Na een ziekmelding kunnen we nauwkeurig het risico op langdurig verzuim meten. Nog mooier is het als gericht kunt ingrijpen, nog vóórdat iemand uitvalt. Zodat je verzuim kan proberen te voorkomen. Corné Roelen, bedrijfsarts bij Arbo Unie en hoogleraar bedrijfsgeneeskunde in Groningen, doet onderzoek naar werkfunctioneren – een nieuwe maat die hierbij gaat helpen.

Wat is werkfunctioneren?

Corné: “Werkfunctioneren is een nieuwe maat om te bepalen in hoeverre je fysieke en mentale gezondheid bepalend zijn voor je functioneren in je werk. Daarbij kijk je hoeveel van je werktijd je door gezondheidsklachten of ziekte gehinderd wordt in het uitvoeren van je taken. Het concept werkfunctioneren is in de Verenigde Staten ontwikkeld, ook vanuit de behoefte om verzuim beter te kunnen voorspellen. Het ziet ernaar uit dat werkfunctioneren een veel betere voorspeller van verzuim is.” Tot nu toe keken we al wel naar werkvermogen, waarbij je meet in hoeverre iemand fysiek en mentaal in staat is zijn werk te doen maar dat is nét iets anders dan werkfunctioneren. Tachtig procent van de mensen die zich ziekmelden, had een jaar daarvoor nog een goed tot zeer goed werkvermogen.

Hoe meet je werkfunctioneren?

“Werkfunctioneren kun je meten aan de hand van een korte vragenlijst. Vanuit UMC Groningen en de Academische Werkplaats die Arbo Unie daar heeft, bouwen we verder op het voorwerk dat in de Verenigde Staten is gedaan. De oorspronkelijke vragenlijst met 27 deelonderwerpen hebben wij vertaald naar de Nederlandse situatie en teruggebracht tot de vijf voorspellers die er het meest toe doen. Dat zijn planning, output, fysieke en mentale taakeisen en flexibiliteit. Zo houden we vijf vragen over: hoeveel van je werktijd vond je het door fysieke gezondheid en emotionele problemen moeilijk om aan je werk te beginnen, om het zonder fouten uit te voeren, om repeterende bewegingen te maken, om je te concentreren en om taken gelijktijdig uit te voeren? Dat heb je binnen een minuut ingevuld en aan de hand van de antwoorden kunnen we zo je werkfunctioneren berekenen.”

Hoe kan inzicht in werkfunctioneren bijdragen aan het terugdringen van verzuim?

“Werkfunctioneren kan een belangrijke rol spelen in verzuimpreventie, zeker als je het periodiek meet. Dan kun je namelijk ook tendensen volgen. Zie je dan een dalende lijn in iemands werkfunctioneren, dan kun je samen kijken: wat is hier aan de hand? Wat kan jou helpen om minder gehinderd te worden in je werk? Kunnen we bijvoorbeeld bepaalde hulpmiddelen inzetten? Je kan dus gericht ingrijpen, nog vóórdat iemand uitvalt. Maar ook in de verzuimbegeleiding zie ik mogelijkheden. Als iemand tijdens de re-integratie goed scoort op werkfunctioneren, hoeft diegene misschien niet elke 4 of 6 weken bij de bedrijfsarts op het spreekuur te verschijnen. Terwijl je  iemand die lager scoort misschien vaker, bijvoorbeeld elke 2 of 3 weken wil spreken. Je kan de verzuimbegeleiding dus beter aanpassen aan wat iemand echt nodig heeft.”

Bij welke waardes voor werkfunctioneren bevindt iemand zich in de gevarenzone?

“Dat zijn we aan het onderzoeken. Wat we al weten, is dat het gemiddelde werkfunctioneren voor werkenden in Nederland op 84 ligt. Dat wil dus zeggen dat we 84% van de tijd ongehinderd door gezondheidsklachten kunnen werken. Wat die percentages precies zeggen over risico’s op uitval, hopen we binnen een paar maanden scherper in beeld te hebben. Er loopt in Groningen een groot bevolkingsonderzoek (Lifelines) onder 167.000 bewoners, waarin ook werkfunctioneren wordt gemeten. Uit de enorme berg gegevens die dit oplevert, zijn we nu de eerste conclusies aan het trekken.”

Wat betekenen inzichten in werkfunctioneren voor de dienstverlening van Arbo Unie?

“Bij Arbo Unie zijn we voortdurend bezig onze dienstverlening te verbeteren op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Daarbij helpt het dat we dicht op het vuur zitten. Met verschillende leerstoelen aan universiteiten, maar ook met onze Academische Werkplaatsen waar we theorie en praktijk bij elkaar brengen. Als hoogleraar Bedrijfsgeneeskunde, in het bijzonder verzuim en werkfunctioneren, ben ik nauw betrokken bij de doorontwikkeling van dit nieuwe concept. Uit de lopende onderzoeken komen nu veel interessante inzichten die weer kunnen inzetten bij nieuwe toepassingen om organisaties te helpen verzuim terug te dringen.”

Online symposium ‘Werk maken van functioneren’

Als werkgever wil je het beste voor je medewerkers. Je wilt dat ze in hun kracht staan, lekker in hun vel zitten en niet in het verzuim terecht komen. Maar hoe kan je dit aanpakken? Kom erachter tijdens het symposium ‘werk maken van functioneren’. Schrijf je snel in en leer hoe jij werkfunctioneren kan inzetten voor jouw medewerkers. Schrijf je hier in.