De helft van de werknemers met een in 2013 afgesloten cao krijgt geen collectieve loonsverhoging. Daar waar het loon wel stijgt is dit minder dan in 2012. Wel komen meer dan in voorgaande seizoenen afspraken over eenmalige uitkeringen voor. Afspraken over duurzame inzetbaarheid daarentegen nemen af. Dat stelt werkgeversvereniging AWVN in haar maandelijkse voortgangsrapportage over het cao-seizoen.

In totaal gaat het om ruim 725.000 werknemers met een nullijn voor minimaal een kalenderjaar. Ruim 100.000 werknemers krijgen zelfs twee of meer jaren geen loonsverhoging via de cao. In 2013 kregen tot dusver ruim 1 1/4 miljoen werknemers een nieuwe cao. 259 cao’s werden vernieuwd.

Loonstijging lager dan in 2012

In juni kwamen 33 cao’s tot stand. De loonstijging die vakbonden en werkgevers afgelopen maand met elkaar afspraken komt gemiddeld op 1,55 procent. Sinds maart bedraagt de gemiddelde afgesproken loonstijging ongeveer 1,5 procent. De gemiddelde loonstijging van alle 2013-akkoorden is 1,42 procent. De stijging per maand is al een aantal maanden stabiel op ongeveer 1,5 procent. Dat is beduidend lager dan de 1,6 procent van akkoorden gesloten in 2012 en de 1,7 procent voor 2011-akkoorden.

Meer eenmalige uitkeringen

Opvallend is dat in het lopende cao-jaar in bijna vier op de tien afspraken over eenmalige uitkering voorkomen, meer dan in voorgaande seizoenen. Nog opvallender is dat de gemiddelde loonstijging van akkoorden met een eenmalige uitkering lager uitvalt (1,3 procent) dan akkoorden zonder een eenmalige uitkering (1,5 procent). Met andere woorden: de structurele loonstijging wordt dit seizoen (deels) omgezet in een eenmalige beloningsvorm. De eenmalige uitkering functioneert dit seizoen duidelijk als ventiel aldus de AWVN.

Minder duurzame inzetbaarheid

De afgelopen vijf jaar hebben cao-partijen telkens meer afspraken gemaakt over duurzame inzetbaarheid dan het jaar ervoor. Het gaat daarbij om concrete afspraken rond scholing, oudere werknemers, werk- en stageplaatsen voor (wa-)jongeren en vitaliteit van werknemers. Maar in de huidige recessie (de derde op rij) verschijnt een duidelijke trendbreuk: voor het eerst in vijf jaar neemt het aantal akkoorden met kwalitatieve afspraken over duurzame inzetbaarheid over de hele linie af.