Uit eerdere uitspraken van de Hoge Raad blijkt dat het moeilijk is de schade geleden door een kennelijk onredelijk ontslag te onderbouwen of te schatten. De rechtspraktijk lijkt dan ook voortdurend op zoek naar concrete handvatten en berekeningsmethoden om de schade te kunnen vaststellen of begroten, zonder dat daarmee voorbij wordt gegaan aan de omstandigheden van het geval. Een concrete rekenmethode die door kantonrechters wordt omarmd komt dan ook als geroepen, aldus Leijten.
Relevante factoren
Op hoelangwerkloos.nl kun je door een zevental vragen te beantwoorden de verwachte duur van de werkloosheid berekenen. Leijten: “Het eerste wat bij die berekening opvalt is dat er slechts een zeer geringe hoeveelheid informatie moet worden ingevuld. Op voorhand is daarmee duidelijk dat wordt uitgegaan van statistische gegevens waarbinnen weinig ruimte voor differentiatie is aangebracht. De ene 40-jarige Utrechtse hogeschool docent met een dienstverband van 10 jaar is de ander immers niet. Toch zouden zij op grond van deze rekenmethode evenveel schade lijden door hun ontslag. Ook kun je je afvragen welke rol bepaalde relevante factoren – zoals het economisch klimaat – spelen en of deze rol groot genoeg is.”
Ze vervolgt: “Ik kan mij dan ook niet aan de indruk onttrekken dat daar waar het gebruik van een formule is afgeschaft omdat hiermee geen concrete schadeberekening kon worden gemaakt, een ander abstraherend middel wordt ingezet. Hoewel een dergelijke praktische insteek in de rechtspraktijk gewenst is, kan men zich afvragen of hiermee wordt voldaan aan de bedoelingen van de Hoge Raad.”
Schade berekenen
Uit de jurisprudentie blijkt dat bij het berekenen van de schade veelal de duur van de werkloosheid en het verschil in inkomen gedurende die periode als uitgangspunt worden genomen. Wanneer de schade van de werknemer is vastgesteld, kan de kantonrechter aan de hand van de relevante omstandigheden beslissen welk deel van deze schade voor vergoeding in aanmerking komt.
Leijten: “Naar mijn mening zijn er twee soorten kennelijk onredelijk ontslag te onderscheiden, waarbij de rekenmethode ook een andere rol kan spelen. Had de opzegging van het dienstverband niet mogen plaatsvinden dan wordt de (materiële) schade ten gevolge van dit kennelijk onredelijke ontslag met name gevormd door het gemis aan inkomen tot het moment dat de werknemer een nieuwe werkkring vindt of wordt geacht te hebben gevonden. De uitkomsten van hoelangwerkloos.nl kunnen bij het vaststellen van deze schade een belangrijk uitgangspunt vormen.”
In het geval dat de opzegging wel valide is, maar maken de manier waarop of de voorwaarden waaronder het ontslag alsnog kennelijk onredelijk, dan behelst de schadevergoeding de waarde van hetgeen de werkgever had moeten doen om het ontslag niet kennelijk onredelijk te laten zijn. Ook in deze situatie kan de nieuwe rekenmethode als praktisch uitgangspunt dienen. Met deze rekenmethode kan immers de (materiële) schade worden berekend, waarna de kantonrechter aan de hand van de relevante omstandigheden kan beslissen welk deel van deze schade voor vergoeding in aanmerking komt.”
Persoonlijk gebruik
Hoewel de uitkomst op grond van hoelangwerkloos.nl toch relatief abstract lijkt te zijn, vindt Leijten deze nieuwe rekenmethode een praktisch en hanteerbaar uitgangspunt op grond waarvan de individuele schade kan worden begroot of geschat, zonder dat daarmee buitensporige onderzoekskosten zijn gemoeid. De rekenmethode sluit bovendien aan bij de meest gehanteerde berekeningswijzen in de jurisprudentie en geeft daarmee de mogelijkheid om de berekening van de schade te objectiveren en willekeur zoveel als mogelijk te voorkomen.
Leijten: “Als deze rekenmethode collectief –met name door kantonrechters- wordt geaccepteerd en gehanteerd, is er dan ook sprake van een berekeningsmethode die de voorspelbaarheid van de uitkomsten van kennelijk onredelijk ontslagprocedures mogelijk op den duur kan vergroten. Ik zal deze rekenmethode dan ook zeker gebruiken in mijn praktijk.”
Daarbij hoef je niet alleen aan de kennelijk onredelijk ontslagprocedures te denken. Leijten: “Ook in de onderhandelingen over de beëindiging van een dienstverband kun je deze methode als uitgangspunt nemen en hoef je je niet langer standaard bij de kantonrechtersformule aan te sluiten.”
Ga voor de rekenmethode naar www.hoelangwerkloos.nl