Bedrijven hoeven niet altijd meer aangesloten te zijn bij een arbodienst als daar een afspraak over is in de cao of met de medezeggenschap. Wel moeten bedrijven zich laten ondersteunen door een gecertificeerde arbodeskundige. De arbodeskundige geeft adviezen over het verbeteren van de arbeidsomstandigheden en zorgt voor een zorgvuldige begeleiding van zieke werknemers.
Een bedrijf moet zich laten bijstaan door een arbodeskundige (ook wel kerndeskundige genoemd). Dit kan een bedrijfsarts, arbeidshygiënist, veiligheidskundige of arbeids- en organisatiedeskundige zijn. Een bedrijf heeft een gecertificeerde arbodeskundige nodig voor:
- het toetsen van de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E);
- verzuimbegeleiding;
- het arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO of PMO);
- functiegerichte aanstellingskeuringen.
Bedrijven kunnen zelf beslissen of ze de deskundigheid inhuren via een arbodienst (vangnetregeling) of zelf organiseren (maatwerkregeling).
Aandachtspunten
- De ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging en de werkgever moeten overeenstemming hebben over de keuze om deskundigheid zelf te organiseren. Of er moet een cao-afspraak over zijn. Anders geldt automatisch de vangnetregeling (en moet de deskundigheid dus worden ingehuurd via een arbodienst).
- Als gebruik is gemaakt van de maatwerkregeling, moet de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging hebben ingestemd met de keuze over hoe de arbodeskundige taak wordt georganiseerd.
- Eigen medewerkers mogen ook worden opgeleid en ingezet tot gecertificeerd arbodeskundige. Dit kan echter alleen indien schriftelijke overeenstemming is bereikt met de vakbond, de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging.
- Bedrijven met 25 of minder werknemers hoeven hun RI&E niet te laten toetsen. Zij vallen onder het cao-model, mits deze bedrijven met een door de branche erkend RI&E-instrument werken. Bedrijven met méér dan 25 werknemers moeten hun risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) wel laten toetsen door een arbodeskundige.
- In de RI&E moet staan hoe werknemers toegang hebben tot arbodeskundigen, zoals een bedrijfsarts, arbeidshygiënist, veiligheidskundige of arbeids- en organisatiedeskundige.
- Kerndeskundigen mogen altijd de RI&E inzien. Het kan voorkomen dat werkgevers de inzage in de RI&E niet toestaan omdat er mogelijk bedrijfsgeheimen in de RI&E staan. Dit is geen reden om inzage in de RI&E te weigeren. Kerndeskundigen moeten de informatie vertrouwelijk behandelen. Als er een risico bestaat, dan kan de werkgever de kerndeskundige een geheimhoudingsverklaring laten ondertekenen.
- In overleg met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging mag een bedrijf afspreken dat werknemers ook andere deskundigen kunnen inschakelen, zoals een arbeidsdeskundige, bedrijfsverpleegkundige, bedrijfspsycholoog of bedrijfsfysiotherapeut of deskundigen op het gebied van arbeidsomstandigheden, zoals een ergonoom.
