
Preventie zou ook ‘ingewikkeld’ zijn voor werkgevers, schrijven de onderzoekers in het rapport Economisch perspectief op gezondheid en preventie. Dit soort conclusies werkt ontmoedigend aldus Van Pelt: “Nederland heeft een mentaliteitsverandering nodig wat betreft preventie. Het is geen ongrijpbaar concept, maar juist concreet en effectief en vraagt om een bredere aanpak.”
Werkgevers spelen een cruciale rol in de gezondheid van hun medewerkers, benadrukt zij en refereert aan een wereldwijd onderzoek van UKG. Dat toont aan dat managers evenveel invloed hebben op de mentale gezondheid van hun medewerkers als hun partner en meer invloed hebben dan hun arts of therapeut.
Werkstress
Een ander rapport, van het CBS, brengt naar buiten dat hoewel bijna alle werkgevers erkennen dat ze verantwoordelijk zijn voor het tegengaan van werkstress, een op de drie aangeeft dat zij daar geen invloed op hebben. “Dit is tegenstrijdig, werkgevers moeten inzien dat zij wel degelijk een rol spelen in het algemeen én psychisch welbevinden van hun medewerkers.”
Verplicht PMO
Ze hamert op het verplicht aanbieden van een Preventief Medisch Onderzoek (PMO), zoals de Arbowet sinds 2017 voorschrijft. “Dat is de eerste stap. Dit helpt medewerkers en werkgevers inzicht te krijgen in gezondheid en stimuleert hen beiden actie te ondernemen. En als bijvoorbeeld uit een PMO blijkt dat er veel werkstress is in de hele organisatie, dan kan de organisatie gaan nadenken over waarom dat zo is en er iets aan doen.”
Tijdens dit In company-programma gaan jullie aan de slag met de uitwerking en implementatie van jullie DI- en vitaliteitsbeleid. Enerzijds door de kosten en baten van duurzame inzetbaarheid inzichtelijk te maken. Anderzijds door het opstellen van een concreet en werkend plan van aanpak.
Minder ziekteverzuim
Preventie levert werkgevers veel op, zegt Van Pelt. “Het is gebleken dat de meest vitale organisaties ook het meest succesvol zijn. 90 procent van de ziektes wordt veroorzaakt door ongezonde leefstijl. Daar kun je met preventieprogramma’s wat aan doen.
Wij zien binnen een periode van drie jaar van preventieprogramma’s bij bedrijven steevast een reductie van het ziekteverzuimcijfer met 20 procent. Dat komt ook omdat medewerkers het werk als een veilige plek ervaren. Ze melden zich minder vaak ziek omdat ze weten dat ze op het werk geholpen worden.”
Economisch aantrekkelijk
Daarmee is preventie ook economisch aantrekkelijk. “Een zieke medewerker kost 250 euro per dag, minimaal, terwijl een kleine investering in preventieve maatregelen kan zorgen voor een gezondere en productievere werkomgeving. Bovendien draagt een proactieve houding over gezondheid bij aan een duurzamer zorgsysteem. Door preventie serieus te nemen, kunnen werkgevers helpen de toenemende druk op de zorg te verlichten.”
Integrale aanpak
Echte verandering vraagt om een integrale aanpak, weet ze. Aangedreven vanuit de directie en verankerd in de organisatiestrategie. Bij AFAS Software ziet ze zo’n benadering.
“Naast een online gezondheidsplatform dat medewerkers met gedragsveranderingstechnieken stimuleert tot leefstijlverbetering, is gezondheid onderdeel van de bedrijfscultuur. Dat betekent dat managers, teamleiders, interne processen en de omgeving allemaal hun rol hebben in het succesvol implementeren van gezondheidsprogramma’s.”
Goed voorbeeld doet volgen, merkt zij ook. “Wanneer een CEO zich kwetsbaar opstelt en zelf meedoet met meer bewegen en gezonde voeding, dan enthousiasmeert dat de medewerkers.”
Belonen als cruciaal onderdeel preventiestrategie
Managers zouden een ‘toolkit’ moeten krijgen om alert te zijn op gezondheidsproblemen. “Dat is maatwerk. Op een bouwplaats kun je bijvoorbeeld niet eenvoudig in gesprek gaan. Hier moeten managers visueel worden opgeleid om te zien of er iets aan de hand is met een medewerker.”
Daarnaast noemt zij ‘belonen’ als een cruciaal onderdeel van een preventiestrategie. Ze haalt daarbij het voorbeeld van winkelketen Zeeman aan. “Daar hebben we regio’s tegen elkaar laten strijden in wie de meeste stappen zet. Die challenges leverden ook beloningen op. Bij elkaar hebben de medewerkers 7.400.000 stappen in een jaar gezet. Zo bouw je ook een community op.”
De extra benefits kunnen medewerkers over de streep trekken, maar een intrinsieke motivatie moet er wel zijn, aldus Van Pelt: “It takes two to tango.”
Voeding, beweging, slaap en stress
Voeding, beweging, slaap en stress. Dat zijn volgens Suzanne van Pelt de vier belangrijkste terreinen voor preventie. Neem het op in je strategie en begin met een PMO, is haar prangende advies aan organisaties die ermee aan de slag willen. Een driejaarlijks PMO, zoals gebruikelijk, vindt ze niet handig. “Je kunt beter continu monitoren, en de data gebruiken om programma’s in te vullen en bij te sturen.”