Een belangrijke aanleiding voor dit onderzoek van ministeries samen met economen van SCP, CBS en CPB is dat de kosten voor de zelfstandigenaftrek de pan uitrijzen: van € 810 mln in 2001, tot € 1,73 mrd in 2014. Een dergelijke kostenexplosie is zeldzaam, en de bijbehorende administratieve chaos is vooral Financiën een doorn in het oog. De bonnetjesstroom is nauwelijks te beheersen of te handhaven aldus het FD.
Zwaarder belast
Voor Sociale Zaken (SZW) is het een probleem dat zowel werkgever als werknemer geen sociale premies meer afdraagt voor werk dat voorheen in vaste contractvorm werd gedaan. De kloof tussen werknemers met een vast contract en ontslagbescherming en flexwerkers zonder goed vangnet is groeiende. En doordat het leger zelfstandigen groeiende is, moeten de bestaande vaste banen steeds zwaarder worden belast.
Terugkeer in loondienst
“SZW en Financiën willen van de onderkant van de zzp-groep af en het idee is dat je dat bereikt door de zelfstandigenaftrek af te schaffen,” zegt Arjan van den Born, hoogleraar creatief ondernemerschap in het FD. “Zzp’ers die weinig verdienen kiezen dan eerder voor terugkeer in loondienst, of gaan meer in rekening brengen bij hun opdrachtgevers, waardoor via de inkomstenbelasting toch meer wordt verdiend door het Rijk.”
Startersaftrek
Ook de startersaftrek staat ter discussie. Deze is sinds 2001 gegroeid van € 53 mln naar € 109 mln in 2014 en subsidieert eigenlijk opdrachtgevers en werkt concurrentievervalsing in de hand aldus de onderzoeksstukken.
Niet over één kam
“Zzp’ers zijn niet één categorie, en daarom kun je er moeilijk beleid voor maken,” zegt Ronald Dekker van de Universiteit Tilburg in het FD. Volgens hem kun je beter dga’s aanpakken die met een zzp-constructie ervoor kiezen om belasting te ontwijken dan alle zzp’ers tegelijk.
Zelfstandigen verdeeld
De zelfstandigenorganisaties zijn verdeeld aldus het FD. PZO en FNV Zelfstandigen willen dat de zelfstandigenaftrek blijft. ZZP Netwerk Nederland is van mening dat gefaseerd afschaffen goed is om zo het kaf van het koren te scheiden.
Op 1 december komt het kabinet met de eerste beleidsvoorstellen naar buiten.