke repte over ‘predictive analytics, waarmee exact te voorspellen is wanneer iemand een volgende baan gaat zoeken. En waar’. Het is inderdaad zo dat verschillende organisaties hier inmiddels mee aan het experimenteren zijn. Ook voorspelt hij dat er een ‘slagveld zal plaatsvinden in het middensegment van de arbeidsmarkt’. Met een ‘kop’ waarin iedereen zo hoog mogelijk opgeleid wil zijn en aan de basis een enorme behoefte aan vakmensen, wordt het werk van de grote ‘romp’ schaars. In 2020 zal dit werk uitgevoerd worden door robots, aldus Vinke. In Nederland zijn we nog niet zo ver, maar we zien wel sterke bewegingen die kant op.

Ook goed gezien van Vinke: het fenomeen ‘klimaatvluchtelingen’ naast oorlogs- en economische vluchtelingen die onze kant opkomen en die hier allemaal aan het werk willen. Daarnaast voorspelde hij verdere uitbesteding en automatisering van HR-administratie en beheer van wet- en regelgeving. Vinke: ‘Het gaat er niet langer om dat je als HR de klus goed kunt uitvoeren, je moet vooral de katalysator worden, kennis verbinden. Niet de beste zijn in je vak, maar je vakkennis als beste kunnen vertalen en overdragen wordt steeds belangrijker.’ Wat dat laatste betreft: meer HR overdragen aan de lijn?

Scenario’s en predictive HR

In 2016 voorspelde Vinke dat voor HR de grootste omslag in 2020 moet plaatsvinden in het denken: van gelijke hebben naar gelijk krijgen. In zijn woorden: ‘Op basis van wat we in 2016 in beeld hebben, weten we waar we nu staan, dus hebben we gelijk. Op basis van wat we straks in 2020 op basis van big data, van predictive HR in beeld hebben, weten we wat er te gebeuren staat. Kríjgen we gelijk. Als HR-strateeg moet je kunnen extrapoleren, scenario’s maken, voorspellingen doen. Elk moment van de dag weer moet je exact voor ogen hebben wat de window of opportunity is voor jouw organisatie.’

Digitalisering en HR Analytics

Drie jaar geleden verscheen ook een mooie whitepaper van Raet met de ambitieuze titel Tien tips om uw HR-afdeling 2020-proof te maken. Om te beginnen worden daarin drie wereldwijde ontwikkelingen beschreven met impact op HR:

• Digitalisering en de vervaging tussen werk en privé
• Big Data en de rol van HR Analytics
• Flexibiliteit in het aangaan van arbeidsrelaties

De eerste twee ontwikkelingen hebben uw vakgebied de afgelopen jaren flink in de greep gehouden. De digitalisering beheerst vrijwel alle sectoren en heeft grote impact op de gevraagde skills van medewerkers in organisaties. Bovendien is HR in toenemende mate datagedreven gaan werken. Een prachtig bewijs hiervan is het Nationaal HR Analytics Congres dat HR Academy in 2020 voor de vijfde keer op rij organiseert, met dit keer als pay-off ‘Van intuïtief naar fact based HR’.

Vast versus flexibel personeel

De flexibiliteit van arbeidsrelaties wordt in hoge mate bepaald door wet- en regelgeving vanuit Den Haag. Met ingang van het nieuwe jaar krijgen we te maken met de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB), een nieuwe poging van de regering om invloed uit te oefenen op de verhouding tussen vaste en flexibele contracten op de huidige arbeidsmarkt. Ook zal de Commissie Borstlap eindelijk met haar eindrapport komen over de toekomst van werk in Nederland, met onder meer een visie op de positie van zzp’ers.

In de whitepaper van Raet wordt voorspeld dat bij HR de focus steeds meer komt te liggen op het flexibel inrichten van banen en op werk dat zich aanpast aan het talent en de drijfveren van mensen. ‘Van HR wordt strategisch advies verwacht als het gaat om het inrichten van de (flexibele) workforce. Zij moet strategieën opstellen op het gebied van talentmanagement en personeelsplanning, en analyses uitvoeren om de skills gap in kaart te brengen.’ Hoewel de meeste HR-professionals wel in beweging zijn gekomen in dit opzicht, is er met name op het vlak van de flexibele schil nog een afwachtende houding. Daar is zeker nog werk aan de winkel voor 2020!

Vijf voorspellingen

In de genoemde whitepaper worden vijf voorspellingen gedaan over de rol van HR in 2020. Wat gaat daarvan uitkomen?

1. HR besteedt alledaagse en ondersteunende HR-zaken uit: aardig gelukt, toch?
2. HR leidt veranderingen onder invloed van robotisering. Medewerkers moeten vaardigheden verwerven die belangrijk zijn op een werkplek waar robotisering een grote rol speelt. Daarbij is het belangrijk dat HR nadenkt over hoe robotica het personeelsbestand, business modellen en de concurrentiepositie van de organisatie beïnvloedt. Grote ambities, maar bent u hier al mee bezig?
3. HR stuurt de organisatie op basis van data: we zijn op de goede weg!
4. HR zorgt voor een marktplaats van talent. HR deelt de eigen talentpool met andere organisaties en doet een nog groter beroep op het zzp-potentieel. Contractvormen zijn niet langer belangrijk, het draait om de bijdrage die iemand aan de organisatie levert. Mwah, zie hierboven…
5. HR denkt en handelt als marketeer. Op basis van data worden (toekomstige) arbeidsbehoeften ingeschat en het werkgeversmerk wordt daarop aangepast. Employee journey en employee experience zijn inmiddels gevleugelde woorden op menige HR-afdeling!

Profiel van de ideale HR-professional in 2020