De belangrijkste ontwikkelingen in 2021 volgens HR-deskundigen

Open hiring

Ard Huininga, CEO bij Youbahn: “Met de krapte op de arbeidsmarkt zien we dat opleidingen en certificaten steeds minder relevant zijn. We kijken al meer naar de motivatie van de persoon en de wil om te werken. Nieuwsuur besteedde afgelopen zomer aandacht aan dit nieuwe fenomeen: open hiring. Aan een baan komen zonder het opstellen van een cv of het voeren van een sollicitatiegesprek. De beroepen waar de grote tekorten in zijn, zijn vaak jobs waar geen of heel beperkte (opleidings)eisen worden gesteld. Open hiring is een mooie oplossing om het personeelstekort terug te dringen en kan het onbenut arbeidspotentieel zeker aanspreken om te solliciteren.

Opkomst van uitzendplatformen in Nederland

De opkomst van de platformeconomie komt ook tot uiting op de arbeidsmarkt. Het werd onlangs nog uitgebreid toegelicht door Nu.nl. Kortgezegd is de platformeconomie een stelsel waarin minder waarde wordt gehecht aan bezit en meer aan het verkrijgen van toegang. De flexibiliteit van een uitzendplatform valt in de smaak in Nederland, alleen dan wel volgens een uitzendconstructie. Dit is wel gebleken toen Young Capital een eigen uitzendplatform lanceerde: Young Capital Direct naar het ZZP-platform Young Ones wat ze ook al hadden. Ook bedrijven als Lynk&Co, AirBnB en Helpling lopen al ver voor de troepen uit. De deelnemers die zich actief bewegen in deze economie zijn dezelfde mensen die ook klaar zijn om hyperflexibel te werken.

Rechtszaken rondom ZZP-platformen

Jarenlang hebben ZZP-platformen kunnen opereren in een grijs gebied met weinig regelgeving. Rechters prikten afgelopen jaar ZZP-platformen door en erkennen het als schijnzelfstandigheid. Spelers als Uber en Deliveroo spelen een sleutelrol in dit debat en komen naar voren als voorbeelden van bedrijven waar er geen oog is voor de rechten van flexwerkers. Het is dan ook niet vreemd dat zij de rechtszaken hierover hebben verloren. Betekent deze uitspraak nu eindelijk dat er een halt wordt geroepen tot ZZP-platformen waar freelancers worden uitgebuit?”

Terug naar kantoor

Lucas Polman, Directeur Protime Nederland: “Na het lange thuiswerken was een gedeeltelijke terugkeer naar kantoor niet vanzelfsprekend. Sommige collega’s hunkeren naar gezamenlijke meetings en contact met collega’s: anderen vinden het prima om volledig vanuit huis te blijven werken. We hebben daarin wel een werkbare modus moeten vinden. Dit lukt prima, maar is door recente ontwikkelingen toch weer anders geworden.

Woon-werk reiskostenvergoeding

Ook dit jaar was er getob met de woon-werk reiskostenvergoeding. Een mooi moment om af te stappen van het traditionele leasemodel en een flitsend mobiliteitsprogramma op te tuigen waarin medewerkers veel meer keuze krijgen om mobiliteit duurzaam en op maat in te richten. Denk aan mogelijkheden als een leasefiets of een combinatie van een leaseauto en leasefiets.”

Reiskostenvergoeding

Marco Winkel, HR-directeur Visma Raet: “Werkgevers mochten in 2020 en 2021 voor wat betreft de hoogte van de vaste reiskostenvergoeding geen gevolgen verbinden aan de wijziging van het reispatroon van werknemers. Door de wijzigingen van medewerkers (denk aan verhuizingen en aanpassingen van contracten) is dit administratief een heel gepuzzel geweest. Zeker omdat vaak kort van te voren werd gecommuniceerd dat de regeling werd verlengd. Met de ontwikkelingen op het vlak van de coronapandemie is het belangrijk dat werkgevers een sterk beleid maken hoe om te gaan met de reiskostenvergoeding in 2022.”

Krapte arbeidsmarkt

Floris Kaufmann, Director Corporate Recruitment ManpowerGroup Nederland: “Volgens mij kwam het eerste bericht in augustus dat er voor het eerst in meer dan 50 jaar meer vacatures dan werklozen waren. Na de enorme dip in vacatures aan het begin van corona is dit in relatief korte tijd omgekeerd in een ongekend tekort aan kandidaten en dit lijkt voorlopig nog wel even aan te houden. Voor mij geeft dit aan dat je er in het recruitmentproces nu echt niet meer omheen kan om de kandidaat hierin centraal te zetten. Hij of zij heeft zoveel keuze dat je met meer dan alleen arbeidsvoorwaarden onderscheidend moet zijn. Dit betekent oprecht meedenken met de kandidaat en hiring managers overtuigen dat het schaap met de vijf poten niet meer bestaat.”

Digitale transformatie

Jeffrey Smit, Managing Director Visma YouServe: “In de coronatijd zien we dat organisaties gedwongen veranderen, met name op de manier waarop er gewerkt en samengewerkt wordt. Digitalisering heeft een grote vlucht genomen. Die voor veel organisaties vrij ingrijpende veranderingen hebben natuurlijk veel impact op de organisatie als geheel en werknemers individueel. Het zorgt er ook voor dat organisaties kritisch kijken naar hun core business en toegevoegde waarde: waar ben ik goed in, wat is onze kracht en wat wil ik betekenen voor mijn klanten. En ook: wat niet? Voor alles buiten de eigen core business zien we dat de drempel lager wordt om zaken uit te besteden of samenwerking op te zoeken. Juist omdat we ervaren dat het werkt: samenwerken op afstand door digitalisering, zowel binnen de organisatie als met externe partners. En als overtreffende trap: het volledig uitbesteden van bepaalde taken en processen.

De coronacrisis heeft het belang van digitale mogelijkheden voor organisaties in het algemeen versterkt, ook in HR-processen. Sollicitatiegesprekken en assessments vinden vooral online plaats. Onboarding en inwerktrajecten vragen extra aandacht om collega’s goed te laten landen. Klassikaal onderwijs in nog minder de norm, online learning helpt medewerkers tijdens de crisis om ze veelzijdiger in te zetten, te ontwikkelen en te scholen.

Het succesvol doorvoeren van deze gewenste digitalisering is in de praktijk vaak nog wel een uitdaging. Vraagstukken blijken complexer dan gedacht, implementaties verlopen moeizaam en adoptie van nieuwe tools is ook niet altijd vanzelfsprekend. Voor HR geldt ook nog eens dat het beschikken over specialistische kennis in veel organisaties niet vanzelfsprekend is.

Bedrijven worden meer en meer bewust dat het beschikbaar hebben van de juiste kennis en kunde cruciaal is om de uitdagingen aan te gaan. Er wordt meer gekeken naar: wat is écht belangrijk voor mijn organisatie, waar ben ik goed in, wat wil ikzelf (blijven) doen en wat niet? Daarnaast is ook nog een ander issue: als specialistische kennis en ervaring bij één of enkele personen ligt, waarbij de werkdruk hoog is (en nog eens verhoogd is in corona tijd), dan is dat een risico voor de continuïteit in HR- en payroll delivery.

Het virtueel samenwerken met collega’s of externe partners is eigenlijk gewoongoed geworden in coronatijd. Samenwerking met kennispartners om complexe uitdagingen aan te gaan wordt daarbij meer en meer noodzakelijk. We zie dat die drempel wordt verlaagd door de huidige manier van werken. HR legt de focus op waar ze direct waarde kunnen toevoegen. En daarmee ook op het meer uitbesteden van taken en processen om efficiency en delivery van de HR-afdeling te verhogen. Dit besef en deze aanpak geeft HR meer ruimte en tijd om zich bezig te houden waar het werkelijk om draait: vitale, betrokken en gelukkige medewerkers.”