Stel, werknemer is ziek, maar werkgever 'vertrouwt het niet'. Bijvoorbeeld omdat hij 'vermoedt' dat werknemer ondertussen ergens anders aan het werk is, thuis aan het klussen is (terwijl werknemer zegt rugklachten te hebben) of een festival bezoekt. Mag werkgever die werknemer dan (laten) volgen, bijvoorbeeld door een bedrijfsrecherche- of onderzoeksbureau, om zo te laten vast stellen dat werknemer helemaal niet ziek is of de boel bedondert?

Door: Pascal Besselink, advocaat arbeidsrecht DAS

Nee, althans niet ‘zo maar’. Omdat het inschakelen van een bedrijfsrecherchebureau een zwaar middel is, mag werkgever werknemer, zonder dat hij dit weet, alleen laten controleren en/of volgen als sprake is van een ernstige verdenking waardoor onderzoek écht noodzakelijk is. Bijvoorbeeld omdat die ernstige verdenking niet op een andere manier kan worden aangetoond. In dat geval zou het recht op privacy van werknemer hiervoor kúnnen wijken. Maar áls werkgever een bureau inschakelt is wel van belang dat het is gehouden aan de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus en de AVG.

Het inschakelen van bedrijfsrecherchebureaus gebeurt regelmatig. Zo ook in deze zaak voor de kantonrechter Rotterdam.

ECLI:NL:RBROT:2023:7321

In die zaak had werknemer zich ziek gemeld met nekklachten. Deze werden bevestigd door haar neuroloog en de bedrijfsarts. Werkgever vertrouwde het echter niet, liet werknemer volgen door een bureau en ontsloeg werknemer na diens constateringen op staande voet met o.a. de volgende redenering:

(…) “De reden hiervoor is het feit dat u handelingen heeft verricht die niet passen bij het door u opgegeven ziektebeeld en de nekklachten waardoor u niet in staat bent (re-integratie) werkzaamheden te verrichten (en u recent zelfs heeft aangegeven dat de klachten waren verergerd). Meer in het bijzonder heeft u herhaaldelijk uw nek (soepel) bewogen als u buiten loopt of zittend op uw telefoon kijkt, en dit geldt temeer tijdens uw aanwezigheid op een festival waar u zijdelings headbangende bewegingen heeft gemaakt en langere tijd heeft gedanst en gehupt. Ook heeft u herhaaldelijk zonder enige problemen zwaardere voorwerpen getild zoals een vuilniszak en kattenvoer (o.i.d.), waarmee u ook trappen heeft gelopen (…)”.

Dit ontslag houdt geen stand. Werkgever mocht niet op basis van een ‘onderbuikgevoel’ en ‘vermoedens’ een onderzoeksbureau inschakelen. De inzet ervan is hier buitenproportioneel. Vooral nu de inzet van dit middel per definitie een ernstige inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de betrokken werknemer met zich brengt.

De rechter oordeelt dat de bevindingen van het bureau de door werkgever getrokken conclusie niet rechtvaardigen. Ontslag op staande voet is hier dan ook een te vergaande maatregel.

Werkgever wordt hier door de rechter dus niet gevolgd!