In nogal wat organisaties wordt van direct leidinggevenden verwacht dat ze verantwoordelijkheid nemen voor de ontwikkeling van hun teamleden. Terwijl de lijnmanager hoofdzakelijk gefocust is op de prestaties en niet altijd de tijd heeft, of over de juiste skills beschikt, om medewerkers te ondersteunen in hun ontwikkeling. Leidinggevenden hebben hun handen vol aan operationele taken, waardoor er soms te weinig tijd overblijft voor personeelsontwikkeling.
HR-adviseurs kunnen hier op inspelen en meerwaarde bieden. “Vanwege de omvang en geografische spreiding van de organisatie, Youz (onderdeel van Parnassia Groep) telt circa 2.200 collega’s, hebben we de HR-teams zo dicht als mogelijk bij de regio’s georganiseerd. Leidinggevenden en HR-adviseurs kennen elkaar en dat is een belangrijke basis om met elkaar te werken aan het werkplezier van onze collega’s.”
Dat zegt Silvie Westland, die binnen de aanbieder van jeugdzorg Youz een dubbelfunctie vervult. Als bedrijfsvoerder geeft ze leiding aan een team van 25 fte’s, voornamelijk psychologen, behandelaren en artsen, samen met een manager zorg. Haar takenpakket omvat zaken als het beheren van het budget, het monitoren van kpi ’s (zoals verzuim en verloop) en het bewaken van de (financiële) gezondheid van het team. Ze werkt voor de klinieken van Youz, bewust niet voor het team waar ze leiding aan geeft.
Best of both worlds
Aanvankelijk was deze dubbelrol als tijdelijk bedoeld – Westland was al fulltime bedrijfsvoerder -toen ze werd gevraagd om twee dagen in de week HR-taken op zich te nemen nadat een HR-adviseur was uitgevallen. Haar huidige leidinggevende stond hiervoor open, zodat ze een jaar deze dubbelrol op zich kon nemen. Al snel bleek dit alle betrokkenen zo goed te bevallen dat deze constructie werd gehandhaafd, zij het dat ze een kleiner team kreeg toebedeeld om leiding aan te geven.
“Ik vond het personeelsbeleid al langer het allerleukste aan leidinggeven. Daarom heb ik ook een opleiding tot HR Business Partner gevolgd, naast mijn baan als leidinggevende. En ik was ook overtuigd dat ik als HR-adviseur juist vanwege die combinatie met leidinggeven goede ondersteuning kon bieden aan andere leidinggevenden”, zegt Westland. “En ook de organisatie raakte hiervan gaandeweg overtuigd.”
Het belangrijkste voordeel van haar dubbelrol is dat ze zich goed in zowel de behoeften van het personeel als van de leidinggevenden kan verplaatsen. Zodoende kan ze als spreekbuis fungeren voor haar collega leidinggevenden en hun zorgen en behoeften overbrengen naar HR. Hierdoor is het voor de organisatie makkelijker om het HR-beleid te vertalen naar werkbare oplossingen.
Westland wijst bijvoorbeeld op de spanning tussen financiën en personeelsontwikkeling. Als leidinggevende weet ze dat budgetten beperkt zijn, maar als HR-adviseur ziet ze ook de noodzaak van opleidingen voor collega’s. “En kan ik vanuit mijn HR-rol creatieve oplossingen aandragen, die zowel financieel haalbaar zijn als de ontwikkeling van medewerkers stimuleren.”
Nog een voordeel is dat ze doordat ze in twee werelden staat effectief kan communiceren met leidinggevenden waardoor er minder weerstand is tegen nieuwe initiatieven vanuit HR. Indirect draagt Westland, doordat ze een brug slaat tussen HR en lijnmanagement, uiteraard ook bij aan een hogere medewerkerstevredenheid. ‘De medewerker staat op één’ binnen Parnassia Groep!
Praktische bezwaren
Westland is momenteel de enige collega binnen de organisatie met deze dubbelrol. Wel is één HR-adviseur, geïnspireerd door haar voorbeeld, bezig met een opleiding tot manager. Maar er zijn geen initiatieven binnen de organisatie om structureel te kiezen voor deze constructie. “Het klinkt ook niet heel logisch”, erkent Westland.
Een combinatie van HR-adviseur en leidinggeven is sowieso niet overal mogelijk. “Ik kon het op me nemen omdat ik de mogelijkheid kreeg leiding te gaan geven aan een kleiner team. Met een groter team had ik de tijd niet gehad voor een rol als HR-adviseur ernaast.”
Ook is het de vraag of iedereen met de juiste papieren wel twee veeleisende functies kan combineren. Praktische planning vraagt om continue aandacht. “Op papier werk ik maandag en donderdag als leidinggevende en dinsdag en woensdag als HR-adviseur. Maar in de praktijk is die scheiding veel minder strikt. Flexibiliteit is cruciaal. En ik moet af en toe ook grenzen kunnen stellen.”
In deze masterclass ontdek je aan de hand van 9 stappen hoe je jouw rol als HR Business Partner optimaal invult, wat daarvoor nodig is en hoe je bijdraagt aan een goed functionerende organisatie. Ook krijg je met een AI-assistent inzicht in hoe jouw cv en persoonlijkheid zich verhoudt tot het profiel van de HR Business Partner.
Mogelijke belangenconflicten
Het is belangrijk dat de grenzen tussen beide functies goed zijn afgebakend. Anders bestaat het risico op conflicterende belangen. Zoals gezegd: Westland is geen adviseur van de mensen aan wie ze ook leiding geeft, want dan zou ze twee petten op hebben.
En hoe zit het in haar rol als HR-adviseur richting de directie, dezelfde directie waar ze als leidinggevende aan rapporteert? “Daar kan een belangenconflict ontstaan. Als de directie bijvoorbeeld wil sparren over een leidinggevende, zal ik altijd vragen of een collega HR-adviseur dat op zich wil nemen.” Hierover hebben we goede afspraken met elkaar gemaakt.
Stappenplan
Voor organisaties die overwegen met een dergelijke constructie te experimenteren is het essentieel om eerst goed te analyseren of de organisatiestructuur en -cultuur hiervoor geschikt zijn. Start klein, evalueer regelmatig en wees bereid om aanpassingen te maken waar nodig.
De belangrijkste stappen:
- Voorbereidingsfase
- Analyseer of de organisatiestructuur geschikt is
- Selecteer geschikte kandidaten met ervaring in beide gebieden
- Ontwikkel een duidelijk implementatieplan
- Implementatie
- Begin met een pilot in een klein team
- Evalueer regelmatig en pas aan waar nodig
- Zorg voor goede ondersteuning en back-up
- Succesfactoren
- Kies de juiste persoon met de juiste competenties en persoonskenmerken (flexibel, assertief)
- Zorg voor draagvlak binnen de organisatie
- Maak heldere afspraken over rollen en verantwoordelijkheden
- Randvoorwaarden
- Klein, overzichtelijk team
- Flexibele organisatiestructuur
- Heldere afspraken over rollen en verantwoordelijkheden
Met één klik complexe HR-vragen beantwoorden, efficiënter omspringen met arbeidsrechtelijke kwesties, makkelijk kandidaten screenen én effectiever talent managen. Volg deze masterclass en leer hoe AI en ChatGPT jouw dagelijkse werkzaamheden kunnen transformeren in alle belangrijke HR-domeinen.
