Belangrijkste les daarbij is dat je vooral vertrouwt op wat je met eigen ogen ziet en niet op de levenloze wartaal van wat sommige spreadsheets ons dicteren. Dat is een andere werkelijkheid. Want tussen de wens van inzetbaarheid van medewerkers en de gerealiseerde inzetbaarheid van mensen gaapt een steeds groter gat. De invloed van externe ontwikkelingen op de te realiseren inzetbaarheid wordt namelijk steeds groter. Dus de passendheid moet flexibeler worden en steeds meer gericht zijn op de ontwikkelingen in de buitenwereld.
Dat kan alleen als we van geregisseerde technische groeimodellen, met wantrouwen en stabiliteit als ondertoon, naar spontane groei gaan op basis van vertrouwen, durf en ruimte voor mogelijkheden. Dat is vooral ruimte maken voor mensen. Het gaat immers altijd om wat mensen drijft, de intrinsieke motivatie en de autonomie, zeg maar de zelfnavigatie, de handelingsruimte en toenemend de verbondenheid met de persoonlijke doelen en de organisatiedoelen en maatschappelijke ontwikkelingen. Dat is een ander vertrekpunt.
Vertrek bij het besef dat je mensen niet met gouden kettingen kunt vastleggen. Mensen groeien, organisaties groeien in een wereld waarin de uitdagingen er alleen maar groter op worden. Vertrouw dus meer op wat je zelf ziet. Lees je omgeving, lees organisaties en vooral lees mensen. Pas je leiderschap aan en sta open voor leren en veranderen. Dat lukt nooit als je mensen niet serieus neemt. Medewerkers moeten aandacht krijgen voor wat ze werkelijk willen. En die aandacht, samen met de verwachtingen, is een belangrijke vorm van waardering. En als je dat geeft kun je werken aan brede inzetbaarheid en kun je je meer en beter richten op resultaten. Stoppen dus met het klassieke boeien en binden en je meer richten op het toegang geven tot wederzijdse netwerken.
Maar dan moeten we echt open staan voor wat mensen zijn, wat organisaties en klanten willen en kunnen. Dat vraagt om eigenwijs zijn, eerlijk zijn, samen ontwikkelen, improviseren en vooral komen tot open verbindingen. Gebruik de kracht van ieder talent en sluit elkaar niet uit. Kortom, we kunnen niet met onze rug naar de toekomst blijven staan en de tijd afwachten. De kracht schuilt in het zin hebben in morgen en er vertrouwen in hebben dat omgaan met onzekerheid meer oplevert dan de schone schijn van het stapelen van zekerheden. Want mensen ontwikkelen zich binnen de grenzen van de organisatie. En als dat niet meer past bevorder dan de zoektocht naar buiten en haal mensen terug als je elkaar weer wat te nieuws te bieden hebt. Geloof me maar, ze komen dan graag terug. Want dat is aandacht geven en dat is waardering krijgen.