Je komt als HRM’er vast wel eens medewerkers tegen die het wat minder naar hun zin hebben in hun huidige functie. Laat ze dan werk maken van hun werk. Ze blijven langer bevlogen als ze sleutelen aan hun functie. Én als werkgever houd je hen langer aan boord.

Met het zogenaamde ‘job crafting’ kun je je werk een stuk leuker maken zonder dat je van baan hoeft te wisselen. Handig in tijden van crisis, als banen niet voor het oprapen liggen en je het niet aandurft om je huidige werk op te zeggen.

Je kunt ‘sleutelen aan je baan’ zien als een specifieke manier van proactief gedrag waarin je als werknemer zelf veranderingen initieert op het gebied van werk verwachtingen en werkmiddelen. Individuele en werkeigenschappen kunnen er aan bijdragen dat je je werkzaamheden aanpast naar je persoonlijke kennis, kunde en bekwaamheid aan de ene kant en je behoeften aan de andere kant.

Job crafting is ook een vaardigheid die het in de toekomst goed doet op het CV. “Het blijkt een vaardigheid die goed past bij de veranderende werkomgeving. Organisaties moeten steeds sneller anticiperen op de veranderende eisen van hun omgeving. Er wordt daarom ook van werknemers verwacht dat ze proactief zijn en hun functie daar waar nodig bijschaven,” zegt Maria Tims van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij rondt op dit moment haar promotieonderzoek naar job crafting af.

Zo kun je als HR professional je werknemers helpen hun huidige baan aan te passen zodat ze er weer energie van krijgen:

1) Het aanpassen van het takenpakket en taakinhoud (taak craften)

Hierbij pas je samen met de medewerker actief het aantal, type en de aard van de taken aan. Dat begint met het uitgebreid stilstaan bij de huidige functie. Waar ben je eigenlijk mee bezig de hele dag? Welke taken nemen de meeste tijd in beslag? Zijn dat ook de bezigheden waarvoor je ooit voor je vak gekozen hebt? Pas na die analyse ga je bedenken hoe je méér kunt krijgen van wat je graag doet of zou willen doen, en minder van de taken die je niet liggen.

Dit kunnen ze doen door bijvoorbeeld het toevoegen van extra betekenisvolle, uitdagende taken die aansluiten bij de persoonlijke interesses en passies. Ze zouden hun collega eens kunnen vragen of ze mee mogen naar een bepaalde klant, en wellicht kunnen ze dan in de toekomst het gesprek zelf gaan voeren.

Ook het herverdelen van de aandacht voor persoonlijke interessante taken of het delen van belastende taken met andere collega’s zodat deze geen last meer geven is een mogelijkheid. En wellicht kunnen belastende of betekenisloze taken geruild worden tegen beter passende taken van een collega, en elkaar daar allebei een plezier mee doen.

En als laatste, laat de medewerker in gesprek gaan met de leidinggevende over het afstoten van energievretende taken. Het niet kenbaar maken en ze gewoon blijven doen is zonde van de energie. En vaak zijn er meer mogelijkheden dan ze in eerste instantie denken, dus laat ze in overleg gaan!


2) Het werken aan interacties en relaties (relationeel craften)

Het werk plezieriger, uitdagender en interessanter maken heeft heel vaak te maken met de relaties op het werk. Relaties met de leidinggevende, collega’s en externe partijen. De communicatie loopt stroef, er zijn onderhuidse spanningen, ze halen er te weinig voeding en inspiratie uit, of ze werken teveel solo en hebben voor hun gevoel juist te weinig werkrelaties. Wat het ook is, probeer ze helder in kaart te laten brengen wat er voor hun gevoel ontbreekt of niet lekker loopt. Laat ze dan benoemen wat ze graag zouden willen op dit vlak, en laat ze dit bespreekbaar met de leidinggevende en het team.

Als er ruimte is voor verbetering op relationeel vlak zoals een misverstand, laat de medewerker deze dan uitpraten, al dan niet met jouw hulp. Een andere mogelijkheid om relaties en de onderlinge communicatie te verbeteren is door coaching of een training te laten volgen op het gebied van persoonlijke effectiviteit.

Laat de medewerker ook inspiratie buiten de organisatie zoeken. Misschien heeft de  marketingmedewerker behoefte aan voeding, nieuwe vakkennis en inspiratie. Wellicht kan hij zich aansluiten bij een intervisiegroep met collega’s van andere organisaties. Of geef hem de ruimte om af en toe naar een seminar te gaan over zijn vakgebied, zodat hij inspiratie op kan doen en vakgenoten kan ontmoeten.


3) Het verbeteren van kennis en vaardigheden ten aanzien van de eigen rol en betekenis van het werk (cognitief craften)

Je kunt de medewerker ook aan zijn eigen vaardigheden laten werken. Door zijn talenten en kwaliteiten verder te ontwikkelen. Dat waar hij al goed in is nog meer inzetten, benutten, en dit tot zijn specialisme laten maken. Meestal worden medewerkers blij als ze hun talenten zo goed mogelijk benutten!

Ook kun je er voor kiezen juist de zwakkere punten aan te pakken. Dat houdt in dat hij zijn zwakke kanten, voor zover ze essentieel zijn voor het werk, ontwikkelt tot hij ze op een acceptabel niveau heeft gebracht, bijvoorbeeld door het volgen van een taalcursus. Ook kun je laten experimenteren met nieuwe werkwijzen of strategieën, hem zelf te laten evalueren hoe dat ging, anderen om feedback te laten vragen, collega’s of vakspecialisten om informatie en advies te vragen. Eigenlijk alles wat hij zelf kan doen met de intentie om er beter door te worden.


4) Het veranderen van de werkcontext (contextueel craften)

Een andere manier om het werk interessanter te maken is het contextueel craften; het actief aanpassen van de werkplek en/of werkomgeving. Dat kun je doen door de fysieke werkomgeving op te frissen of te herinrichten. Een wat drastischere maatregel is de werkplek echt te veranderen (andere kamer, of een geheel ander kantoor). Ook kan vaker thuiswerken al een groot verschil maken op dit vlak. Het aanpassen van werktijden kan ook wonderen doen, als dat de medewerker meer ruimte geeft in combinatie met zijn privésituatie. En als laatste kun je ook denken aan de hulpmiddelen waarmee hij zijn werk uitvoert. Misschien zou je zijn leven een stuk gemakkelijker kunnen maken als hij een laptop van de zaak zou krijgen, zodat hij veel flexibeler wordt in waar en wanneer hij zijn werk doet.

Veranderen van baan is niet de enige oplossing als iemand zijn werk niet meer zo interessant vindt. Bovenstaande tips geven je de handvatten voor hoe je je medewerkers kunt helpen hun huidige baan interessanter, plezieriger en uitdagender te maken. Zo kun je er tevens voor zorgen dat belangrijke kennis en ervaring binnen de organisatie blijft!