Werknemers die getroffen zijn door COVID-19 blijken op het werk beter tegen een stootje te kunnen dan andere werknemers. Wie zelf of in zijn omgeving met het virus te maken kreeg, is daarna beter bestand tegen zakelijke tegenslag of lastige omstandigheden op het werk. In algemene zin heeft COVID-19 nog geen effect op de mate waarin werknemers zich weerbaar en betrokken voelen bij hun werkgever, alleen bij een persoonlijke ervaring met het virus is dat het geval. 

De mate van betrokkenheid en weerbaarheid onder werknemers in Nederland is in het algemeen nog steeds erg laag vergeleken met andere landen. Dat blijkt uit de Global Workplace Study van het ADP Research Institute. Voor dit onderzoek werd wereldwijd in 25 landen, waaronder Nederland, onderzocht hoe COVID-19 de mate van engagement en workplace resilience onder werknemers heeft beïnvloed. Onder engagement wordt in het onderzoek een positieve en toegewijde houding ten opzichte van het werk en de werkgever verstaan. Workplace resilience wordt gedefinieerd als het vermogen om uitdagende omstandigheden te weerstaan in de werkomgeving of tijdens het werk. In totaal werden 26.594 werknemers bevraagd.

Hogere weerbaarheid door individuele ervaring met COVID-19

Op macroniveau (per land) lijkt er geen steekhoudend verband te bestaan tussen de mate waarin een land door COVID-19 is getroffen en de impact op de gemiddelde weerbaarheid van werknemers. Tegengesteld aan wat de onderzoekers verwachtten, zorgen persoonlijke ervaringen met COVID-19, zoals zelf ziek zijn geweest, familie of bekenden met het virus, juist wel voor een hogere weerbaarheid. Deze groep werknemers bleek bijna vier keer zo vaak ‘sterk weerbaar’ te zijn.

Nederland stond wereldwijd in de middenmoot voor wat betreft de, op het moment van het onderzoek, gemiddelde persoonlijke ervaring met het coronavirus: 36,6% van de Nederlandse respondenten kreeg zelf of in zijn omgeving te maken met COVID-19. Egypte stond bovenaan met 62%. Binnen Europa had Nederland na Spanje (45,8%) echter het hoogste gemiddelde.

Martijn Brand, algemeen directeur van ADP Nederland, over deze uitkomst van het onderzoek: “Ik vind het bijzonder dat uit de studie blijkt dat COVID-19 juist zorgt voor weerbaardere medewerkers. De cijfers weerspiegelen het aloude adagium dat iemand na een tegenslag of crisis daar sterker van wordt. Dat komt deels ook overeen met andere onderzoeken waaruit bijvoorbeeld blijkt dat medewerkers in tijden van de coronacrisis juist een stapje extra zetten en bijvoorbeeld wat meer uren maken. Zelfs een grote crisis zoals de huidige pandemie krijgt ons niet zomaar klein.”

Werknemers in Nederland weinig betrokken en weerbaar

Het onderzoek laat verder zien dat in het algemeen de mate van betrokkenheid bij de werkgever wereldwijd laag is. Gemiddeld slechts 14% van alle werknemers is ‘volledig betrokken’ en hebben een hoge bereidheid naar hun team en werkgever toe. Nederland zit hier met een gemiddelde van 12% nog onder, in Saudi-Arabië (21%) en India (20%) zijn werknemers het meest betrokken. Het Nederlandse gemiddelde steeg wel met 2% ten opzichte van 2018, toen dit onderzoek voor het laatst werd uitgevoerd.

Op het gebied van weerbaarheid is het met Nederlandse werknemers nog slechter gesteld volgens het onderzoek. Met een gemiddelde van 9% zijn we allesbehalve sterk weerbaar en ontbreekt dus grotendeels het voelen van psychologische veiligheid op de werkvloer. Wereldwijd ligt dit gemiddelde op 17%, de koplopers zijn hier wederom India (32%) en Saudi-Arabië (26%). Brand: “De algemene cijfers laten zien dat er voor werkgevers nog werk aan de winkel is om medewerkers meer betrokken en weerbaarder te krijgen. Werkgevers moeten echt aan de bak om hun communicatie met werknemers te verbeteren en de arbeidsrelatie zodanig te versterken dat er een vertrouwensband en een gevoel van waardering ontstaan. Corona versterkt deze noodzaak uiteraard, maar ook zonder de huidige pandemie was dit voor werkgevers een belangrijk aandachtspunt geweest.”