Dat is geen werk waarvan de manager kan bepalen hoe het precies moet gebeuren. Dat is aan de professional. Die wordt niet voor niets geacht steeds ondernemender, creatiever en pro-actiever te handelen. Niet voor niets worden verantwoordelijkheden steeds meer bij de professional gelegd en is dus zelfsturing meer en meer de norm. Managers worden facilitatoren en hoogstens af en toe inspirator. We hebben er steeds minder nodig: the glory days of management are over.
Medewerkers worden ook steeds minder beïnvloed door de manager. Ze kijken meer naar elkaar. Ook dat is logisch: niet de manager doet immers het werk, dat doen de medewerkers. Die kunnen elkaar het beste helpen, inspireren en kennis met elkaar delen. Verandering moet ‘van onderop* komen’, wordt vaak gezegd. Ook dat klopt. Professionals hebben vaak een helderder beeld van wat er verbeterd kan worden dan het soms van de werkelijkheid losgezongen management. Bij verandervragen werk ik steeds meer met het ‘sneezers’ concept**. Niet het management trekt de verandering, maar de enthousiastelingen (de sneezers, diegenen die verkouden zijn van het nieuwe gewenste gedrag). Die zijn geloofwaardiger voor hun collega’s: ze hebben immers hetzelfde belang. Ook weten ze meer van het ‘echte werk.’ Als het over beïnvloeding gaat zijn collega’s meestal de meest krachtige beïnvloeders.
HR vindt het moeilijk in deze nieuwe dynamiek mee te gaan. Ze hangen nog erg aan het oude managementdenken: de manager moet het doen, de manager moet de mensen verder ontwikkelen, de manager moet leiden. Veel managers kunnen het niet en versterking van het management is wel het laatste wat hedendaagse medewerkers, organisaties en ja: klanten, nodig hebben.
De medewerker moet juist ondersteund worden. Met handige structuren, snelle toegang tot kennis (vooral die van collega’s!) en inspiratie. HR moet ophouden zijn oor te laten hangen naar wat het management wil en te kijken wat de medewerkers (en klanten) écht nodig hebben. Krachtige medewerkers zijn de belangrijkste kracht van een organisatie. Dat je krachtige medewerkers krijgt door het management te ondersteunen is een verzinsel uit de 20ste eeuw. Vooral door managers zélf heden ten dage in leven gehouden uit zeer begrijpelijk eigenbelang.
HR moet afkicken van de verslaving aan de manager. Het is een grote beperking van onze effectiviteit.
*’hoog en laag’ in de organisatie: typisch ouderwets management denken.
** zie: Aanstekelijk Veranderen, Business Contact 2017