“Met haar leiderschapsstijl is zij een uitzondering in deze tijd van zeer efficiënte maar ook vrij liefdeloze werkomgevingen met crises, giftig gedoe en polarisatie. Zij probeert de zaken positief aan te pakken. Ze staat voor aandacht aan elkaar besteden, elkaar helpen, elkaar leren zich te ontwikkelen. Daarmee vervult ze een voorbeeldrol voor andere leiders, ook voor HR-professionals. Het gaat zo vaak over ‘data driven HR’. Van Taylor Swift kun je het belang van ‘love driven’ HR leren”, zegt Hans van der Loo.
‘Elon Musk is de superheld met de vergezichten… Taylor Swift heeft aandacht voor ‘relaties en kleine dingetjes om je heen’
Van der Loo is vooral bekend als expert op het gebied van motivatie, psychologische veiligheid en het werken in teams, getuige publicaties als ‘Giftig gedoe op de werkplek’, ‘Teaming en Werkvuur’. Ook heeft hij een fascinatie voor ‘buitenbeentjes’, zoals hij ze noemt: “Mensen die buitengewone prestaties leveren, en van wie je je afvraagt hoe ze dat toch doen.”
Vandaar zijn boek Muskmania over Elon Musk, vandaar ook zijn nieuwe publicatie ‘Taylor Swift – De opkomst van een muzikaal, maatschappelijk en zakelijk fenomeen’, dat verschijnt op 19 april. Op het CHRO-event Leadership in HR op 17 april gaat Hans van der Loo als spreker in op de leiderschapslessen van Taylor Swift. Thema van het event is niet voor niets Leiderschap in beeld.
Verhitte discussies
Op dezelfde dag verschijnt haar nieuwe album, waarover honderden miljoenen ‘Swifties’ nu al door het dolle heen zijn: Wat voor muziek zou er dit keer op staan? En vooral: waar zouden haar teksten dit keer over gaan? Ze verheugen zich nu al op alle verhitte discussies en eindeloze speculaties over haar multi-interpretabele teksten. In het bijzonder naar de verwijzingen naar ex-vriendjes zoals in het verleden naar John Mayer en Jack Gyllenhaal of mensen met wie ze het aan de stok heeft gehad zoals Kanye West.
Maar Van der Loo is vooral geïnteresseerd in het geheim achter haar zakelijke successen. Die zijn aanzienlijk. “Swift heeft een half miljard volgers op sociale media. Mensen die helemaal weg van haar zijn, echt crazy. Tot in Nederland toe. Ik was laatst bij een concert van een Taylor Swift-tribute band. Na afloop bestormden de fans het podium om maar met de nep-Taylor op de foto te kunnen. Zo ver gaat het. En al die fans hebben er vorig jaar voor gezorgd dat ze 2,3 miljard euro heeft omgezet. En dat met één toernee.”
Het geheim van het zakelijke succes van Swift bestaat uit drie ingrediënten, die Van der Loo aanduidt als ‘Liefde, Heldhaftig anti-heldendom en Creativiteit’.
‘Taylor Swift zingt niet alleen over liefde, maar ze brengt het ook in praktijk in haar bedrijf’
Wat de liefde betreft: “Taylor Swift zingt niet alleen over liefde, maar ze brengt het ook in praktijk in haar bedrijf. Ze heeft rond de 60 mensen voor zich werken, voornamelijk familieleden, oude vrienden en vrienden van vrienden. Een klein groepje intimi. Mensen die elkaar vertrouwen, die een bepaalde lijn volgen, maar daarbinnen vrij zijn om te doen en laten wat ze willen. Alleen mogen ze nooit wat loslaten over wat binnen het bedrijf plaatsvindt. Dat doen ze goed; het is zelfs niet eens bekend waar het hoofdkantoor van het bedrijf van Swift staat.
Het anti-heldendom van Taylor Swift lijkt haar op het lijf geschreven. Ze oogt als ’the girl next door’, lijkt toegankelijk, kwetsbaar en open, alsof ze je beste vriendin zou kunnen zijn. Een tegenpool van iemand als Elon Musk Dat is een soort superheld, met zijn vergezichten, zijn grootste plannen om Mars te koloniseren en zijn opschepperige uitspraken. Swift heeft daarentegen aandacht voor ‘relaties en kleine dingetjes om je heen’, aldus Van der Loo.
LHBTQ-rechten
Grootspraak is haar vreemd. En als goed christelijk opgevoede vrouw (Swift is katholiek) heeft ze een ‘doorleefd gevoel’ dat mensen gelijkwaardig zijn, en doet ze nooit uit de hoogte: “Niemand is beter of minder dan de ander in haar ogen. Die overtuiging speelt ook mee wanneer ze opkomt voor vrouwenrechten, LHBTQ-rechten en de rechten van andere minderheden.”
Tegelijkertijd is Swift ook heel heldhaftig, zij het op een andere manier dan Musk. Maar mooi dat ze wel opkomt voor die minderheden. En ook in haar eigen leven is ze ‘bepaald geen doetje’: “Ze kan keihard uit de hoek komen. Dat deed ze al toen ze als 14-jarige een platencontract afwees van het grootste platenlabel ter wereld. ‘Ik ga mijn eigen weg wel’, was haar reactie op de platenbonzen die ze toen tegenover zich had, ‘oude kerels die haar wel even zouden vertellen welke liedjes ze moest zingen en hoe ze zich moest kleden.’ Als je daar op die leeftijd nee tegen durft te zeggen, sta je wel sterk in je schoenen.”
‘Ze heeft het vermogen om keer op keer nieuwe wegen in te slaan zonder zichzelf te verloochenen. Een kameleon met een consistente kern, als het ware’
De creativiteit van Swift, het derde ingrediënt van haar succes, is enorm. “Ze heeft het vermogen om keer op keer nieuwe wegen in te slaan”, zegt Van der Loo, zowel artistiek als persoonlijk en zakelijk. En dat zonder zichzelf te verloochenen. Zoals hij het zegt in een van de 13 leiderschapslessen die hij van Taylor Swift heeft geleerd (13 omdat dit het geluksgetal is van Swift): “Sta voor het DNA van je organisatie en wees trots op je eigenzinnigheid. Varieer aan de buitenkant, maar behoud consistentie in je kernwaarden.” Een kameleon met een consistente kern, als het ware.
“Aan het begin van haar muzikale carrière was Swift een countryartiest, vervolgens maakte ze de overstap naar de pop, iets wat slechts weinig countryartiesten lukt. Countrymuziek is ook meer dan een muziekstijl, het wordt ook gezien als een integraal onderdeel van iemands identiteit. Als je op een ander genre overstapt, vervreemd je je al snel van je oorspronkelijke fans. Maar Swift heeft dit wel voor elkaar gekregen.
Vervolgens heeft ze haar naar repertoire uitgebreid naar andere genres, zelfs naar folkmuziek. Doordat ze het elke keer weer over een andere boeg gooit en zich weet te vernieuwen, weet ze de aandacht ook vast te houden. Mensen blijven nieuwsgierig naar haar activiteiten, benieuwd als ze zijn met welke verrassing ze nu weer komt.”
Uitgemaakt voor nep-feministe
“En ze weet niet alleen te verrassen, ze beschikt ook over een zeer vooruitziende blik, over anticiperend vermogen. Ze weet als geen ander uit welke hoek de wind waait, en slaagt er hierdoor in altijd een stap voor te lopen op anderen. Zo heeft ze al lang in de gaten dat veel mensen vermoeid raken van de polarisatie in de maatschappij en dat veel mensen snakken naar de positiviteit die Swift nastreeft.
Natuurlijk kan ze daardoor ook polariserend werken. Ze is wel eens uitgemaakt voor nep-feministe, omdat ze zich niet fel genoeg zou hebben uitgesproken voor vrouwenrechten. Maar het ligt niet in niet haar aard er met gestrekt been in te gaan zoals iemand als Madonna of Lady Gaga maar al te vaak doet met shockerende acts of controversiële uitspraken.
Ze werpt zich op als een bruggenbouwer, iemand die voor alles de harmonie nastreeft, die verzoening wil. Iemand van het midden in een tijd van extremen. Je kunt het ook niet iedereen naar de zin maken als leider. Maar veel mensen lopen wel warm voor haar positieve grondhouding.”
Vastklampen aan oude gewoontes
Zakelijk creatief en vernieuwend is Swift ook. “Toen ze een jaar of 18 geleden aan haar loopbaan begon, was 90 procent van de inkomsten afkomstig uit de verkoop van cd’s en andere fysieke media en 10 procent uit live-optredens en merchandising. Inmiddels ligt die verhouding precies omgekeerd. Zij had dat toen al door, en heeft zich sterk geconcentreerd op inkomsten uit concerten.
‘Zo zie je maar hoe snel mensen die zich vastklampen aan oude gewoontes terrein kunnen verliezen en iemand met een vernieuwende instelling succes kan boeken’
“Nu zijn mensen bereid om wel 400 tot 500 euro voor een concert van Taylor Swift neer te tellen. Dat hadden die kerels met wie ze op haar veertiende om tafel zat niet gedacht! Zo zie je maar hoe snel mensen die zich vastklampen aan oude gewoontes terrein kunnen verliezen en iemand met een vernieuwende instelling succes kan boeken. Niet alleen in de muziekindustrie, maar in alle sectoren waar de digitalisering en andere disruptieve krachten zich laten gelden. En welke sector is dat nu niet?”
13 Leiderschapslessen van Taylor Swift
Omdat zij 13 als haar geluksgetal ziet, hier 13 leiderschapslessen van Taylor Swift. Daarbij lopen persoonlijk leiderschap (het leiden van jezelf) en het leidinggeven aan anderen niet alleen door elkaar heen, maar gaat het vaak ook om het verenigen van ogenschijnlijk tegenstrijdige principes.
1. Durf te dromen
Taylor Swift is idealistisch ingesteld. Ze gelooft in een betere, ja zelfs een perfecte wereld. De onschuld waarmee kinderen naar de wereld kijken, probeert ze in alles wat ze doet te koesteren.
2. All you need is love
Leiderschap wordt vaak gezien als een kwestie van macht. Maar liefde is minstens zo belangrijk. Je moet van je mensen houden. Taylor koestert niet alleen de mensen om haar heen met wie ze dagelijks samenwerkt, maar ook een leger van vijfhonderd miljoen ‘Swifties’.
3. Wees sociaal: ieder mens telt
Ze is vaak als ‘gewoon’ en de vriendelijkheid zelve beschreven. Dat is ook zo. Ook al is ze tegenwoordig een grote beroemdheid, in de basis gaat ze ervan uit dat iedereen een gelijkwaardige behandeling verdient. Mensen zijn geen nummer. Zelfs tijdens haar stadionconcerten probeert ze iedereen persoonlijk toe te spreken.
4. Wees eigenzinnig
Het lijkt in tegenspraak met het voorgaande, maar dat is het niet. Wees trots op wie je bent, sta voor je eigen individualiteit. Durf een buitenbeentje te zijn. Volg niet klakkeloos alle modes. En bedenk dat uiteindelijk geldt: ‘You’re on your own, kid’.
5. Variëren doe je vanuit een vaste kern
Eigenzinnigheid vertaalt zich vaak in dynamiek en variatie. Maar doe dat altijd vanuit een vaste kern. Hou je vast aan je kernwaarden en DNA. Dan voorkom je dat je alle kanten op stuitert. En tegelijkertijd heb je minder regels nodig om iedereen in je organisatie op een lijn te krijgen.
6. Zorg voor regelmatige verrassingen
Zet de automatische piloot uit. Bestrijd de sleur. Zorg voor verrassing. Maak het leven en werk spannend. Wees anderen ook steeds een stap voor. Alleen dan houd je niet alleen jezelf, maar elkaar fris.
7. Schud negativiteit van je af
We leven in tijd van polarisatie en haat. Laat je er niet door meesleuren. Schud negativiteit van je af. Reageer welbewust en kalm. Maar vooral ook positief. Richt je op de dingen die mensen enthousiast maken. Er is al genoeg ellende in de wereld.
8. Stel grenzen en zeg ‘nee’
Klinkt je dit alles wat soft in de oren? Wees gerust, als het moet kan Taylor keihard uit de hoek komen. Dat is het gedaan de gulle lach en zegt ze onomwonden waar het op staat. Onbevreesd en open.
9. Put kracht uit tegenslag
Denk je dat ze een zondagskind is? Dan heb je het mis. Ze heeft heel wat tegenslagen te verduren gekregen. Daar wee ze keer op keer nieuwe energie uit te putten. Zij spreekt in dit verband van posttraumatische groei. Dat staat gelijk met ‘omhoog vallen’. Zij is hier een meester in.
10. Heb je zaken goed op orde
Nog zo’n ander misverstand: Taylor Swift is een vriendelijke dromer die over liefdes en sprookjes zingt. Dat is maar een deel van het verhaal. In werkelijkheid is Taylor een combinatie van een leider en een manager. Ze zweert bij discipline en houdt de touwtjes graag in eigen hand. ‘If you fail to plan, you plan to fail’, is éen van haar motto’s.
11. Wees (ook eens) een antiheld
Leiders worden vaak als mannelijke helden gezien: grote ego’s met vergaande ambities, die zich door niets of niemand laten tegenhouden. Taylor Swift is eerder een vrouwelijke antiheld: zij richt zich op microrelaties, is sociaal voelend en stelt zich kwetsbaar op.
12. Wees een vermenigvuldiger
Wees niet alleen een magneet, maar vooral ook een vermenigvuldiger. Verzamel mensen om je heen die je laat groeien en die elkaars groei en ontwikkeling bevorderen. Zo kreeg Swift een half miljard mensen achter zich.
13. Wees een inspirerend rolmodel
Taylor Swift is meer dan een popster en slimme zakenvrouw. Ze stelt ook maatschappelijke misstanden aan de kaak. Op authentieke wijze. Dat betekent in haar geval vaak met een kwinkslag in plaats van met het gestrekte been. Maar de boodschap komt wel degelijk over.
Taylor Swift – De opkomst van een muzikaal, maatschappelijk en zakelijk fenomeen (Uitgeverij Haystack) verschijnt op 19 april 2024.