Feestdagen 2014: de perfecte storm voor verzuim

Factor 1: Griep en gips

We hopen allemaal op een witte Kerst, maar over het algemeen zijn de feestdagen alleen maar koud en nat. Het weer en de stress die de feestdagen voor velen meebrengt, verlagen de weerstand. Voor je het weet heb je een flinke verkoudheid te pakken. Het Nederlands instituut van de gezondheidszorg NIVEL, meldt dat er begin oktober al sprake was van een verkoudheidsepidemie. Al 40 op de 100.000 mensen melden zich ziek met griepsymptomen, drie keer meer dan in september. Het gaat echter niet om ‘echte’ griep, maar om verkoudheid. De griep komt meestal pas in januari.

Wie toch een witte Kerst wil, kan de sneeuw opzoeken in de wintersportoorden. Dankzij de voorzichtig oplevende economie zal de dalende trend in wintersporters dit jaar misschien na jaren weer omslaan. In Oostenrijk zijn ze er in ieder geval klaar voor: de sneeuw valt daar nu al in dikke pakken. Helaas gaat wintersport ook gepaard met ongelukken en het zal dan ook niet lang duren voordat uw werknemers zich nog tijdens de gipsvlucht ziekmelden.

Factor 2: Verzuimfraude

Tijdens de feestdagen stijgt het aantal ziekmeldingen doordat mensen de winkeldrukte aangrijpen om even zwart bij te klussen. Recherchebureau Strongwood rapporteert dat er al 10 jaar een stijging is in de ziekteverzuimfraude gedurende de winterse perioden. De kosten rijzen tijdens de feestdagen vaak de pan uit, en zelfs zorgpersoneel compenseert dat soms door een bijverdienste te zoeken. Zij gebruiken de andere trends die het ziekteverzuim opschroeven als excuus om wat tijd vrij te maken voor een bijbaantje. Wie dit smoesje niet meer nodig heeft omdat het beter gaat met de economie, zal het ongetwijfeld gebruiken omdat men ‘crisismoe’ is.

Factor 3: Dalende werkloosheid

Bij het Centraal Bureau Statistiek houden ze al decennia lang de verzuimcijfers bij. Daaruit blijkt dat er een cyclisch patroon is dat ziekteverzuim verbindt aan de staat van de economie. Tijdens een recessie daalt het verzuim omdat mensen bang zijn hun baan te verliezen. Als de economie groeit, stijgt het ziekteverzuim weer. Volgens het CPB leidt een daling van de werkloosheid met 1 procent tot een stijging van het ziekteverzuim met 0,25 procent. In september liep de werkeloosheid voor de vijfde maand op een rij achteruit. Hoewel we allemaal hopen dat deze trend doorzet, zal dit ook leiden tot een hoger ziekteverzuim rond de feestdagen.

Factor 4: Het lage ziekteverzuim

Een opvallende ontwikkeling is dat het ziekteverzuimpercentage in Nederland al lang een dalende trend laat zien. In het tweede kwartaal van 2014 was dit slechts 3,7 procent; het laagste verzuimpercentage sinds de meting in 1996 begon. Dat is goed nieuws, zou je denken. Maar in het licht van de andere factoren moet de bodem van het verzuimpercentage nu wel bereikt zijn. Bovendien is een van de redenen van de dalende cijfers dat steeds meer mensen werken met nul-urencontracten. Zij worden, wanneer zij ziek zijn, niet meegeteld in het ziekteverzuimpercentage. Op 1 januari 2015 verandert er echter het een en ander. Dan treedt de Wet werk en zekerheid (Wwz) in werking, die onder meer een einde maken aan de nul urencontracten. Het ziekteverzuim kan dus eigenlijk alleen maar omhoog.

Hoe weerstaat u de perfecte storm?

Slimme ondernemers bereiden zich voor op een hoger ziekteverzuim tijdens de komende feestdagen dan in de voorgaande jaren. Je kunt natuurlijk schuiven met vast personeel, maar eigenlijk is dat vooral het vooruit schuiven van het probleem. Na een paar dagen kunnen de vaste krachten de lege plekken niet meer vullen. Daarom is het verstandig om nu alvast een arbeidspool van oproepkrachten op te zetten. Juist tegen de feestdagen aan is het extra lastig mensen telefonisch te bereiken. Een speciale Flex-app die gekoppeld is aan het HR systeem neemt je als HR manager of personeelsplanner enorm veel werk uit handen, en zorgt er bovendien voor dat je flexpool up to date blijft. Hoeveel werknemers je dan ook door ziekte ontvallen, je organisatie blijft gezond tijdens de feestdagen.